Teska Drosten

Tijdens de Staat van het Internet steekt Waag Futurelab jaarlijks de peilstok in het internet. In dit 30-jarige jubileumjaar van Waag wordt de lezing gegeven door oprichter en directeur Marleen Stikker.

Nu techmiljardairs toegang tot het Witte Huis hebben, dringt het besef (eindelijk) door dat we extreem afhankelijk zijn van big tech. Met één decreet van Trump of een druk op de knop van Musk is onze samenleving volledig ontwricht. Volgens Rutte, secretaris-generaal van de NAVO, moeten we ons voorbereiden op oorlog. De vraag is of we die oorlog in het digitale domein niet al verloren hebben. Kunnen we onze grip terugwinnen?

Marleen Stikker heeft hierop het antwoord. Tijdens de zevende editie van de Staat van het Internet zet Stikker uiteen hoe we terug kunnen naar een internet waar we zelf controle hebben over de technologie en onze data. Niet het aandeelhoudersbelang of het verdienvermogen van ‘de BV Nederland’ moet centraal staan, maar de weerbaarheid en het handelingsperspectief van Europese burgers, organisaties en democratische instituties.

Dat betekent niet alleen de rug recht houden in het handhaven van de noodzakelijke Europese wetten, maar ook het investeren in kennis en technologie op basis van publieke en democratische waarden, de zogenaamde EuroStack. Er is al een eerste stap gezet door maatschappelijke en culturele organisaties en mensen om minder afhankelijk te worden van grote technologiebedrijven. Welke alternatieven voor big tech zijn er al, hoe maken we deze alternatieven samen tot een succes? En welke rol kunnen sociale en maatschappelijke bewegingen én individuen hier in spelen? 
Na de lezing vindt een panelgesprek plaats. Het panel wordt gemodereerd door Dymphie Braun, programmamaker & facilitator die gedreven wordt door de principes van gelijkheid en inclusie. Haar missie is om creativiteit te promoten als middel voor sociale rechtvaardigheid.

Programma

Panel

• Bert Hubert is de oprichter van PowerDNS, software waar een groot deel van het Internet in Europa op draait. Daarnaast werkte hij voor de AIVD. Tegenwoordig doet Bert DNA onderzoek en was hij tot voor kort lid van de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. Tegenwoordig is hij part-time technisch adviseur bij de Kiesraad, en lid van de commissie van advies van de Autoriteit online Terroristisch en Kinderpornografisch Materiaal.

• Savriël Dillingh is marktfilosoof en bedrijfsethicus aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij doet onderzoek naar hoe politieke keuzes de vrije markt sturen, en naar hoe een nieuwe, eerlijkere economie er concreet uit kan zien. Savriël publiceerde o.a. in NRC, De Volkskrant, Trouw, Het Parool en De Groene Amsterdammer, en schrijft momenteel over de tirannie van de aandeelhouder.

• Tessel Renzenbrink is Communication Officer bij NLnet, een stichting die zich inzet voor een vrij, robuust en open internet voor iedereen. Samen met Ronny Lam maakt ze de NGI Zero podcast waarin ze in gesprek gaan met mensen die bouwen aan het Next Generation Internet. In 2021 werd ze co-directeur van Netwerk Democratie en zette ze zich in voor een vitale democratie in een digitale samenleving. Tessel heeft een master filosofie en maakte in 2020 een post-collapse mesh netwerkapparaat als eindproject voor de FabAcademy.

Over Marleen Stikker

Marleen Stikker is oprichter en directeur-bestuurder van Waag Futurelab. In 1993 stond zij aan de wieg van het internet als 'burgemeester' van De Digitale Stad. Waag is sinds de oprichting in 1994 uitgegroeid tot een leidend Europees onderzoeksinstituut voor technologie en samenleving. Marleen was betrokken bij de oprichting van o.a. PICNIC, Creative Commons Nederland, Fairphone, Public Spaces en Meentcoop.
Ze is Professor of Practice aan de Hogeschool van Amsterdam, lid van de Adviesraad Wetenschap, Technologie en Innovatie en board-lid van de Amsterdam Economic Board en een van de voorzitters van het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving. Ze is auteur van het boek 'Het internet is stuk, maar we kunnen het repareren'. En heeft een eredoctoraat van de Vrije universiteit en is winnaar van de Felipe Rodriguez Award.

Toegankelijkheid

Mocht je krap bij kas zitten en wel graag aan dit evenement willen deelnemen, neem dan contact op met thieu [@] waag [punt] org. 
Voor meer informatie over de toegankelijkheid van de locatie zie de toegankelijkheidspagina van Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond.

Over 30 jaar Waag

Dit jaar bestaat Waag Futurelab 30 jaar. Van het eerste ‘sociale medium’ De Digitale Stad, toegankelijk voor een breed publiek, via het ontwerpen van een duurzame modulaire Fairphone, of de eerste opleiding voor Biohackers in Europa, tot aan een advies aan de staatsecretaris voor Digitale Zaken en een burgermeetnetwerk in Noord-Holland: al 30 jaar werkt Waag aan grip op technologie voor iedereen. Die grip op technologie staat dit jubileumjaar centraal, in onze verhalen en in onze programmering.

Bekijk de eerdere edities van de Staat van het Internet.

<strong>Tickets: https://waag.org/nl/event/de-staat-van-het-internet-2025/</strong>

Het valt niet meteen op, maar in Amsterdam Noord is de toekomst al begonnen. De wijk Buiksloterham loopt internationaal voorop in de energietransitie. Gebouwen in de buurt zijn aardgasvrij, en verkrijgen hun energie bijna allemaal op een andere manier. Als voorbijganger of bewoner zie je daar nu weinig van.

Het project ‘Inkijkjes in de Energietransitie’ brengt daar verandering in. Met schilderingen en kunstobjecten op straat geven we virtuele inkijkjes in de apparaten en installaties achter de muren en in kelders. In kijkbuizen met animaties wordt de werking van een warmte-koude-opslag, of het stadswarmtenet, je in een minuut uitgelegd.
De nieuwe technieken mogen gezien worden! Door een wandeling langs de verschillende inkijkjes kom je meer te weten over de verschillende facetten van de energietransitie.

Zo maken we de energietransitie tastbaar, en de discussie erover concreter.
Kom je naar de opening? Op donderdag 13 juni worden de Inkijkjes in de Energietransitie officieel geopend. We presenteren de installaties aan alle betrokkenen: van expert tot bewoner, en aan de buren.

Wanneer: Donderdag 13 juni, 16:00 - 19:00 uur
Waar: Asterdwarsweg 5, Amsterdam Noord

Meld je aan: door te mailen naar floortje [at] waag [punt] org

Het concept ‘Inkijkjes’ komt voort uit de artistieke oproep van Waag Futurelab en een intensief buurtonderzoek (bezoeken, interviews, workshops met buurtbewoners) samen met de geselecteerde ontwerper Tessa Steenkamp en haar design studio Bits of Space.

Op 6 en 7 juni organiseren PublicSpaces en Waag Futurelab de vierde editie van de PublicSpaces conferentie met als thema 'Taking Back the Internet'. Het tweedaags programma vindt plaats in Pakhuis de Zwijger. Via panels, keynotes, rondetafelsessies, lezingen, kunst en cultuur banen we ons een weg richting een internet waar we gezamenlijk de regels bepalen. 

> Taking Back the Internet!

Anno 2024 is het gros van digitale diensten en platforms in handen van enkele commerciële Big Tech bedrijven. Deze centralisatie van macht is niet in lijn met hoe het internet ooit bedacht is en zorgt zelfs voor maatschappij-ontwrichtende problemen. Van privacyschending en van beïnvloeding van verkiezingsuitslagen tot discriminatie door bevooroordeelde algoritmes: het monopolie van Big Tech raakt iedereen. 

Hoe herwinnen we - als burgers, organisaties en overheden - de controle op onze data en ons digitale leven? Als we zelf willen kunnen bepalen hoe ons digitale ecosysteem eruit ziet, moeten we onafhankelijk beslissingen kunnen nemen over het ontwerp, gebruik en beheer van digitale hulpmiddelen en platforms. Tijdens de conferentie gaan we daarom met sprekers, publiek en kunstenaars in gesprek over eigendom van data, privacy, interoperabiliteit, decentralisatie en meer. Kortom: technologie gebaseerd op publieke waarden. 

Programma
Het complete programma wordt in de komende weken bekend gemaakt, maar de eerste namen zijn al bekend! Staatssecretaris Alexandra van Huffelen zal de conferentie openen. Futurist Karen Palmer verzorgt de opening keynote, en econoom Francesca Bria neemt ons mee in een Europese strategie voor het ontwikkelen van een ethische digitale economie. Verwacht ook bijdragen van Luna Maurer, Mieke van Heeswijk, Bert Hubert, Kumbale Musavuli, Paolo Cirio, Nanda Piersma, Roos Groothuizen, Nastia Cistakova, Astrid Poot, Paul Keller, Toshi Reagon, Julia Janssen, Jan Zuiderveld, The Hmm, Sebastian Lasse, Marlijn Gelsing, Maaike Okano-Heijmans, Reijer Passchier, Tamara van Zwol, Lashaaawn, Benjamin Fro, Marleen Stikker, en vele anderen. 
De conferentie wordt dit jaar gemodereerd door Roland Duong en Abdo Hassan. 

Waar? Pakhuis de Zwijger, Amsterdam
Wanneer? Donderdag 6 juni & vrijdag 7 juni 2024

Tijdens de Staat van het Internet 2024 steekt Waag Futurelab samen met de Gemeente Amsterdam en de OBA de peilstok in het internet. Met dit jaar: Kim van Sparrentak, lid van het Europees Parlement voor GroenLinks en nauw betrokken bij Europese regelgeving ter beteugeling van Big Tech.

Kim van Sparrentak over Europa en grip op technologie

Bij de Staat van het Internet steekt Waag jaarlijks de peilstok in het internet. De lezing wordt tijdens dit Europees verkiezingsjaar gegeven door Kim van Sparrentak, lid van het Europees Parlement. Hier was ze onder meer betrokken bij de AI Act, het initiatiefvoorstel over ‘verslavend ontwerp van online diensten’ en maakt ze zich hard voor het terugdringen van de macht van Big Tech door de ontwikkeling van wet- en regelgeving.

Europa worstelt met het grip krijgen op grote sociale mediabedrijven die dicteren hoe onze digitale publieke ruimte eruitziet en gebruikt wordt. Via een aantal ingrijpende Europese wetten is er afgelopen jaren geprobeerd de macht van Big Tech terug te dringen en grip van Europeanen op hun digitale leven te vergroten. Welke impact hebben deze gehad? Welke vrijheden zijn er gewaarborgd? En wat merken inwoners van Europa concreet van wetgeving als de GDPR (AVG), Digital Service Act, Digital Market Act of AI act?

Over Kim van Sparrentak

Kim van Sparrentak Kim studeerde Politicologie en Urban Environmental Management en was tijdens haar studie actief als duovoorzitter bij DWARS Amsterdam. Na haar studie werkte ze als onderzoeker en als campaigner bij Milieudefensie en WISE, en als duovoorzitter voor de Jonge Groenen (FYEG). Daar vertegenwoordigde ze meer dan 10.000 groene jongeren in Europa. Kim is sinds 2019 Europarlementariër voor GroenLinks.

30 jaar Waag Futurelab & grip op technologie

Dit jaar bestaat Waag Futurelab 30 jaar. Van het eerste ‘sociale medium’ De Digitale Stad, toegankelijk voor een breed publiek, via het ontwerpen van een duurzame modulaire Fairphone, of de eerste opleiding voor Biohackers in Europa, tot aan een advies aan de staatsecretaris voor Digitale Zaken en een burgermeetnetwerk in Noord-Holland: al 30 jaar werkt Waag aan grip op technologie voor iedereen. Die grip op technologie staat dit jubileumjaar centraal, in onze verhalen en in onze programmering. 

Geld zou geen belemmering moeten zijn om te leren over manieren om ons internet te verbeteren. Als de toegangsprijs je verhindert aanwezig te zijn, stuur dan een e-mail naar tanja@waag.org, zodat we ervoor kunnen zorgen dat je De Staat van het Internet kunt bijwonen.

De Staat van het Internet 2024 wordt georganiseerd door Waag Futurelab, de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) en de Gemeente Amsterdam.
<em>Mediapartner van de Staat van het Internet is: De Groene Amsterdammer.* 

Kom in de prille lente naar een speciale editie van Waag Open en breng je leefomgeving in kaart aan de hand van de unieke blik van Jan Rothuizen.
 
Hoe navigeer jij je door de stad? Laat jij je leiden door Google Maps of word je nog wel eens verrast door een afslag naar het onbekende? Tijdens deze lente-editie van Waag Open verkennen we gezamenlijk de verbeelding van cartografie aan de hand van de unieke blik van beeldend kunstenaar Jan Rothuizen. Hoe ziet de plattegrond van jouw leven eruit? 

In het boek De Zachte Atlas (2013) neemt Jan Rothuizen je met zijn visuele vertellingen mee naar zijn ontdekkingsreis door Amsterdam, waarbij hij de traditionele atlas opnieuw definieert. In plaats van harde grenzen en feitelijke kaarten, omarmt Rothuizen het persoonlijke en het menselijke. Zijn tekeningen nemen je mee naar onverwachte plekken, waar de realiteit zich vermengt met verbeelding. De tekeningen nemen je mee op pad en dagen je uit om de wereld met nieuwe ogen te zien. Deze avond deelt Rothuizen zijn kennis over ‘de kunst van observeren’ en ga je zelf aan de slag met het maken van een atlas over jouw leefomgeving en persoonlijke perspectieven. 
 
Kom naar Waag open voor een boeiende avond vol verhalen, kunst en reflectie op de manier waarop we de wereld om ons heen ervaren.

Programma
19:15 uur | Deur open 
19:30 - 19:40 uur | Welkom & introductie door Imme Ruarus 
19:45 - 20:30 uur | Lezing door Jan Rothuizen 
20:30 - 21:30 uur | Workshop kaarten maken door Jan Rothuizen 
21:30 - 22:00 uur | Napraat & borrel & boekverkoop 'De Zachte Atlas' 
 
Let op: Beperkt aantal plaatsen beschikbaar, dus meld je snel aan!

Over Jan Rothuizen
Jan Rothuizen (1968) is beeldend kunstenaar. Zijn tekeningen zijn in het Engels, Spaans en Chinees vertaald. Hij toont zijn werk met grote regelmaat in binnen- en buitenland, op filmfestivals, in musea en galeries. Hij is de vaste tekenaar van het Rijksmuseum en maakte de interactieve bekroonde documentaire Refugee Republic. Zijn tekeningen verschijnen maandelijks in de Volkskrant.

Waag Open
Elke eerste donderdagavond van de maand opent Waag haar deuren! Kom langs om te discussiëren en te doen. Want we gaan niet alleen in discussie over maatschappelijke thema's en de toekomst – je leert daarnaast ook altijd iets praktisch. Iets dat je altijd al hebt willen uitproberen, zoals de 3D-printer in het FabLab, of juist iets dat je nooit had verwacht, zoals uitpluizen hoe DNA in elkaar zit in ons biotech-lab. Waag Open vindt plaats in de maakplaatsen op de eerste en tweede verdieping van het historische Waaggebouw op de Nieuwmarkt.

Toegankelijkheid
Omdat het Waag-gebouw een beschermd monumentaal pand is, is het helaas niet voorzien van een lift. Dit evenement vindt plaats in de Makersguild op de eerste verdieping van het Waag-gebouw.
Mocht je krap bij kas zitten en wel graag aan dit evenement willen deelnemen, neem dan contact op met tanja [@] waag [punt] org. 

Wegens succes herhaald!
Nederland is een broodland. We eten tussen de middag het liefst een ouderwets bammetje met kaas. Maar wat te doen met al dat oude brood?

Erika Hirose ontwikkelde een ‘kit’ waarmee je van oud brood Japanse miso kan maken. Erika haar man, Martin, koppelt de data van het fermentatieproces via sensoren aan geluid. Tijdens deze Waag Open editie kan je zelf aan de slag met het maken van miso én muziek. Neem je oude, overgebleven brood mee. Restjes aardappels pasta, rijst of noodles rijst mag ook. 
Het belooft een avond te worden voor alle zintuigen!

Programma

19.15 - 19.30 uur Inloop
19:30 - 19:45 uur Welkom
19:45 - 20:15 uur Geschiedenis van Miso (en voedselverspilling)
20:15 - 21:15 uur Miso maken 
21:15 - 21:30 uur Testen en proeven
21.30- 22:00 uur Borrel

Waag Open

Elke eerste donderdagavond van de maand opent Waag haar deuren! Kom langs om te discussiëren en te doen. Want we gaan niet alleen in discussie over maatschappelijke thema's en de toekomst - je leert daarnaast ook altijd iets praktisch.
Iets dat je altijd al hebt willen uitproberen, zoals de 3D-printer in het FabLab, of juist iets dat je nooit had verwacht, zoals uitpluizen hoe DNA in elkaar zit in ons biotech-lab. Waag Open vindt plaats in (een van) de maakplaatsen op de eerste en tweede verdieping van het historische Waaggebouw op de Nieuwmarkt.

Toegankelijkheid

Omdat het Waag-gebouw een beschermd monumentaal pand is, is het helaas niet voorzien van een lift. Dit evenement vindt plaats in de Makersguild op de eerste verdieping van het Waag-gebouw. 
Mocht je krap bij kas zitten en wel graag aan dit evenement willen deelnemen, neem dan contact op met tanja [@] waag [punt] org.