Large amount of protocols in the heat pump industry hinders easy implementation of energy management systems

The heat transition is in full swing. Municipalities want their residents off the gas and want them to switch to renewable sources of heat. Unfortunately, heat grids have often led to frustrated residents. Which in turn has led to delayed or cancelled plans for the municipality.

Dave van Loon and Marieke van Doorninck (Kennisland) have looked into the problems surrounding heat grids and came up with a plan. In this Demoday work-session we dived into the problems surrounding heat grids and their plan to solve them. The session was moderated by our own Leonie van Beuken.

Why residents get frustrated with heat grid plans

Involving residents in the planning of a heat grid is difficult. It takes a lot of time and effort and the municipality is often in a hurry. This is why they choose for a compromise in which they already make the plan, but try to involve citizens at the end part. However, this leads to residents not having anything to say in the plans. They can block the plans, but they can’t really make changes. This leads to a lot of dissatisfaction.

This top-down approach doesn't seem to be ideal for involving residents in the heat transition. That's why Kennisland is working on developing a plan for early collaboration with residents in the heat transition of neighbourhoods, with a focus on connecting with the community's concerns.

They have seen that this kind of approach can be successful by looking at the K-buurt in Amsterdam-Zuid-Oost. In the initial stages, the first plan for the K-buurt didn't gain much traction. However, when they shifted towards a more collaborative approach, people felt empowered to engage, leading to a more meaningful participation process. Instead of traditional town hall meetings, discussions took place in community spaces like the local barber shop. This shift towards genuine participation and co-creation has resulted in a much-improved end product, one that residents truly support and believe in.

The plan for co-creation in the heat transition

The plan that Kennisland came up with consists of a few key points that are necessary for success:
• Engage with residents early on in the process.
• Also consider other issues in the neighbourhood. There might be more pressing concerns for the residents themselves.
• Ensure accessibility for everyone to participate.
• Truly collaborate on developing a list of requirements.
• Harness creativity.
• Work in a less compartmentalized manner.
They aim to form a neighbourhood alliance and organize a community council. Together a plan can be made for the neighbourhood that all residents can get behind.
This plan might take a bit longer at the start, but that investment in time will pay itself back in the end.

SWOT analysis of co-creation plan

After Dave and Marieke explained their plan we did a SWOT analysis with the group. We looked at the Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats of the plan.

The main strength that was pointed out was the ability to make a plan together with the residents. The residents experience the neighbourhood differently than a government official, which makes the final plan more beneficial to everyone.

The weaknesses the group saw in the plan were mainly that this could potentially slow down the process. Should we maybe do less participation instead of more and use force to get this heat transition going?

There were a lot of opportunities identified for this plan. The quality of the plan (and the neighbourhood) can greatly increase. By slowing down at the start we can actually accelerate and improve the neighbourhood on many levels. This plan also offers a great learning experience.

Finally, we went into the threats. One of the big threats that was pointed out was the lack of trust. If residents don’t trust the municipality and the process then it will never be possible to let this plan succeed. The explanation to residents also needs to be understandable. The explanation around a heat grid can get technical very quickly, and residents often don’t have the background to understand everything. The last threat that was pointed out was that if you get a lot of input from the residents for the plan, you also have to do something with that, and still be realistic. You have to work hard to manage expectations.

We completed the session by asking the participants if they knew any partners and places to collaborate with for this plan, or if they had any other ideas to make this plan successful.

We would now like to ask the same questions to you! Do you know someone who would like to partner up with Kennisland, do you know a place where this plan can be tested, or do you have any other ideas? Let us know by contacting me at noor@amsterdamsmartcity.com.

Wat in oktober 2020 begon als een urgent probleem – in het gebied waar Schiphol Trade Park in ontwikkeling was was geen extra transportcapaciteit meer mogelijk en de geplande bouw en uitbreiding moest noodgedwongen stoppen – is inmiddels opgelost. Onze baanbrekende virtuele netoplossing is daar nu namelijk ruim twee jaar in werking, en met succes: de bedrijven op Schiphol Trade Park zijn operationeel, breiden uit, en elektrificeren ondanks de netcongestie in het gebied.

Congestie op Schiphol Trade Park

Een blik op de congestiekaart maakt duidelijk dat Schiphol Trade Park in een door congestie grotendeels op slot gezet gebied ligt. Op het middenspanningsnet is geen extra capaciteit beschikbaar voor het transporteren van elektriciteit. Dat betekent dat er niet meer ontwikkeld wordt: een bedrijf krijgt namelijk wel een aansluiting, maar geen transportcapaciteit. Dit is niet alleen een probleem voor de bedrijven die zich hier willen vestigen, maar ook voor gebiedsontwikkelaar SADC (Schiphol Area Development Company), dat in 2020 nog de ambitie had om het meest duurzame business park van Europa te worden (en in 2023 door de BREEAM-NL Outstanding certificering zelfs het meest duurzame logistieke business park van de wereld is!). De ontwikkelaar wilde voorkomen dat bedrijven afzonderlijk een eigen oplossing zochten en er een wildgroei aan gasgeneratoren met de daarbij behorende uitstoot zou ontstaan. SADC zag dat dit slimmer, goedkoper en duurzamer kon, door op een innovatieve manier partijen te verbinden en te laten samenwerken. Bedrijven kunnen daardoor bouwen, uitbreiden en elektrificeren. Over de aanloop naar het project lees je meer op onze projectpagina.

Een doorbraak: de virtuele netoplossing

Alle bij de coöperatie aangesloten bedrijven delen hun eigen transportcapaciteit met elkaar. Zo maken ze slim gebruik van de gereserveerde ruimte. STELLAR Grid Management leest continu de slimme meters uit en stuurt de energiesystemen (zoals zonnepanelen, energie-opslag, en generatoren) achter de meter aan. Bovendien zorgen we voor de financiële afhandeling van deze aansturing, zodat de deelnemende bedrijven elkaar compenseren voor gebruikte elektriciteit en voor het beschikbaar stellen van hun stuurbare energiesystemen.

De resultaten van een jaar virtueel net

Het virtuele net is twee jaar actief. In het eerste jaar sloten zich nog gefaseerd bedrijven aan bij het collectief. De resultaten van dat jaar zijn voorspoedig, maar niet helemaal volledig.

Nu we een tijdje bezig zijn, delen we met vertrouwen onze resultaten. Voor deze resultaten keken we naar 2023. Zo nemen we dus alle seizoenen en bijbehorende energievraag mee in deze analyse.

Het collectief wordt goed benut: in 2023 is 2.104 MWh aan elektriciteitslevering extra mogelijk gemaakt door het delen van de capaciteit binnen het virtuele net. Zonder deze slimme oplossing hadden heel veel stuurbare energiesystemen, zoals batterijen en generatoren, deze elektriciteit moeten leveren. In het collectief nemen in totaal zeven bedrijven deel die weinig of geen netcapaciteit hebben. Dankzij deze slimme oplossing kunnen de bedrijven gebruikmaken van de beschikbare ruimte en opwek van de buren.

Om zeker te zijn van voldoende elektriciteit binnen de gestelde limieten hebben meerdere bedrijven geïnvesteerd in batterijen en gas- en dieselgeneratoren. Het collectief gebruikt die middelen als er een tekort aan capaciteit is. De generatoren dienen vooral als achtervang. Voordat STELLAR deze aanstuurt, bepaalt het systeem of de aangesloten batterijen kunnen voorzien in het verwachte moment van schaarste. Als de batterij niet voldoende is, schakelt STELLAR automatisch een generator in. In heel 2023 is ertwee keer een generator ingezet om binnen de netlimiet te blijven, voor in totaal 2 uur. Toen de generatoren aangingen waren de batterijen nog niet operationeel, anders waren die generatoren waarschijnlijk niet nodig geweest.

Zonder virtueel net hadden deze partijen moeten investeren in elk een eigen generator (en eventuele back-up generator). Die generatoren hadden gezamenlijk tot 31.000 draaiuren gemaakt. Dat is gelukkig voorkomen. Er is hiermee voor 468.000 m3 minder gas verbruikt, en daardoor is er lokaal 842 ton CO2 minder uitgestoten door generatoren.

Het virtuele net is dus een solide oplossing voor congestiegebieden. Dankzij de slimme aansturing zijn zeven bedrijven operationeel die zonder de virtuele netoplossing hadden moeten uitwijken naar een andere locatie in Nederland of daarbuiten,terwijl een aantal van hen al aan het bouwen was. En er is een enorme hoeveel CO2-uitstoot voorkomen.

De toekomst van Grid Management

We zijn trots op ons virtuele net bij Schiphol Trade Park. We horen ook een enorme urgentie in de markt: veel partijen worstelen met netcongestie en zoeken naar een vergelijkbare oplossing. Maar de toekomst van Grid Management is niet hapklaar. Het project bij Schiphol Trade Park is een pilot, en de voorwaarden van een standaard contractvorm voor een dergelijke collectieve oplossing (groeps-transportovereenkomst) zijn nog niet definitief vastgesteld.

Niet alleen bij Schiphol

Schiphol Trade Park is zeker niet de enige plek in Nederland waar sprake is van congestie. Eerder dit jaar lanceerden we onze oplossing bijvoorbeeld ook in het Zwolse Hessenpoort. Heb jij ook last van congestie? We denken graag met je mee. Neem contact met ons op.

Op 20 en 21 juni reizen we af naar het zuiden om daar van Sittard-Geleen en Heerlen te leren. Ervaar in Heerlen en Sittard-Geleen hoe de slimme stad in de praktijk toegepast wordt en waar deze slimme toepassingen het fysieke en sociale domein verbindt.

In Sittard-Geleen zie je hoe zij in hun proeftuin Zeeheldenbuurt in gesprek gaan met de inwoner over activiteiten en bewegen. In Heerlen-Noord leren we van de stappen die worden gezet in een van de gebieden van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid op gebied van kansengelijkheid. En bij de Brightlands Smart Services Campus in Heerlen gaan we in gesprek over hoe onderzoek en organiseer je samen met diverse partijen digitalisering enerzijds op gebied van circulariteit, anderzijds in het kader van bestaanszekerheid en particpatie. De gebundelde kennis van data science en mensgerichte Artificial Intelligence (AI) leidt tot nieuwe slimme digitale ontwikkelingen en diensten, die de kwaliteit van leven verbeteren.

Conceptprogramma
Dag 1: Proeftuin Zeeheldenbuurt Sittard-Geleen
Met de proeftuin Zeeheldenbuurt speelt de gemeente Sittard-Geleen in op drie thema’s, (Smart City, Participatie en Klimaat adaptatie). Samen met buurtbewoners en vakspecialisten (extern en intern) zijn ze in één buurt aan de slag om een betere toekomstbestendige leefomgeving te creëren en ontmoeting te stimuleren.
De gemeente luistert aan de hand van ‘slimme’ toepassingen naar de inwoner, houdt 0-metingen en monitoren, werkt aan een Digital Twin meetnetwerk en bekijkt dit alles gezamenlijk door de glazen van VR-brillen.

Concept Programma dag 1:
12:00 We starten in ’t Kirkske met vlaai/ kleine inlooplunch en openingswoord ‘jij woont in een proeftuin -beleving’
13:00 1,5 uur interactieve sprintsessie van ReGreeny over de 4 straten herinrichting pilot met als doel dat ze klimaat robuust zijn.
We gaan in gesprek met een inwoner vanuit de 5 gevel sensoren waarin we ingaan op ‘Slim’ op weg naar een gezamenlijk schetsontwerp herinrichting klimaat robuuste straten
14:30 Wandeling naar 3 pilots door de buurt (Evertsenstraat parkeerplaats, Buurttuin, 4 straten & Koalepark)
15:30 Koalepark Amfitheater:
1. Inspiratie vanuit Vlaanderen
2. Smarticipatie & Camenaï verhaal
3. Monitoren Koalepark
16:30 Afsluiting met paneldiscussie
17:00 Borrel & ’t Kirkske spelavond analoog & Limburgs zuurvlees (eigen kosten deelnemer)
Kortom: Hoe kun je in deze buurt samen een Klimaatbestendige betere leef en ontmoet- omgeving creëren? Welke lessen leren we hier? Wat vinden de buurtbewoners van deze aanpak?

Dag 2: Van de Brightlands Smart Services Campus naar Heerlen - Noord
We starten deze dag in de Brightlands Smart Services Campus met twee parallelle tracks na een gezamenlijke aftrap over hoe de Brightlands Smart Services werkt.

Circulaire track 
CollaborAll/Monady laten aan de hand van de transformatie van het voormalige DSM-hoofdkantoor in Heerlen zien hoe hun Circulaire Build Hubs werken. De Circulaire Build Hub zorgt ervoor dat al die individuele partijen met elk hun eigen informatie, specialistische inzichten, data, specificaties etc. op een makkelijke en betrouwbare manier naar dezelfde fysieke en digitale werkelijkheid kijken én handelen. De Circulaire Build Hub voorkomt onduidelijkheid, missers, onnodig werk, uitlopende planningen en onnodige kosten, vermindert risico’s en zorgt ervoor dat alle informatie in samenhang beschikbaar is. Dit bevordert efficiëntie en draagt bij aan de overgang naar een circulaire economie door duurzaam materiaalgebruik.

Sociale track 
De Brightlands Smart Services Campus huisvest het ELSA Lab armoede en schulden. Dit lab richt zich op het voorkomen van geldproblemen, de bestrijding van schulden en armoede én het verbeteren van de financiële gezondheid. Leer wat hier wordt gedaan op gebied van AI en wat nu al de opbrengsten zijn. Daarna horen we van het Atelier Sociaal Domein van HS Zuyd hoe zij ervaringskennis hoe een samenwerking met ervaringsdeskundigen, onderwijs en onderzoek zorgt voor een betere match tussen vraag en aanbod.

Heerlen- Noord
In de middag bezoeken we Heerlen-Noord, waarin het sociaal en fysiek domein weer samenkomen. We maken een wandeling door een stukje Heerlen-Noord en bezoeken de Sjpruutshop. Een plek waar ouders van pasgeborenen gratis spullen kunnen halen voor de baby en voor de gemeente een vindplaats van de mensen voor wie we aan de slag zijn. Vervolgens lopen we via een opgeknapte kerk (tot limburgs archief), door een tweetal wijken (horende tot de armste wijken van het land). We leren hoe verduurzaming, renovatie tegen de achtergrond van het willen behouden van uniek cultureel erfgoed, namelijk de mijnwerkerswoningen samenkomen.

Let op, de overnachting is op eigen kosten. Tips voor overnachtingen in Zuid-Limburg:

• Van der Valk Heerlen
• Stadshotel Heerlen

________________________________________________________
Datum: 20 en 21 juni (Let op, overnachting op eigen kosten)
Tijd: 20ste: 12.00 - 17.00 uur (en aansluitend diner), 21ste: 10.00 - 15.00 uur 
Locatie: Sittard-Geleen, Brightlands Smart Services Campus en Heerlen- Noord
<strong>Kosten:</strong> Het event is gratis. Voor het diner vragen wij wel een eigen bijdrage.

Meld je hieronder aan: