#E-waste

Topic within Circular City
Cornelia Dinca, International Liaison at Amsterdam Smart City, posted

Circular Innovation City Challenge

Featured image

Do you have an innovative digital or data-driven solution that can help create a circular city? A city where businesses and people work together to make the most of our resources? An inclusive city, in which designing for circularity means providing new jobs and opportunities for all communities and citizens?

The Circular Innovation City Challenge is seeking early prototype to market-ready innovative solutions, with the potential to help create circular and thriving cities. Your solution can be cross-sector or focus on specific areas such as plastics, food, construction, textile, or others. It can focus on direct material reductions or on business and consumer behaviour. The most important thing is that your solution is digital or data-driven at its core, and responds to one or more of the innovation areas.

The challenge is a global call to action for innovators and entrepreneurs, businesses, and organisations. Challenge partners encourage all types of innovators globally to apply and help find the answers to create better and more circular cities.

The Circular Innovation City Challenge is made possible through the collaboration between the cities of Copenhagen, Glasgow, Amsterdam, New York, and Toronto, the Ellen MacArthur Foundation, and World Circular Economy Forum. The challenge is facilitated by the Danish Business Authority, the Danish Design Centre and Leaderlab.

Find out more about the challenge and submit your innovation no later than April 23rd 2021 via https://www.circularinnovation.city/

Cornelia Dinca's picture #CircularCity
Eline Meijer, Communication Specialist , posted

Metropolitan Mobility Podcast met Maurits van Hövell: van walkietalkies naar het Operationeel Mobiliteitscentrum

Featured image

“Voorheen werd er gewoon rondgebeld: ‘Wij zitten in de instroom van de ArenA. We hebben nu 20.000 man binnen. Hoe gaat het bij jullie op straat?’” In de achtste aflevering van de serie A Radical Redesign for Amsterdam, spreken Carin ten Hage en Geert Kloppenburg met Maurits van Hövell (Johan Cruijff ArenA). Hoe houdt je een wijk met de drie grootste evenementenlocaties van het land, bereikbaar en veilig? Ze spreken elkaar in het Operationeel Mobiliteitscentrum over de rol van de stad Amsterdam, data delen en het houden van regie. A Radical Redesign for Amsterdam wordt gemaakt in opdracht van de Gemeente Amsterdam.

Luister de podcast hier: http://bit.ly/mvhovell

Eline Meijer's picture #DigitalCity
Jochem Kootstra, Lecturer at Amsterdam University of Applied Sciences, posted

Robot maakt Johan Cruijff ArenA-balie van resthout

Studenten en onderzoekers van de HvA Robot Studio ontwikkelden voor Johan Cruijff ArenA een circulaire ontvangstbalie

'Binnenkort gaan we robots vragen om objecten te produceren uit resthout volgens onze ontwerpkeuzes', verklaart Marta Malé-Alemany, leider van de Robot Studio en hoofddocent Digitale productie aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA). Samen met haar multidisciplinaire team (van architecten tot ingenieurs en tech-experts) en projectpartners onderzoekt de Digital Production Research Group (DPRG) hoe robots afvalhout kunnen verwerken tot nieuwe objecten. Het resultaat is een ontvangstbalie voor de Johan Cruijff ArenA. 'De eerste stap naar grootschalige en geautomatiseerde verwerking van resthout is gezet. ‘Deze aanpak biedt kansen voor de circulaire economie’, aldus Marta Malé-Alemany.

Circulaire balie
Fotocredits: Sander Heezen

Resthout is een complexe materiaalstroom, omdat het een gevarieerde verzameling overgebleven stukken hout is; grote, kleine, lichte, donkere en heel verschillende vezelpatronen. Bestaande technieken zijn niet geschikt om dit materiaal te bewerken, vanwege het ontbreken van standaardeigenschappen. Het komt dus neer op handmatig werk dat altijd (te) duur is. Gevolg: het materiaal belandt als afval in de open haard. 'Jammer, want het is nog steeds waardevol hout', zegt Malé-Alemany.

‘CONVERSATION-PIECE’

Alle reden voor de DPRG om bij de Robot Studio onderzoek te doen naar de verwerking van resthout door middel van computationeel ontwerp en robotproductie. Het eerste experiment was een loungestoel, gemaakt van hout verzameld bij afvalscheidingsstations. Een ‘conversation-piece' noemt Malé-Alemany het. 'Je hebt showcases zoals deze nodig om belanghebbenden te inspireren en het onderzoek verder te brengen.' Dat werd duidelijk toen Frank de Leeuw, coördinator duurzaamheid van de Johan Cruijff ArenA , de HvA bezocht: 'In de Robot Studio rook je bij binnenkomst gelijk de fijne geur van het resterend hardhout. We vonden het zo zonde om dit mooie materiaal te verbranden. De loungestoel liet ons de mogelijkheden zien van digitale productie om dit soort hout een nieuwe bestemming te geven. Voor ons: een circulair interieur in het stadion.'

ONTVANGSTBALIE IN DE SKYCLUB EN HOUSE OF LEGENDS

De Leeuw en zijn vaste leveranciers (ontwerpers en aannemers) besloten samen met de DPRG om een circulaire ontvangstbalie te creëren voor de nieuwe Level 6 Skyclub en House of Legends in het stadion. Antoine Pruyn, teamleider bij Heineken Interior Design: 'We ontwerpen op papier en wilden meer weten over deze technologie. We begrijpen de waarde van het materiaal en willen hergebruik bij onze klanten stimuleren.'

Voor interieurbouwer Nijboer  was het een mooie kans om tegen een betaalbare prijs met high-end hardhout te gaan werken. Houthandel Amsterdamsche Fijnhout  leverde het materiaal voor de balie; overgebleven stukken niet-verontreinigd hout van hoge kwaliteit, die overblijven na het zagen van grotere planken. Het zijn restanten hout die normaal als afval worden gezien en in de open haard verdwijnen. De DPRG ontwierp de balie samen met Lizzy Kroese, HvA-afstudeerder Product Design.


Fotocredits: Sander Heezen

ROBOTS AAN HET WERK

De opdracht was voor de HvA een uitgelezen kans om haar onderzoek naar digitale productie voort te zetten. 'De technologieën die we hebben geïntegreerd en ontwikkeld om de balie te produceren, zijn essentieel om grootschalige en geautomatiseerde verwerking van resthout mogelijk te maken', zegt Malé-Alemany trots. 'Het innovatieve aan onze aanpak is dat we technologieën zoals 3D-scannen en CNC (computergestuurd) frezen integreren in een continue workflow, met behulp van onze robots. Terwijl CNC-frezen vooral wordt gebruikt om vlakke oppervlakken te bewerken, kunnen robots deze techniek toepassen op objecten om elke gewenste vorm te creëren.'

MATERIAAL ALS UITGANGSPUNT

Malé-Alemany: 'Afvalmateriaal leidt hier een nieuw ontwerpproces. Vaak wordt eerst het ontwerp gemaakt en daarna pas gekeken naar het materiaal. In dit proces begint de robot met het 3D-scannen van de eigenschappen van het beschikbare resthout, zoals maat, vorm, kleur. De gegevens worden opgeslagen in een database en geïmporteerd in het 3D-ontwerp, dat zich aanpast aan het beschikbare hout. Zo ontstaan unieke objecten, afgestemd op de houtafmetingen en kenmerken. Zo werd voor de ontvangstbalie het hout gesorteerd op maat en kleur, wat zorgt voor een unieke baliestructuur en kleurverloop. Een proces dat met de hand te intensief en duur zou zijn.'

MEERDERE WAARDECREATIE

De ontvangstbalie in de Johan Cruijff ArenA is een bewijs dat het gebruik van robots voor materiaalhergebruik een nieuw en belangrijk potentieel voor de circulaire transitie is. Bovendien zijn de projectpartners tevreden met het resultaat en willen ze de ontwikkelde technologie verder implementeren. Malé-Alemany ziet het als het begin van een ontdekkingsreis: 'In de toekomst bepalen ontwerpers impactdoelen, in plaats van de vorm van een specifiek object; we krijgen meer algoritmen en robots, die ontwerpen kunnen genereren en produceren op basis van bestaande materialen; en wanneer we meer vanuit de waarde van allerlei (afval)materialen denken, kunnen we gemakkelijker duurzame objecten creëren om circulariteit te ondersteunen.’


Fotocredits: Sander Heezen

HvA & de Week van de Circulaire Economie

Hoe versnellen we de circulaire transitie? In het kader van de Week van de Circulaire Economie  staan de Digital Production Research Group en het lectoraat Circulair ontwerpen en ondernemen van Centre of Expertise Urban Technology en Faculteit Techniek in het teken van een andere kijk op produceren én consumeren. Dagelijks licht de HvA onderzoeken, masterclasses en studentenprojecten uit die de transitie naar circulaire steden een boost geven.

Twitter, LinkedIn & Facebook

Jochem Kootstra's picture #CircularCity
Dimitri Bak, Strategic Communication Advisor at City of Amsterdam, posted

Amsterdam: circulaire stad in 2050

Featured image

Amsterdam: circulaire stad in 2050

Ondanks de coronacrisis zijn tal van bedrijven in regio Amsterdam bezig met circulaire projecten, business cases en onderzoeken. Net als de gemeente Amsterdam streven zij naar een circulaire stad in 2050.

Benieuwd? Bekijk de video Amsterdam: circulaire stad in 2050. Voor meer informatie kun je ook kijken op de CACR pagina of op amsterdam.nl/circulair.

Dimitri Bak's picture #CircularCity
Jochem Kootstra, Lecturer at Amsterdam University of Applied Sciences, posted

Kate Raworth en Inge Oskam in gesprek over de circulaire economie

Brits econoom Kate Raworth (HvA Professor of Practice), bekend van de Donuteconomie, en lector Circulair ontwerpen en ondernemen Inge Oskam (HvA Centre of Expertise Urban Technology) interviewen elkaar over de circulaire economie, Donutstad Amsterdam en systeemverandering op regionaal niveau. ‘We moeten multinationals in de grootste circulaire stad Amsterdam bij elkaar krijgen en vragen: wil je bij de stad blijven horen, hoe ga je dan bijdragen aan onze circulaire doelstellingen? Amsterdam kan de éérste stad te zijn die dit doet. Meer zullen volgen.’

KR: Nederland heeft hoge ambities: In 2030 de helft minder verbruik van grondstoffen, in 2050 moeten jullie volledig circulair zijn (Grondstoffenakkoord van 2017). In hoeverre drijven deze kaders en grenzen innovatie in Amsterdam?

IO: Ik zie het akkoord en de doelstellingen als heilige graal, waar de organisaties die eraan meedoen motivatie en ambitie uit putten. 180 partijen ondertekenden het Grondstoffenakkoord. Van kennisinstellingen tot gemeenten en particuliere bedrijven. De regering en gemeenten namen het akkoord over als beleid, bedrijven en ondernemers als doelstelling. Alle stakeholders voelden de noodzaak om deze richting op te gaan.

KR: Ik ken geen ander land die circulaire ambities zo integreert in beleid als Nederland.

IO: Dat heeft denk ik te maken met ons welbekende ‘poldermodel’; we willen vaak rekening houden met iedereen. Daarnaast hebben we in Nederland een grote creatieve industrie die kundig is in het schetsen van toekomstscenario's, altijd met inachtneming van duurzaamheid. Dat zit in ons dna, kun je misschien wel zeggen. Die Nederlandse mentaliteit en het gedeelde begrip zorgen er volgens mij voor dat we collectief ons best willen doen. En dat terwijl niemand echt weet wat de circulaire economie en een afvalloos 2050 omvat.

KR: Ook weinig mensen weten goed uit te leggen wat de Donuteconomie inhoudt, haha. Het is een model dat door verschillende organisaties omarmd wordt, maar waar vaak nog concrete invulling aan gegeven moet worden.

Kate Raworth beschrijft in haar boek 'Donuteconomie' een economisch model waarin de ecologische grenzen van de aarde worden gerespecteerd. Zij gebruikt een donut om de balans tussen sociale voorspoed van mensen (de binnenste ring) en het tegengaan van aantasting van het klimaat (de buitenste ring) weer te geven. Voor het welzijn van mens en natuur is het belangrijk dat de juiste balans (de donut) wordt gevonden. In samenwerking met de gemeente Amsterdam ontwikkelde zij de Stadsdonut voor Amsterdam. Hierin wordt de stad bekeken vanuit vier perspectieven: sociaal, ecologisch, lokaal en mondiaal.

Donutmodel

IO: Maar het Donutmodel biedt wel handvatten voor de transitie naar een circulaire economie. Het helpt je te kijken naar álle waarden die binnen een circulaire economie belangrijk zijn: zowel ecologische als economische en sociale waarde. Dat laatste wordt nog wel eens vergeten. Waar het Nederlandse beleid focust op materialen, gebouwen, infrastructuur, combineert gemeente Amsterdam, met haar Stadsdonut voor Amsterdam, dat met de sociale waarden; het gehele systeem. Zij betrekken alle stakeholders die daarvoor nodig zijn.

Wat voor mogelijkheden zie jij voor de circulaire economie op regionaal- of stadsniveau, zoals de toepassing van Stadsdonut voor Amsterdam?

KR: Amsterdam heeft een enorm bereik en vele mogelijkheden. Kijken we naar de multinationals, dan willen ze allemaal een winkel in Amsterdam hebben. Van Zara tot Apple. En als stad met een duidelijke circulaire strategie, indrukwekkende regelgeving en integriteit, dan denk ik dat je sneller een open gesprek kan voeren met de grote merken in de belangrijkste winkelstraten. Nodig de multinationals uit, wijs ze op het Grondstoffenakkoord en vraag ze hoe zij denken bij te dragen aan het collectieve belang. Hoeveel kleding of elektronica verkoop je, waar gaat het plastic heen, wat doe je met reststromen?

Ik heb het vaak over twee verschillende visies van circulariteit die zich kunnen voordoen. Een is wat ik noem siloed circularity, waarin individuele bedrijven zelf de producten of materialen terugnemen, repareren en hergebruiken. Dan houd je een gesloten kringloop, waarin bestuur en productie uitsluitend intern opereren. De ander is een circulair ecosysteem, een transparante markt met gezamenlijke waarden. Waarin we onderling data delen over wat voor materialen er zijn, waar die zich bevinden, wat er binnenkomt en uitgaat. Het verschil zit dus in de structuur: intern handelen tegenover een samenwerkend ecosysteem. Amsterdam, als eerste stad met duidelijk gedocumenteerde circulaire ambities, heeft de kracht om competitieve bedrijven bij elkaar te krijgen om richting een circulair ecosysteem te bewegen.

Maar één stad alleen gaat niet dé reden zijn om circulaire doelstellingen door te zetten in de honderden andere steden waar zij hun winkel hebben staan. Maar, je gaat wel de éérste stad zijn die deze vraag stelt. En als ze slim zijn, dan weten ze dat andere steden er ook naar gaan vragen.

IO: In Nederland zijn we net begonnen met het voeren van deze gesprekken met en tussen de bedrijven. En alhoewel ons nationale beleid een goede ontwikkeling is, denk ik dat de regelgevingen soms ook in de weg staan. Er is onderzoek gaande tussen steden om inzichten te krijgen in wat voor regelgeving beperkend werkt, denk aan bepaalde grondstoffen of materialen die een officieel label ‘afval’ krijgen waardoor je het niet meer als bron mag gebruiken, en hoe de huidige regelgeving zo aan te passen dat het juist stimuleert. Het zit nu nog soms samenwerking en daarmee algehele systeemverandering in de weg. We zitten echt nog in de voorontwikkelingsfase van de circulaire transitie.

KR: Vertel eens, van wat voor circulaire initiatieven in jouw omgeving word jij enthousiast en waar liggen kansen?

Ik zie kansen in overstappen van producteigendom naar materiaaleigendom binnen de circulaire economie. Een shift van siloed circulairty-bedrijven die hun eigen gemaakte producten terugnemen en daar nieuwe producten van maken, met de kans dat bepaalde materialen verloren gaan; naar specialistische bedrijven die nadenken over de levenscyclus van een materiaal en de meerdere toepassingsmogelijkheden in de cyclus. Dat creëert nieuwe businessmodellen en compleet nieuwe bedrijven. Zij moeten samenwerkingsverbanden aangaan met een variëteit aan producenten door ze als het ware materialen te leasen.

KR: Met wat voor materialen zie je dit de komende jaren gebeuren?

IO: Begin met materialen die erg schaars zijn. En materialen waarmee de waarde behouden kan worden, zoals hout en metaal. Materialen die meerdere levens kunnen hebben en waarvoor minder werk nodig is om dat te realiseren.

Daarnaast word ik enthousiast van de groeiende hoeveelheid initiatieven van ontwerpers en kunstenaars die nieuwe dingen maken van gebruikte materialen. En de nieuwe manieren waarop verkooppunten deze producten op de markt kunnen brengen. Hun verhalen vind ik interessant en zijn essentieel voor de transitie naar een circulaire economie. Ze kunnen iets vertellen over de herkomst van het nieuwe product. Dat creëert bewustzijn over de waarde van afval bij consumenten. Betrek daarom de burgers en consumenten, zij moeten andere producten willen en daar naar vragen. Maak ze onderdeel van de circulaire doelstellingen van de stad, bedrijven en andere organisaties.

KR: Gerelateerd aan verhalen over hergebruikte producten, denk ik ook dat de circulaire economie een zeer creatieve kan zijn. Kijk naar de vele restaurants of koffiezaakjes die vroeger een fietsenwinkel waren, mensen houden van nieuwe bestemmingen voor afgedankte maar waardevolle producten en materialen. De witty ways waarop ze de herkenbare, historische lagen in de nieuwe zaak zichtbaar houden, zoals een oude houtstructuur of fietselementen. Net als een oud kledingstuk van je moeder waarvan jij een rok hebt gemaakt. We houden van die speelsheid en verhalen. Daar liggen kansen!

Ik word nu met name enthousiast om in Amsterdam een ‘Dialogue Day’ te beginnen! Breng alle grote bedrijven bij elkaar, van supermarkten tot kledingwinkels. We heten je welkom in onze stad met een winkel, maar vertel: wat ga jij doen om kracht achter de circulaire transitie en onze doelstellingen te zetten, zodat je bij de stad kan blijven horen? Ik denk dat dat een zeer krachtige boodschap is.

IO: Ik denk dat het heel interessant is om dat met meerdere steden samen te doen, die bijvoorbeeld ook het Donutmodel gebruiken.

KR: Topidee! Ik wil graag hun verhalen horen. Dus breng internationale bedrijven in die steden samen om in gesprek te gaan over wat zij gaan bijdragen. Hoe zij willen ‘transformeren’ om onderdeel uit te maken van onze collectieve circulaire reis. Van Amsterdam tot Kopenhagen, Brussel, Nanaimo, Californië. Zij beginnen net met ontzettend mooie initiatieven.

IO: Dat zou fantastisch zijn. Laten we uitzoeken hoe we dat kunnen realiseren!

HvA & de Week van de Circulaire Economie

Hoe versnellen we de circulaire transitie? In het kader van de Week van de Circulaire Economie  staan lectoraat Circulair ontwerpen en ondernemen en de Digital Production Research Group van Centre of Expertise Urban Technology en Faculteit Techniek in het teken van een andere kijk op produceren én consumeren. Dagelijks licht de HvA onderzoeken, masterclasses en studentenprojecten uit die de transitie naar circulaire steden een boost geven.

Twitter, LinkedIn & Facebook

Jochem Kootstra's picture #CircularCity
Jochem Kootstra, Lecturer at Amsterdam University of Applied Sciences, posted

Zo geef je afval een nieuw leven

Video over Repurpose en circulaire economie: gebruikte producten, materialen en onderdelen een nieuwe bestemming geven

Oude kantoorkasten en gebruikte stoffen van een tentoonstelling uit het Rijksmuseum. Stuk voor stuk producten of materialen die in onze circulaire economie te waardevol zijn om weg te gooien na gebruik. We kunnen ze namelijk een herbestemming geven (Repurpose). Alleen, hoe maak je er een nieuw waardevol product van? Onderzoekers, afstudeerders en partners van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) maken je in de video bekend met de mogelijkheden van Repurpose-toepassingen, en vertellen meer over de impact en noodzaak van de circulaire techniek. ‘Als we in 2050 echt volledig circulair willen gaan, dan ontkom je er niet aan Repurpose in te zetten’.

Bekijk de video hier!

De HvA onderzoekt binnen het project Repurpose Driven Design & Manufacturing nieuwe ontwerp-, productie- en businessmodelstrategieën voor Repurpose-toepassingen. Daarvoor zetten zij ook afstudeerders en studenten van de leerroute ‘Product Ontwerpen’ in, die samen met partners in de praktijk aan de slag gaan. Het onderzoek is verbonden aan het lectoraat Circulair ontwerpen en ondernemen, waarin de circulaire transitie centraal staat.

HvA & Week vd Circulaire Economie

HvA & de Week van de Circulaire Economie

Hoe versnellen we de circulaire transitie? In het kader van de Week van de Circulaire Economie staat lectoraat Circulair ontwerpen en ondernemen van het Centre of Expertise Urban Technology van de Faculteit Techniek in het teken van een andere kijk op produceren én consumeren. Dagelijks licht de HvA onderzoeken, masterclasses en studentenprojecten uit die de transitie naar circulaire steden een boost geven.

Twitter & Facebook

Jochem Kootstra's picture #CircularCity
Jochem Kootstra, Lecturer at Amsterdam University of Applied Sciences, posted

'Rethink' de verpakkingscultuur

Hoe kunnen we product-verpakkingscombinaties verduurzamen? 'We moeten vraagtekens zetten bij het gehele ontwerp- en productieproces', aldus Nikki Groote Schaarsberg, HvA-onderzoeker Duurzaam verpakken

Paaseitjes zonder aluminiumfolie, worsten in een glazen behuizing in plaats van plastic. Het klinkt nu nog vreemd, maar veel traditionele product-verpakkingscombinaties kunnen en moeten op de schop voor een duurzame, circulaire economie. Als het aan projectgroep ‘Duurzaam verpakken’ van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) ligt. Zij doet daar samen met bedrijfspartners onderzoek naar, en dat begint al bij de vraag: ‘hebben we überhaupt verpakking nodig?’

Duurzaam verpakken pindarotsjes

‘Eigenlijk wil je met zo min mogelijk materialen en grondstoffen zoveel mogelijk waarde creëren en die waarde behouden over de hele levenscyclus van het product’, vertelt onderzoeker en projectleider Nikki Groote Schaarsberg. ‘Daar hoeft niet altijd verpakkingsmateriaal aan te pas te komen. Soms heeft verpakking een esthetische waarde, maar vind de gebruiker dat wel altijd belangrijk? Wat wij belangrijk vinden is eerst de vraag te stellen: wat willen de eindgebruikers, en hoe kunnen we ze in die behoefte zo duurzaam mogelijk voorzien? Wij gaan met bedrijven daarom niet alleen aan de slag duurzamere verpakkingen te ontwerpen, maar vooral om vraagtekens te zetten bij het gehele ontwerp- en productieproces. ‘Rethink’ noemen we dat binnen de circulaire economie.’


Op welke gebieden zijn ontwerpregels nodig? Een schets van Nikki Groote Schaarsberg (HvA)

RETHINK

Rethink is een strategie op de R-ladder, die de mate van circulariteit meet. Hoe hoger een strategie op deze lijst (ladder) van circulariteitsstrategieën staat, hoe circulairder die is. De trap gaat van R1 (Refuse/Rethink) tot en met R6 (Recycle/Recover).

’Bedrijven die duurzamer willen ontwerpen en ondernemen hanteren vaak recycling als circulariteitsstrategie, die laag op de ladder staat. Maar liefst 80% van de duurzame ondernemers. Dat is een goede stap hoor, maar ik vraag me dan wel af: is dat het hoogst haalbare? Bij duurzaam verpakken wordt vaak over recyclebare materialen gesproken om een product zowel duurzaam als veilig of gezond bij je thuis te brengen; welk dopje, welk label, plastic of karton? Maar dan behandel je symptomen van een probleem - low hanging fruit - en pak je niet het begin van het probleem aan.’

KETEN- EN SYSTEEMBENADERING NODIG

‘Daar is een keten- en systeembenadering voor nodig. Van ontwerp tot productie, transport en verkoop. Zo wil HEMA misschien wel paaseitjes zonder aluminiumfolie in hun schappen, maar dan moet de producent De Chocoladefabriek daar ook wat in zien. We zouden prima zonder die folie kunnen. Kan je dan melk en puur niet meer uit elkaar halen? Dan produceer je de chocolade toch op een manier waardoor dit op de chocolade zelf duidelijk wordt? Daar liggen ook kansen!’

‘Wij gaan met de stakeholders om tafel om de gehele keten bloot te leggen. Wij interviewen de bedrijven om hun duurzaamheidsvisie te leren kennen, zoeken verbinding en achterhalen samen in welke fases binnen de ketensamenwerking uitdagingen en kansen liggen. Daarnaast helpen wij ze beseffen dat circulair ontwerpen en ondernemen ook winstgevend kan zijn, en helpen ze verder te denken dan bijvoorbeeld recycling met een langetermijnvisie. Dat doen we inmiddels binnen diverse sectoren: food, cosmetica, tuinbranche en luchtvaart.’


Verpakkingsoplossingen voor KLM door HvA-studenten ‘Wereld van Verpakken’

STUDENTEN BIEDEN DUURZAME PRODUCT-VERPAKKINGSCOMBINATIES

‘Binnen de luchtvaart zien we duidelijk de behoefte van twee gebruikersgroepen veranderen: passagiers en crewleden. Passagiers willen goed kunnen eten tijdens intercontinentale vluchten. De crew wil bij passagiers graag de juiste customer experience realiseren bij het uitserveren van maaltijden vanuit de pantry (keuken) en het organiseren van de retourstroom naar en in de pantry (en daarna). DE STER, producent van maaltijdoplossingen voor luchtvaartmaatschappijen, vroeg ons om een product-service-system dat past in de circulaire economie en dat de service tijdens een vlucht menselijker en warmer maakt.’

‘Onze studenten ‘Wereld van Verpakken’ zijn aan de slag gegaan met verpakkingsoplossingen. Zo kwamen zij met duurzame materialen als bamboe en PET en verpakkingen die ruimte besparen, efficiënt in elkaar zitten en een huiselijke sfeer creëren. Het is mooi om te zien dat zij ‘Rethink’ volledig omarmen en onze methoden en ontwerpregels gebruiken om aan de slag te gaan met mogelijke oplossingsrichtingen voor duurzaam verpakken: eerst de problemen en behoeften blootleggen van alle stakeholders - van passagiers tot crewleden en producten -, zelfs nog meer vragen stellen dan wij ze geven en dan zo duurzaam mogelijk ontwerpen. Ze zijn de circulaire professionals van de toekomst!’

De week van de circulaire economie & HvA

HvA & de Week van de Circulaire Economie

Hoe versnellen we de circulaire transitie? In het kader van de Week van de Circulaire Economie staat lectoraat Circulair ontwerpen en ondernemen van het Centre of Expertise Urban Technology van de Faculteit Techniek in het teken van een andere kijk op produceren én consumeren. Dagelijks licht de HvA onderzoeken, masterclasses en studentenprojecten uit die de transitie naar circulaire steden een boost geven.

Jochem Kootstra's picture #CircularCity
Jochem Kootstra, Lecturer at Amsterdam University of Applied Sciences, posted

'Weg met de wegwerpmentaliteit'

Wat is er nodig om de circulaire transitie te versnellen? Een andere kijk op produceren en consumeren is cruciaal, vertelt Inge Oskam, HvA-lector Circulair ontwerpen en ondernemen

De Nederlandse economie moet in 2050 volledig draaien op herbruikbare grondstoffen, is de ambitie. Dat vraagt van consumenten om een shift van ‘bezit naar gebruik’. En van producenten vraagt het een omslag in de visie op afval. Want deze restmaterialen zijn te gebruiken voor nieuwe, waardevolle producten. Zeker als bedrijven vaker samenwerken, waarbij het afval van de één de grondstof is in het productieproces van een ander bedrijf. ‘Gezamenlijk een nieuw businessmodel realiseren is de weg naar systeemverandering en een circulaire wereld’.

Circulaire economie

‘Ik werk thuis aan een bureau van Ahrend, dat gerefurbished is; samengesteld uit herbruikbare onderdelen van oude bureaus’, vertelt Inge Oskam, lector Circulair ontwerpen en ondernemen aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA). Ahrend ontwikkelt duurzame producten voor de werkomgeving. Het is een van de partners waarmee de HvA de waarde van oude materialen en grondstoffen onderzoekt en deze toepast in nieuwe producten. ‘Zij zijn daar succesvol in omdat ze een circulair businessmodel hebben, met een duidelijke waardepropositie: de verbinding tussen ecologische, economische en sociale waarde. En de verbinding tussen producent en consument. De gebruiker moet natuurlijk ook circulair willen.’

Oskam pleit daarom voor een herijking van ons economisch systeem en voor nieuwe businessmodellen die niet alleen duurzaamheid en circulariteit centraal zetten, maar ook sociale waarde nastreven. ‘Dat vereist meer samenwerking, van ondernemers tot samenleving’, verklaart Oskam. ‘Een algehele systeemverandering.’

Ecologische, economische en sociale waarde

‘In het onderzoek naar de circulaire transitie bij de HvA denken we vanuit de waarde van een restmateriaal; hoe we dat opnieuw kunnen inzetten voor andere producten en doeleinden. Zo maken we van oude plastic ArenA-stoeltjes designstoelen en van afvalhout nieuwe interieurproducten. Dat levert duidelijk ecologische waarde op. Je hebt geen nieuwe grondstoffen nodig. Daarnaast creëer je economische waarde, omdat je een nieuw, aantrekkelijk product op de markt brengt. En waar je misschien wel een nieuwe doelgroep mee aanspreekt. Tenslotte ontwikkel je sociale waarde, door bewustzijn te creëren bij de gebruiker over circulariteit en duurzaamheid. Vertel iets over de herkomst van het product. Bij de nieuwe designstoelen, gemaakt van oude ArenA-stoeltjes, was sprake van een grote emotionele waarde voor de nieuwe eigenaren.’

Studenten experimenteren bij partners

‘HvA-studenten ‘Engineering’, ‘Technische bedrijfskunde’ en ‘Product ontwerpen’ zetten zich in bij partners als Ahrend en Bugaboo (producent kinderwagens) om casestudies te doen. Samen met onze onderzoekers helpen zij de bedrijven om vanuit een restmateriaal te denken en tot een nieuwe waardepropositie te komen: wat voor waarde zit er in het materiaal, wat voor toepassingen kunnen we ermee realiseren, hoe ontwerp je daarmee en hoe breng je het op de markt? Samen doen we onderzoek naar het ontwerpproces, creëren we nieuwe producten uit de restmaterialen om tastbaar te maken wat er mogelijk is. Ook ontwikkelen we nieuwe, circulaire businessmodellen.’

Samenwerking voor systeemverandering

Logischerwijs wil je reststromen van producten en materialen nieuwe waarde geven binnen je eigen sector. Zoals partner Bugaboo oude onderdelen of materialen van een kinderwagen wil inzetten voor nieuwe producten voor ouders en kinderen. Of partner Ahrend die reststromen van kantoorproducten hergebruiken voor de werkomgeving. Maar dat kan niet altijd. Wat nou als je reststromen hebt waar lokale makers en ontwerpers maar al te graag mee willen werken? Oskam: ‘Die verbinding maken tussen stakeholders, daar ligt een enorme kans waarmee systeemverandering gerealiseerd kan worden; een gezamenlijk businessmodel tussen en voor meerdere bedrijven.’

‘Een netwerk kan zijn: afvalbedrijven, gemeente, lokale makers, ontwerpers, producenten, verkopers én consumenten en bewoners. Stel, de consument brengt reststromen afval bij de gemeente of ander centraal punt. Die kan vervolgens werken met lokale ontwerpers en makers om het een nieuw leven te geven. Verkoop kan daarna mogelijk plaatsvinden via andere kanalen dan gebruikelijk. Omdat er ook een nieuwe doelgroep aangesproken moet worden.’

Van bezit naar gebruik

Gezien vanuit consumenten vraagt de transitie om een andere kijk op eigendom; een shift van ‘bezit naar gebruik’, zoals abonnementen of P**roduct-as-a-Service (PaaS). ‘Straks zien we veel meer deelauto’s en huren we elektronische producten’, verklaart Oskam. ‘Is er iets mis met je ‘gehuurde’ speaker en kun je het niet maken? Dan belandt het niet meer in de afvalbak, maar stuur je het terug naar de fabrikant voor reparatie of een nodige software-update. Of producten worden na een verhuurperiode door de producent (als eigenaar) gerecycled of gerefurbished en opnieuw in de markt gezet. We moeten af van de wegwerpmentaliteit.’

‘Er komen veel nieuwe schakelpunten bij kijken om kracht te zetten achter dit soort nieuwe services en samenwerkingen. Het is niet makkelijk, maar wel essentieel. Gezamenlijk, van bedrijven tot gebruikers, een nieuw, circulair businessmodel realiseren is de weg naar systeemverandering en een circulaire wereld.’

HvA week van de circulaire economie

HvA & de Week van de Circulaire Economie

Hoe versnellen we de circulaire transitie? In het kader van de Week van de Circulaire Economie  staat lectoraat Circulair ontwerpen en ondernemen van het Centre of Expertise Urban Technology van de Faculteit Techniek in het teken van een andere kijk op produceren én consumeren. Dagelijks licht de HvA onderzoeken, masterclasses en studentenprojecten uit die de transitie naar circulaire steden een boost geven.

Jochem Kootstra's picture #CircularCity
Audrie van Veen, Director Strategic Partnerships at Amsterdam Economic Board, posted

Inkopen met Impact - hoe start je daarmee?

Featured image

Met elke euro die je als organisatie uitgeeft aan producten en diensten, heb je de keuze voor het duurzamer, eerlijker of innovatiever alternatief. Denk aan circulaire en energiebesparende producten en diensten, maar ook aan verantwoorde inzet van technologie. Daarmee is inkopen een belangrijke driver voor een slimme, groene en gezonde toekomst. Budgetten worden anders ingezet en systemen en gewoontes worden zo doorbroken.
De Amsterdam Economic Board heeft inmiddels een heel Insights dossier gericht op Inkopen met Impact. Daarin vind je achtergrondartikelen, maar ook quickstarts die je op weg helpen bij het verantwoorder inkopen van bijvoorbeeld bedrijfscatering, werkkleding of bouw en onderhoud van je organisatie. Je vindt  al deze quickstarts in het dossier Inkopen met Impact. Je vindt er ook links naar hoe je je kunt aansluiten bij activiteiten van de Board die je helpen met beter inkopen.

Audrie van Veen's picture #CircularCity
Petra Guerieri, Sales assistant , posted

Smart City projects in Netherlands/Amsterdam

Hello! I do some research for my company and I have to find out who (companies) are the players in the Smart City market (Netherlands/Amsterdam) who have successfully implemented projects without specializing in just one solution - so here I'm looking who offer complete smart city offers that combine several solutions (e-waste, e- bike, e-mobility, smart bench, smart light, smart parking….)? Thank you!

#Mobility
Caroline Beelen, posted

GO!-NH Versnellingsprogramma's - inschrijven voor 9 februari

Featured image

GO!-NH is een serie groeiversnelling programma’s (accelerators) van de provincie Noord-Holland. Deze zijn opgesteld de economie in Noord-Holland te stimuleren met focus op de sectoren: bouw, beton, chemie, fashion, agri & food, verpakkingsmateriaal, handel en horeca. De thema’s voor de ontwikkeling van de circulaire economie in Noord-Holland zijn:

  • Energietransitie
  • Duurzame Mobiliteit
  • Agri-food
  • Circulaire Economie; Afval als Grondstof; Modulair ontwerp; Plastics;  Textiel

Deze speciaal ontwikkelde programma’s ondersteunen startups en MKB’ers bij het op de markt brengen en opschalen van innovatieve producten en diensten op het gebied van duurzaamheid. Met trainingen, tools en professionele coaching door experts ontwikkel je jouw bedrijf.

GO!-NH heeft drie verschillende trajecten samengesteld, zodat ondernemers de beste ondersteuning krijgen die past bij de fase en omvang waarin hun bedrijf zich bevindt. Daarnaast vormt de GO!-NH Academy een laagdrempelige ontmoeting met GO!-NH waarbij masterclasses ook los gevolgd kunnen worden.

Caroline Beelen's picture #Energy
Jochem Kootstra, Lecturer at Amsterdam University of Applied Sciences, posted

Masterclass: Hoe bepaal je de impact van jouw circulaire initiatief?

Featured image

Ben je als ondernemer, docent of student bezig met een lokaal circulair initiatief en wil je een beeld krijgen van de (duurzaamheids)impact ervan? Doe dan mee met de online masterclass van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) op 4 of 11 februari. Tijdens de interactieve webinar helpen HvA-onderzoekers Krispijn Faddegon (psychologie/ sociologie) en Maarten Mulder (circulair ontwerpen) om jouw initiatief verder te brengen.

Re-Store tool

Wereldwijd dreigen grondstoffen op te raken die belangrijk zijn voor onze manier van leven. Daarmee overschrijden we de grenzen van wat de aarde ons kan bieden. Door circulair met deze grondstoffen om te gaan, kunnen we deze trend keren. Hoe zorgen we ervoor dat we in 2030 al 50% minder primaire grondstoffen gebruiken?

CIRCULAIR ONDERNEMEN

Circulair ondernemen wordt door overheden gestimuleerd en ook op lokaal niveau neemt het aantal circulaire initiatieven toe. Denk aan wormenhotels of het hergebruik van houten meubels en textiel. Het kan echter lastig zijn om te bepalen wat de effecten ervan zijn, zoals de CO2-uitstoot of extra arbeid. Hoe weet je of het op een bepaalde manier hergebruiken van materialen ook daadwerkelijk bijdraagt aan een betere wereld? Of op kleinere schaal: een betere stad of buurt?

HVA MASTERCLASS

Om daar een inschatting van te kunnen maken, biedt de HvA een masterclass aan: Hoe bepaal je de impact van een lokaal circulair initiatief? In de masterclass bekijken we een initiatief vanuit drie duurzaamheidspijlers:

  • ecologische impact, zoals CO2-emissies;
  • economische impact, waaronder kosten en eventuele opbrengsten;
  • sociale impact, zoals sociale cohesie of educatie.

‘Tijdens deze online masterclass gaan we specifiek in op jullie eigen initiatieven en vragen’, vertelt onderzoeker Mulder (HvA). ‘Daarnaast bieden we voorbeelden rondom het hergebruik van hout en GFE-afval. Hiervoor gebruiken we onder andere onze ontwikkelde Re-Store-tool, waarmee de ecologische, economische en sociale impact ingeschat kunnen worden voor GFE-initiatieven.’

METEN VAN IMPACT

Het meten van impact rondom circulaire initiatieven is een vakgebied in ontwikkeling, waarbij discussie en vragen vanzelfsprekend zijn. De masterclass biedt een raamwerk om vanuit meerdere invalshoeken naar circulaire initiatieven te kijken en helpt je ontdekken op welke indicatoren je moet letten en hoe je die kunt meten. Doe en denk mee en laat je inspireren door lokale circulaire initiatieven.

INFO MASTERCLASS

4 februari, 15.00-17.00 uur - Voornamelijk voor medewerkers HvA
11 februari, 15.00-17.00 uur - Voornamelijk voor externen

Meld je hier aan voor de masterclass!

Jochem Kootstra's picture Masterclass / workshop from Feb 4th to Feb 11th
Communication Alliance for a Circular Region (CACR), posted

Communication Alliance for a Circular Region (CACR)

Featured image

De taskforce Communication Alliance for a Circular Region (CACR) wil de circulaire economie in de Metropoolregio Amsterdam versnellen met praktische verhalen voor en over ondernemers en bedrijven. We nodigen iedereen uit mee te doen met de discussie op amsterdamsmartcity.com. De CACR bestaat uit: Hogeschool van Amsterdam | Gemeente Amsterdam | Amsterdam Economic Board | Amsterdam Smart City | Metabolic en AMS Institute.

Artikelen 'Circulaire economie en data'

Volop kansen in de nieuwe circulaire werkelijkheid / Data zijn de zuurstof van de circulaire economie: deel 1
Slim datagebruik in de circulaire economie: de drie belangrijkste redenen / Data zijn de zuurstof van de circulaire economie: deel 2
• 100.000 bedrijven restafvalvrij in 2025
• Slim datagebruik in de circulaire economie: dit is wat bedrijven zelf kunnen doen / Data zijn de zuurstof van de circulaire economie: deel 3

Artikelen circular strategies

Maak je bedrijf toekomstbestendig met deze circulaire strategieën

--------------------------------------------------------------------------------

The taskforce Communication Alliance for a Circular Region (CACR) is working to accelerate the circular economy in the Amsterdam Metropolitan Area, sharing practical stories for and about entrepreneurs and businesses. The CACR is an initiative by Amsterdam University of Applied Sciences | City of Amsterdam | Amsterdam Economic Board | Amsterdam Smart City | Metabolic | AMS Institute.

Articles 'Circular economy and data'

• A wealth of opportunities in the new circular reality / Data is the oxygen that the circular economy thrives on: part 1
• Smart data usage in the circular economy: 3 key reasons / Data is the oxygen that the circular economy thrives on: part 2
• 100,000 companies residual waste-free by 2025
• Smart data use in the circular economy: this is what companies can do themselves / Data is the oxygen that the circular economy thrives on: part 3

Articles: Future-proof your business using circular strategies

Future-proof your busness using these circualr strategies

Communication Alliance for a Circular Region (CACR)'s picture #CircularCity
Francien Huizing, Program and Communication Manager at Amsterdam Smart City, posted

Wicked Problems

Featured image

Te wicked? Niet voor ons.

Wij werken allemaal aan urgente, complexe, maatschappelijke uitdagingen. Issues die schier onoplosbaar lijken, van dilemma’s en paradoxen omgeven, nog niet duidelijk hoe het moet. Wel is duidelijk dát het moet, dat we elkaar nodig
hebben en dat we er NU aan moeten beginnen. Om met de woorden van Jan Rotmans te spreken; we leven niet in een tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperk. En hier hoort een nieuwe gereedschapskist bij.

En of je nou aan energietransitie werkt, andere mobiliteitssystemen, creëren van waterstofhubs, peer to peer autodeelsystemen, het maakt niet uit, we zien dat al deze opgaven op enig moment tegen gelijksoortige barrières aanlopen. Op samenwerking, financiering, privacy, onvoldoende aansluiting op de maatschappij, om maar een paar voorbeelden te noemen.

Unieke samenwerking
Als Amsterdam Smart City netwerk willen en kunnen we deze opgaven niet laten liggen. Door het bundelen van onze kennis en expertise kunnen we als netwerk iets unieks bieden en de wil en durf tonen om deze barrières te doorbreken. De betrokken partners die dit uitdenken en begeleiden zijn RHDHV, Kennisland, Drift, NEMO, Arcadis, Alliander, HvA en Metabolic. Zij bundelen hun expertise en ervaring om de echte vragen boven tafel te krijgen, tot nieuwe manieren van samenwerken te komen en barrières te doorbreken. We richten ons met name op de start van de samenwerking. Gezamenlijk ontwikkelen we een ‘wicked problem aanpak’. Op een nieuwe manier, lerend door te doen, exploratief.

Waar moet je aan denken?
Wat is eigenlijk het echte probleem? Wiens probleem is dit? Hoe kijken anderen er tegenaan? Welke andere partijen lijken nodig? Hoe vind je ze? Hoe ga je om met eigenaarschap en botsende frames? Hoe zorg je dat je al in
een vroeg stadium de maatschappij (bewoners, ondernemers, werknemers, etc) betrekt en hun ervaringen in het project trekt? Het wicked problem team zet nieuwe methoden in voor het beantwoorden van deze vragen. En het creëren van de benodigde commitment om het vraagstuk aan te pakken. Niets staat van te voren vast, want we passen ons aan aan wat we tegenkomen. Met elkaar ontwikkelen we een nieuwe aanpak om de barrières te doorbreken.

Francien Huizing's picture #Energy
Kerstin Gerlagh, General Manager , posted

#NordicTalks Sustainable Fashion Days 2020 3rd Webinar Free event

Featured image

3rd WEBINAR 30 September 2020 | 15:00 – 16:30
WE KNOW NOW.| Awareness raising

We don’t know what we don’t know. Is this however something we can still claim about the secrets of fashion business? We should wear our values – clothes that are sustainably and ethically made, providing also those who make them a decent living.
Quality over quantity. Fashion can be used as a voice of CHANGE. What do you stand for?

Raising transparency, campaigning, social justice, spotlighting solutions and
bright ideas
The environmental impact of fashion
Social impact of fashion – Sweatshops #whomademyclothes #payup
Company values and importance of purpose
Role of campaigns and advertising – using fashion as a force for good

Online event on Sep 30th
Sagar Bavarva, Founder & Chief Researcher , posted

Bees Digital Farm

Featured image

Ever since the 20th century most of the countries across the globe are still using the traditional way of farming and it’s still going on for the demand and supply of people. As we all know that by the year 2050, the 80 % estimation of the world population will have been living in urban areas which can lead the total population of the world to increase by 3 billion people. With this large amount of increase in population, scientists and researchers are quite worried about the farmland which will be required to generate such a huge demand for food supply to fulfill the necessity to survive. Noticing this fact in mind as what would be the future source of alternative solutions to solve such a type of problem a concept was proposed named “In-House Farming”.

Sagar Bavarva's picture #CircularCity
Julie Chenadec, Relationship Development Manager at Aknostic, posted

Refurbishment survey

The CEDaCI project launches an online survey on refurbishment of ICT equipment. The questionnaire can be found in the link below.

The CEDaCI project is building a circular economy for the data center industry. The project, funded by the European Union, is developing circular solutions to reduce the environmental impact of the IT equipment used by the data center industry (DCI).

All important findings and results of the CEDaCI project will be made public at www.cedaci.org to help DCI on its way to circularity.

Julie Chenadec's picture #CircularCity
Folkert Leffring, Digital Media Manager , posted

Amsterdam launches next stage of circular economy programme

Amsterdam will launch the fourth stage of its circular economy initiative next week, with 200 new projects planned for the coming year. Its 2020-2025 strategy, set to be published 8 April, will build on last year’s programme that saw 116 projects implemented.

Folkert Leffring's picture #CircularCity
Innomics Go!-NH, GO!-NH at Province of Noord-Holland, posted

Introduction meeting GO!-NH Accelerator Sustainable Innovation 2020

Featured image

Introduction meeting GO!-NH Accelerator Sustainable Innovation 2020

With the help of these introduction meetings, you will get to experience the program and learn from participating teams about what the previous programs brought them.

February 10th 2020 - IDEA, Alkmaar - 15:30 - 18:00
Apply through Eventbrite: https://gonh2020-11feb.eventbrite.nl

ABOUT GO!-NH
The GO!-NH Accelerator puts SMEs and start-ups on the fast track to development. New ways of thinking, new skills and new partners are a must. This programme is all about circular economy, targeting sta-ups, innovative SMEs, large organisations and institutions. GO!-NH brings together all the relevant parties to activate, connect and develop this sustainable innovation ecosystem.

In a three-month programme you’ll go from concept to a business offering innovative solutions that’s ready to take the market by storm. Training sessions, tools and professional support from expert practitioners will help you in developing your business in a sheltered environment. The progress you make during these few months would normally take a full year. GO!-NH is a joint venture of the province of North Holland and Innomics.

The Accelerator program enables startups, innovative SMEs and innovation teams from large organizations to convert ideas into new business models in a short time and to accelerate customer and product development in order to shorten the time to market. You develop your business with training, tools and professional support from experts.

https://go-nh.nl/meer-informatie/

Event on Feb 11th
Innomics Go!-NH, GO!-NH at Province of Noord-Holland, posted

Introduction meeting GO!-NH Accelerator Sustainable Innovation 2020

Featured image

Introduction meeting GO!-NH Accelerator Sustainable Innovation 2020

The GO!-NH Accelerator puts SMEs and start-ups on the fast track to development. New ways of thinking, new skills and new partners are a must. In a three-month programme you’ll go from concept to a business offering innovative solutions that’s ready to take the market by storm. Interested?
With the help of these introduction meetings, you will get to experience the program and learn from participating teams about what the previous programs brought them.

February 10th 2020 - IDEA, Alkmaar - 15:30 - 18:00
Apply through Eventbrite: https://gonh2020-10feb.eventbrite.nl

ABOUT GO!-NH
The GO!-NH Accelerator puts SMEs and start-ups on the fast track to development. New ways of thinking, new skills and new partners are a must. This programme is all about circular economy, targeting sta-ups, innovative SMEs, large organisations and institutions. GO!-NH brings together all the relevant parties to activate, connect and develop this sustainable innovation ecosystem.

In a three-month programme you’ll go from concept to a business offering innovative solutions that’s ready to take the market by storm. Training sessions, tools and professional support from expert practitioners will help you in developing your business in a sheltered environment. The progress you make during these few months would normally take a full year. GO!-NH is a joint venture of the province of North Holland and Innomics.

The Accelerator program enables startups, innovative SMEs and innovation teams from large organizations to convert ideas into new business models in a short time and to accelerate customer and product development in order to shorten the time to market. You develop your business with training, tools and professional support from experts.

https://go-nh.nl/meer-informatie/

Event on Feb 10th