Wat komt er kijken bij het creëren van je eigen woonomgeving?
Bij gebiedsontwikkeling wordt er via participatieprocessen steeds vaker naar de burger geluisterd. Deze participatie is tevens een belangrijke pijler onder de Omgevingswet, die vanaf 2021 ingaat. Toch ligt de regie bij de creatie van nieuwe woonomgevingen nu nog vaak bij andere stakeholders. Wat als de bewoners wel de eindverantwoordelijkheid krijgen? Hoe werkt dat en wat voor wijken krijg je dan? Op deze avond kijken we naar een aantal concrete cases waaronder Oosterwold in Almere, Space-S in Eindhoven en De Warren op Centrumeiland in Amsterdam. Betrokkenen delen hun verhalen en trekken de eerste lessen.
Met in dit programma onder anderen
Werner Brouwer | Gebiedsregisseur Oosterwold
Chandar van der Zande | Voorzitter van Vereniging De Ceuvel en wooncoöperatie De Warren
Daan Fröger | Bewoner en begeleider initiatieven Oosterwold
Tineke Lupi | Stadssocioloog, gepromoveerd op de sociale ontwikkeling van nieuwe wijken
Adri Duivesteijn | Voormalig wethouder Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling van gemeente Almere
Imrat Verhoeven | Universitair docent Bestuur en beleid UvA
Erjen Prins | Stedenbouwkundige Centrumeiland en Team Zelfbouw
Saske Klasens | Bewoonster Space-S
Ian van Beek | Bewoner Space-S
Nick Robbesom | Bewoner Space-S
Oosterwold
In Oosterwold is een bijzondere manier van gebiedsontwikkeling aan de gang. Hier hebben de burgers de regie over hun woonomgeving geheel in eigen hand. Op een aantal door de gemeente opgestelde spelregels na zijn er verder geen beperkingen. De bewoners bepalen niet alleen hoe hun eigen woning eruit komt te zien, zij gaan ook over de openbare ruimte, de wegen, het groen en het water. Dit is de ultieme doe-het-zelf gebiedsontwikkeling.
Hoe werkt dit precies? Is dit niet te veel gevraagd van de burger? Wat voor nieuwe constructies ontstaan er tussen burgers, overheden en andere stakeholders zoals nutsbedrijven? En hoe kijkt de gemeente, nu het proces vol aan de gang is, tegen Oosterwold aan? We gaan in gesprek met een bewoner en de gebiedsregisseur: Werner Brouwer.
De Warren
Een kavel kopen en daarop je eigen woning bouwen, komt vaker voor, maar wat nou als je niet het budget hebt om aan zelfbouw te doen en je wel je eigen woonmilieu wil creëren? De Warren is de eerste wooncoöperatie die in Amsterdam aan de slag gaat met zelfbouw voor het sociale- en middenhuur segment. Zij gaan samen met de toekomstige bewoners 36 woningen ontwerpen, bouwen en beheren. Zij laten zien dat ook in een stad als Amsterdam, waar de druk op ruimte hoog is en vele ontwikkelaars vechten voor een plek om te bouwen, zelfcreatie mogelijk is.
Voor wat voor vuren hebben de initiatiefnemers gestaan om dit voor elkaar te krijgen? Hoe behoud je de ambities om een volledig duurzaam, sociaal en betaalbaar woonmilieu te creëren? En wat vraagt het van de burger om in zo’n wooncoöperatie te zitten? We gaan onder andere in gesprek met voorzitter Chandar van der Zande.
Space-S
Ruim 1000 mensen werkten mee aan de ontwikkeling van hun eigen buurt: Space-S in Eindhoven. Hier zijn 402 woningen gecreëerd met een grote variatie in typologie: van appartementen tot lofts tot studio’s. Studenten, starters, gezinnen en ondernemers wonen kriskras door elkaar. De bewoners hebben over een tijdspanne van ruim twee jaar tijdens tientallen bijeenkomsten meegedacht en meegeholpen aan het stedenbouwkundig plan. Nu het project klaar is, staan de bewoners nog steeds aan het roer.
Wij gaan met de bewoners Saske Klasens, Nick Robbesom en Ian van Beek in gesprek over hun ervaringen en blikken terug op het ontwikkelproces. Wat zouden ze anders doen als ze terug konden in de tijd? En hoeveel zeggenschap hebben ze momenteel over hun leefomgeving?
