Waag

Er zijn allerlei manieren om luchtkwaliteit te meten, met sensoren, filters of zelfs met planten! Verken met Urgenda de mogelijkheden van natuurlijke sensoren: boomschors van platanen. Deze Waag Open vormt de aftrap van de landelijke actie van Urgenda: De plataan-check. 

Platanen kunnen met hun schors veel vertellen over de hoeveelheid fijnstof in hun omgeving. In hun bast slaan ze (fijn)stof uit hun omgeving op. Onderzoekers kunnen met laboratoriumonderzoek uit de bast aflezen hoeveel fijnstof er in de omgeving van de boom is uitgestoten. 

Samen met Urgenda verzamelen we tijdens Waag Open boomschors van de plataan. Daarbij vertelt Urgenda hoe plataanschors inzicht geeft in de hoeveelheid fijnstof in Nederland. Daarnaast leidt Imme Ruarus, hoofd van Waag’s Smart Citizens Lab, de avond in met een introductie over citizen sensing: hoe bewoners met technologische metingen, natuurlijke metingen en observaties hun leefomgeving in kaart brengen.
Na Waag Open kun je zelf aan de slag met plataanschors verzamelen en meedoen met de plataan-check!

Tijdens de Staat van het Internet steekt Waag Futurelab jaarlijks de peilstok in het internet. In dit 30-jarige jubileumjaar van Waag wordt de lezing gegeven door oprichter en directeur Marleen Stikker.

Nu techmiljardairs toegang tot het Witte Huis hebben, dringt het besef (eindelijk) door dat we extreem afhankelijk zijn van big tech. Met één decreet van Trump of een druk op de knop van Musk is onze samenleving volledig ontwricht. Volgens Rutte, secretaris-generaal van de NAVO, moeten we ons voorbereiden op oorlog. De vraag is of we die oorlog in het digitale domein niet al verloren hebben. Kunnen we onze grip terugwinnen?

Marleen Stikker heeft hierop het antwoord. Tijdens de zevende editie van de Staat van het Internet zet Stikker uiteen hoe we terug kunnen naar een internet waar we zelf controle hebben over de technologie en onze data. Niet het aandeelhoudersbelang of het verdienvermogen van ‘de BV Nederland’ moet centraal staan, maar de weerbaarheid en het handelingsperspectief van Europese burgers, organisaties en democratische instituties.

Dat betekent niet alleen de rug recht houden in het handhaven van de noodzakelijke Europese wetten, maar ook het investeren in kennis en technologie op basis van publieke en democratische waarden, de zogenaamde EuroStack. Er is al een eerste stap gezet door maatschappelijke en culturele organisaties en mensen om minder afhankelijk te worden van grote technologiebedrijven. Welke alternatieven voor big tech zijn er al, hoe maken we deze alternatieven samen tot een succes? En welke rol kunnen sociale en maatschappelijke bewegingen én individuen hier in spelen? 
Na de lezing vindt een panelgesprek plaats. Het panel wordt gemodereerd door Dymphie Braun, programmamaker & facilitator die gedreven wordt door de principes van gelijkheid en inclusie. Haar missie is om creativiteit te promoten als middel voor sociale rechtvaardigheid.

Programma

Panel

• Bert Hubert is de oprichter van PowerDNS, software waar een groot deel van het Internet in Europa op draait. Daarnaast werkte hij voor de AIVD. Tegenwoordig doet Bert DNA onderzoek en was hij tot voor kort lid van de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. Tegenwoordig is hij part-time technisch adviseur bij de Kiesraad, en lid van de commissie van advies van de Autoriteit online Terroristisch en Kinderpornografisch Materiaal.

• Savriël Dillingh is marktfilosoof en bedrijfsethicus aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij doet onderzoek naar hoe politieke keuzes de vrije markt sturen, en naar hoe een nieuwe, eerlijkere economie er concreet uit kan zien. Savriël publiceerde o.a. in NRC, De Volkskrant, Trouw, Het Parool en De Groene Amsterdammer, en schrijft momenteel over de tirannie van de aandeelhouder.

• Tessel Renzenbrink is Communication Officer bij NLnet, een stichting die zich inzet voor een vrij, robuust en open internet voor iedereen. Samen met Ronny Lam maakt ze de NGI Zero podcast waarin ze in gesprek gaan met mensen die bouwen aan het Next Generation Internet. In 2021 werd ze co-directeur van Netwerk Democratie en zette ze zich in voor een vitale democratie in een digitale samenleving. Tessel heeft een master filosofie en maakte in 2020 een post-collapse mesh netwerkapparaat als eindproject voor de FabAcademy.

Over Marleen Stikker

Marleen Stikker is oprichter en directeur-bestuurder van Waag Futurelab. In 1993 stond zij aan de wieg van het internet als 'burgemeester' van De Digitale Stad. Waag is sinds de oprichting in 1994 uitgegroeid tot een leidend Europees onderzoeksinstituut voor technologie en samenleving. Marleen was betrokken bij de oprichting van o.a. PICNIC, Creative Commons Nederland, Fairphone, Public Spaces en Meentcoop.
Ze is Professor of Practice aan de Hogeschool van Amsterdam, lid van de Adviesraad Wetenschap, Technologie en Innovatie en board-lid van de Amsterdam Economic Board en een van de voorzitters van het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving. Ze is auteur van het boek 'Het internet is stuk, maar we kunnen het repareren'. En heeft een eredoctoraat van de Vrije universiteit en is winnaar van de Felipe Rodriguez Award.

Toegankelijkheid

Mocht je krap bij kas zitten en wel graag aan dit evenement willen deelnemen, neem dan contact op met thieu [@] waag [punt] org. 
Voor meer informatie over de toegankelijkheid van de locatie zie de toegankelijkheidspagina van Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond.

Over 30 jaar Waag

Dit jaar bestaat Waag Futurelab 30 jaar. Van het eerste ‘sociale medium’ De Digitale Stad, toegankelijk voor een breed publiek, via het ontwerpen van een duurzame modulaire Fairphone, of de eerste opleiding voor Biohackers in Europa, tot aan een advies aan de staatsecretaris voor Digitale Zaken en een burgermeetnetwerk in Noord-Holland: al 30 jaar werkt Waag aan grip op technologie voor iedereen. Die grip op technologie staat dit jubileumjaar centraal, in onze verhalen en in onze programmering.

Bekijk de eerdere edities van de Staat van het Internet.

<strong>Tickets: https://waag.org/nl/event/de-staat-van-het-internet-2025/</strong>

Wat is jouw dagelijkse schermtijd? Heb je wel eens nagedacht over de routes die jouw gegevens afleggen, wanneer je een email verstuurt, gebruik maakt van een zoekmachine of iets plaatst op sociale media? Het maakt niet uit of we het over apps hebben, online streaming, of simpele webpagina’s bekijken – data over ons reizen door de hele wereld.

Ontdek tijdens Waag Open hoe jouw gegevens via internet reizen en ontwerp je mee aan de meest wenselijke routes. Je gebruikt Packet Run, een software-tool waarmee je kunt zien hoe het internet data routeert. Het nemen van deze ideale route doen we al spelenderwijs. We bespreken wat een ideale route voor jou betekent, wat voor inzicht in internet routing wenselijk is, en hoeveel controle over internet routing nodig is.

Meld je aan: https://waag.org/nl/event/waag-open-internetroutes/

Wanneer: 6 maart 2025
Tijd: 19:30 - 22:00 uur
Waar: Waag Futurelab, Nieuwmarkt 4, Amsterdam

Programma

Meld je aan:

Wil jij de status quo uitdagen en bijdragen aan een mobiel ecosysteem dat privacy, duurzaamheid en ethische technologie vooropstelt?
💡 Bij Waag Futurelab zijn we vastbesloten om alternatieven te verkennen voor de datahongerige apps en apparaten die momenteel de techwereld domineren. Via ons onderzoeksproject Mobifree nodigen we organisaties in de publieke sector uit om een open-source Murena-smartphone te testen en samen met ons de toekomst van ethische, open-source mobiele technologie in Europa vorm te geven.
Dit is jouw kans om:
✅ Als organisatie Murena-smartphones te testen, voorzien van open-source apps.
✅ Feedback te geven die direct invloed heeft op de volgende generatie mobiele oplossingen.
✅ Bij te dragen aan een duurzaam, veilig en inclusief alternatief voor Big Tech.
🔍 Wat kun je verwachten?

• Doe mee aan een pilot van twee maanden (februari–oktober 2025) en verken hoe open-source tools jouw werk- en persoonlijke behoeften kunnen ondersteunen.
• Test baanbrekende technologie terwijl je pleit voor ethische en duurzame softwareontwikkeling.
• Maakt deel uit van een community die een privacy gerichte en Big Tech-vrije toekomst vormgeeft!

🙌 Wie kan deelnemen?
We een groep van maximaal 30 deelnemers om de volgende kerngebieden te verkennen:

• Besturingssystemen
• Messaging-apps
• Appstores
• Cloudservices

📩 Hoe kun je je aanmelden?
Stuur een e-mail naar bente[at]waag[dot]org met de naam van je organisatie, het aantal deelnemers, gekozen categorieën en een korte motivatie om mee te doen. Vervolgens zullen wij contact met je opnemen!
Doe met ons mee om mobiele technologie opnieuw vorm te geven voor een betere, privacy-respecterende Europa 🌟

Nog nooit was het zo makkelijk om je DNA te laten testen, op afkomst, verwantschap en op gezondheid. Je staat daarbij je meest persoonlijke data af, zonder controle te hebben over wat er met die gegevens gebeurd. Gelukkig kan het digitaliseren van DNA binnenkort ook anders - op zo’n manier dat we een bruikbare database voor de samenleving bouwen, terwijl jij controle over je eigen data behoudt. Tijdens Waag Open op donderdag 12 december duiken we in de waarde en in de risico’s van een digitale DNA databank. Maak kennis met de eerste testpersonen en ontwerp zelf mee!

Kijk voor meer informatie op waag.org.

Datum: Donderdag 12 december
Tijd: 19:30 - 22:00 uur
Locatie: Waag, Nieuwmarkt 4, Amsterdam

Waag Open

Elke eerste donderdagavond van de maand opent Waag haar deuren! Kom langs om te discussiëren en te doen. Want we gaan niet alleen in discussie over maatschappelijke thema's en de toekomst – je leert daarnaast ook altijd iets praktisch. Iets dat je altijd al hebt willen uitproberen, zoals de 3D-printer in het FabLab, of juist iets dat je nooit had verwacht, zoals uitpluizen hoe DNA in elkaar zit in ons biotech-lab. Waag Open vindt plaats in de maakplaatsen op de eerste en tweede verdieping van het historische Waaggebouw op de Nieuwmarkt.

Dat we met de klimaatcrisis voor een hele grote uitdaging staan, is voor veel mensen geen nieuwe informatie. Maar waar begin je als je hier iets tegen wilt doen? Voor veel mensen voelt het als een probleem dat te groot en lastig is om zelf mee te starten.

In het boek 'Alledaags activisme: van onrust naar daadkracht in het klimaat tijdperk' biedt klimaatfilosoof en activist Chris Julien een perspectief voor precies deze worsteling in onze rol in het grote klimaatvraagstuk. Middels wetenschappelijke, filosofische en persoonlijke inzichten laat hij zien dat we veel meer kunnen dan we denken: juist in het alledaagse zitten tal van mogelijkheden voor systeemverandering. Zo kun je met goede moed vooruit in het klimaattijdperk – of dat nu is op de snelweg, in de vergaderkamer of de sportkantine (of alledrie!).

Tijdens Waag Open zal Julien met een interactieve lezing over het boek en gezamenlijk gesprek ingaan op hoe je alledaags activisme in je eigen leven kunt toepassen.

Programma

Waag Open

Elke eerste donderdagavond van de maand opent Waag haar deuren! Kom langs om te discussiëren en te doen. Want we gaan niet alleen in discussie over maatschappelijke thema's en de toekomst – je leert daarnaast ook altijd iets praktisch. Iets dat je altijd al hebt willen uitproberen, zoals de 3D-printer in het FabLab, of juist iets dat je nooit had verwacht, zoals uitpluizen hoe DNA in elkaar zit in ons biotech-lab. Waag Open vindt plaats in de maakplaatsen op de eerste en tweede verdieping van het historische Waaggebouw op de Nieuwmarkt.

Toegankelijkheid

Mocht je krap bij kas zitten en wel graag aan dit evenement willen deelnemen, neem dan contact op met sanna [@] waag [punt] org.

Tickets

Kunstenaars kunnen als geen ander een nieuw perspectief bieden op abstracte issues. Kunstenaar Suzette Bousema werkte samen met wetenschappers om actuele klimaatproblemen te visualiseren. Tijdens Waag Open op donderdag 3 oktober vertelt ze over Dead Zones: door de mens veroorzaakte zuurstofloze zones in de oceaan. Bousema presenteert ook haar werk Seaweedfilter, waarin zij verkent hoe zeewierboerderijen extra zuurstof kunnen creëren waar dat nodig is.

Daarna ga je zelf aan de slag met een eigen zeewierkunstwerk met de cyanotype techniek. Cyanotype, of blauwdruk, is een fotografische techniek waarbij de prints een blauwe kleur krijgen door belichting. 

Future Relics (cyanotype) door Suzette Bousema

Over de kunstenaar

Suzette Bousema (NL, 1995) visualiseert hedendaagse milieuonderwerpen in samenwerking met wetenschappers. Zij gebruikt haar kunst als middel om mens en wetenschap te verbinden. Planetaire omstandigheden en onze plaats daarin zijn het uitgangspunt in haar werk; de manier waarop de mens ingrijpt in de natuur en hoe we ons op individueel niveau tot de aarde verhouden. Ze werkt interdisciplinair met fotografie, grafiek, glasblazen, weven, geluid, geur en organische materialen zoals zeewier. 
Tussen 19 en 22 september 2024 kun je het werk van Suzette Bousema ook zien in de expositie Behind the Design bij Waag, tijdens GLUE Amsterdam.

Programma

Toegankelijkheid

Mocht je krap bij kas zitten en wel graag aan dit evenement willen deelnemen, neem dan contact op met sanna [@] waag [punt] org.

Get up at your feet and join for a summer excursion in Amsterdam-Noord! Although we see more and more solar panels in our streets, as a resident you see very little of the energy transition in the neighbourhood. in Amsterdam, there is already a neighbourhood where the future has started: Buiksloterham in Amsterdam North. Buildings in this area are natural gas-free and almost all of them obtain their energy in a different way.

Be aware that the main language is Dutch!

To make this visible, little glimpses have been placed in the public space. The art objects give virtual glimpses into the devices and installations behind walls and in basements. On the pavement, a 3D painting shows where the district heating network runs, and a viewing tube shows you how full the neighbourhood battery is underground. If you walk past it often enough, you will start to see connections: the weather was really nice today, so the battery is completely full!  

During this Waag Open, we'll take a walk alongside different glimpses. All facets of the energy tranisty are covered: we show how deep the boreholes of the thermal storage are and where exactly the heat from the heat network comes from. There is also a focus on solar panels, batteries and heat pumps - of all shapes and sizes! Take a walk with us on Thursday 1 August and you're bound to learn something new about the energy transition!  

Programme