#Saving energy
News

Entrepreneurs test innovations during SAIL and Marathon
Public events like SAIL and the Marathon draw millions of visitors to Amsterdam. These events often take place in central locations where large crowds gather. As a result, various logistical arrangements need to be made, such as providing food and drinks, public toilets, and temporary modifications to streets. These situations pose sustainability and accessibility challenges for the city. However, they also make these events ideal testing grounds for innovations.

Testing with the city and event organizers
The In Residence program offers entrepreneurs the opportunity to test their innovations during public events. They work closely with event organizers, the City of Amsterdam, and an experienced mentor. Additionally, funding is available to support the pilot. If the innovation proves to benefit the city, the municipality may purchase it after the program.
Applications are open from October 1 to November 17. Selected entrepreneurs will prepare their pilot in early 2025, and most pilots will take place during the summer events, especially during SAIL 2025.
Apply via the website: https://innovatiepartners.nl/project/in-residence-open-evenementen-2025

Amsterdam 750th anniversary year
This is the second round of the In Residence Events program. During the 2024 event season, nine entrepreneurs tested their innovations, including at Pride Week, the Marathon, and the Dam tot Dam Run. If successful, innovations from both rounds of the program may be implemented during the events of Amsterdam’s 750th anniversary celebrations.

Interested or any questions? You can get in touch with Mark Stoevelaar (mark.stoevelaar@amsterdam.nl)

Photo: Edwin van Eis

The healthcare sector is responsible for approximately 7% of all greenhouse gas emissions in the Netherlands. How can a hospital become climate-neutral?

The first step on the sustainability journey is to measure the organization’s carbon footprint. A precise carbon footprint is crucial for setting impactful and realistic targets, and for aligning with regulations and Green Deal Healthcare 3.0.

In support of Erasmus Medical Center's sustainability goals to reduce its CO2e emissions by 55% by 2030 and to achieve climate neutrality by 2050, Metabolic mapped its carbon footprint, focusing on scope 1, 2, and 3 emissions. 

💡A sneak peek: 60% of Erasmus’ CO2e footprint results from indirect emissions from purchased goods and services, such as medicines.

Erasmus MC is one of the first hospitals to use this method to map emissions across all its operations. This research provides the hospital—and the entire sector—with insights into emission hotspots and highlights potential areas for impactful sustainability interventions.

Explore Metabolic's work with Erasmus in the link below

Interested in learning more about carbon footprint assessment? This is for you: https://bit.ly/3UUdMHf 

#sustainability #carbonfootprintassessment #environmentalimpact #sustainablehealthcare

Wat in oktober 2020 begon als een urgent probleem – in het gebied waar Schiphol Trade Park in ontwikkeling was was geen extra transportcapaciteit meer mogelijk en de geplande bouw en uitbreiding moest noodgedwongen stoppen – is inmiddels opgelost. Onze baanbrekende virtuele netoplossing is daar nu namelijk ruim twee jaar in werking, en met succes: de bedrijven op Schiphol Trade Park zijn operationeel, breiden uit, en elektrificeren ondanks de netcongestie in het gebied.

Congestie op Schiphol Trade Park

Een blik op de congestiekaart maakt duidelijk dat Schiphol Trade Park in een door congestie grotendeels op slot gezet gebied ligt. Op het middenspanningsnet is geen extra capaciteit beschikbaar voor het transporteren van elektriciteit. Dat betekent dat er niet meer ontwikkeld wordt: een bedrijf krijgt namelijk wel een aansluiting, maar geen transportcapaciteit. Dit is niet alleen een probleem voor de bedrijven die zich hier willen vestigen, maar ook voor gebiedsontwikkelaar SADC (Schiphol Area Development Company), dat in 2020 nog de ambitie had om het meest duurzame business park van Europa te worden (en in 2023 door de BREEAM-NL Outstanding certificering zelfs het meest duurzame logistieke business park van de wereld is!). De ontwikkelaar wilde voorkomen dat bedrijven afzonderlijk een eigen oplossing zochten en er een wildgroei aan gasgeneratoren met de daarbij behorende uitstoot zou ontstaan. SADC zag dat dit slimmer, goedkoper en duurzamer kon, door op een innovatieve manier partijen te verbinden en te laten samenwerken. Bedrijven kunnen daardoor bouwen, uitbreiden en elektrificeren. Over de aanloop naar het project lees je meer op onze projectpagina.

Een doorbraak: de virtuele netoplossing

Alle bij de coöperatie aangesloten bedrijven delen hun eigen transportcapaciteit met elkaar. Zo maken ze slim gebruik van de gereserveerde ruimte. STELLAR Grid Management leest continu de slimme meters uit en stuurt de energiesystemen (zoals zonnepanelen, energie-opslag, en generatoren) achter de meter aan. Bovendien zorgen we voor de financiële afhandeling van deze aansturing, zodat de deelnemende bedrijven elkaar compenseren voor gebruikte elektriciteit en voor het beschikbaar stellen van hun stuurbare energiesystemen.

De resultaten van een jaar virtueel net

Het virtuele net is twee jaar actief. In het eerste jaar sloten zich nog gefaseerd bedrijven aan bij het collectief. De resultaten van dat jaar zijn voorspoedig, maar niet helemaal volledig.

Nu we een tijdje bezig zijn, delen we met vertrouwen onze resultaten. Voor deze resultaten keken we naar 2023. Zo nemen we dus alle seizoenen en bijbehorende energievraag mee in deze analyse.

Het collectief wordt goed benut: in 2023 is 2.104 MWh aan elektriciteitslevering extra mogelijk gemaakt door het delen van de capaciteit binnen het virtuele net. Zonder deze slimme oplossing hadden heel veel stuurbare energiesystemen, zoals batterijen en generatoren, deze elektriciteit moeten leveren. In het collectief nemen in totaal zeven bedrijven deel die weinig of geen netcapaciteit hebben. Dankzij deze slimme oplossing kunnen de bedrijven gebruikmaken van de beschikbare ruimte en opwek van de buren.

Om zeker te zijn van voldoende elektriciteit binnen de gestelde limieten hebben meerdere bedrijven geïnvesteerd in batterijen en gas- en dieselgeneratoren. Het collectief gebruikt die middelen als er een tekort aan capaciteit is. De generatoren dienen vooral als achtervang. Voordat STELLAR deze aanstuurt, bepaalt het systeem of de aangesloten batterijen kunnen voorzien in het verwachte moment van schaarste. Als de batterij niet voldoende is, schakelt STELLAR automatisch een generator in. In heel 2023 is ertwee keer een generator ingezet om binnen de netlimiet te blijven, voor in totaal 2 uur. Toen de generatoren aangingen waren de batterijen nog niet operationeel, anders waren die generatoren waarschijnlijk niet nodig geweest.

Zonder virtueel net hadden deze partijen moeten investeren in elk een eigen generator (en eventuele back-up generator). Die generatoren hadden gezamenlijk tot 31.000 draaiuren gemaakt. Dat is gelukkig voorkomen. Er is hiermee voor 468.000 m3 minder gas verbruikt, en daardoor is er lokaal 842 ton CO2 minder uitgestoten door generatoren.

Het virtuele net is dus een solide oplossing voor congestiegebieden. Dankzij de slimme aansturing zijn zeven bedrijven operationeel die zonder de virtuele netoplossing hadden moeten uitwijken naar een andere locatie in Nederland of daarbuiten,terwijl een aantal van hen al aan het bouwen was. En er is een enorme hoeveel CO2-uitstoot voorkomen.

De toekomst van Grid Management

We zijn trots op ons virtuele net bij Schiphol Trade Park. We horen ook een enorme urgentie in de markt: veel partijen worstelen met netcongestie en zoeken naar een vergelijkbare oplossing. Maar de toekomst van Grid Management is niet hapklaar. Het project bij Schiphol Trade Park is een pilot, en de voorwaarden van een standaard contractvorm voor een dergelijke collectieve oplossing (groeps-transportovereenkomst) zijn nog niet definitief vastgesteld.

Niet alleen bij Schiphol

Schiphol Trade Park is zeker niet de enige plek in Nederland waar sprake is van congestie. Eerder dit jaar lanceerden we onze oplossing bijvoorbeeld ook in het Zwolse Hessenpoort. Heb jij ook last van congestie? We denken graag met je mee. Neem contact met ons op.

Gebruik deze als kapstok voor uw strategie

De kracht van een integrale strategie die financiën, mens en milieu met elkaar in balans brengt. Duurzaamheid is de nieuwe norm. Veel organisaties hebben duurzaamheid reeds een plek gegeven in hun strategie. Maar hoe zorgt u dat u tot een integrale strategie en juiste verantwoording komt? De standaarden die de EU zet op het gebied van duurzaamheid, vanuit haar ambitie om de EU een duurzame regio te laten zijn in 2050, geven de mogelijkheid om als publieke instelling relevante duurzaamheidsthema’s te selecteren en prioriteren tot een integrale strategie en een heldere verantwoording. In aansluiting op de wensen en verwachtingen van alle stakeholders.

De meerwaarde van ESG voor uw organisatie

Onze maatschappij verlangt steeds sterker van organisaties dat zij hun financiële resultaten in balans brengen met hun sociale belangen en het milieu. In antwoord hierop heeft de EU de Green Deal vastgesteld, die de regio duurzaam moet maken op basis van vijf milieuthema’s (klimaat, vervuiling, water, biodiversiteit en circulariteit). Om daarop te kunnen sturen heeft de EU ook richtlijnen voor verslaggeving vastgesteld, de zogenoemde Corporate Sustainability Reporting Directive (hierna CSRD) vastgesteld. Uit deze richtlijn zijn de European Sustainability Reporting Standards (ESRS) voortgekomen. Deze standaarden bieden handvatten voor hoe een organisatie zich op het gebied van milieu (Environment), mens (Social) en bestuur (Governance) kan verantwoorden. 
De EU-standaarden bieden publieke organisaties de kapstok om duurzaamheid een integraal onderdeel te maken van de organisatiestrategie en voorop te (blijven) lopen in de beweging. De ESRS zijn weliswaar primair gericht op verslaggeving, maar bieden ook een mooi afwegingskader voor bestuurders en management bij het maken van strategische keuzes. Daarmee bereidt u zich voor op een toekomst waarin organisaties nadrukkelijker worden gevraagd om een positieve impact op mens, milieu en maatschappij te maken en waarin bepaalde duurzaamheidsontwikkelingen (zoals klimaatverandering) risico’s kunnen gaan vormen voor uw organisatie.

Welke verplichtingen gelden voor publieke instellingen?

Iedere publieke instelling krijgt naar verwachting te maken met eisen op het gebied van duurzaamheid en transparantie daarover. Hetzij omdat dit verplicht wordt in Nederlandse wetgeving, dan wel doordat uw stakeholders u om verantwoording gaan vragen. Zo zal bijvoorbeeld uw bank bij het verstrekken van financiering naar verwachting u bevragen over het effect van de verstrekte lening op mens, milieu en maatschappij. Een bank heeft namelijk de verplichting te rapporteren over de duurzaamheid van haar portefeuille.

"Het is zo goed als zeker dat publieke organisaties gevraagd gaan worden zich te verantwoorden over duurzaamheid"

De weg naar een integrale strategie en heldere ESG-rapportage

Onderstaande roadmap vertelt hoe u in 7 stappen tot een integrale strategie en verantwoording kan komen. Het vormgeven van een integrale strategie - waarin duurzaamheid een prominente plek inneemt - en u als organisatie hierover kunnen verantwoorden, is een proces dat niet alleen afstemming behoeft met de stakeholders, het vraagt ook om inbedding in alle processen van het bedrijf – en dat komt met de nodige inspanning en doorlooptijd. Wij adviseren u dan ook om hiermee tijdig aan de slag te gaan.

Essentieel is allereerst te bepalen wie hiervoor verantwoordelijk is binnen uw organisatie (stap 1). Om vervolgens te beoordelen op welke duurzaamheidselementen uw organisatie een significante impact heeft (stap 2). Wanneer sprake is van een significante impact noemen we dat ook wel ‘materiële impact’.

Hoe bepaalt u op welke onderdelen uw impact materieel is?

Welke duurzaamheidsthema’s relevant zijn, wordt bepaald door de aard van uw activiteiten, de behoeften van de belanghebbenden van uw organisatie op dit vlak én uw eigen ambitie en beleid.

Uw stakeholders, zowel intern als extern, kunnen belangrijke informatie geven in de materialiteitsanalyse over de duurzaamheidsthema’s waar uw organisatie het verschil maakt. Zij zijn echter niet allesbepalend. U kent zelf uw organisatie het beste en de aanwezige expertise binnen uw organisatie is ook zeker van belang om te bepalen waar de belangrijkste thema’s liggen. Uiteindelijk bepaalt u als management welke thema’s u zich op richt, op basis van de verkregen input en aangevuld met uw eigen strategische keuzes.

Een materialiteitsanalyse is tweeledig: u kijkt niet alleen naar de impact van de organisatie op de omgeving, maar ook naar de financiële impact van duurzaamheidsthema’s op de organisatie. Als u bijvoorbeeld denkt aan vervoersbewegingen - en daarmee samenhangende uitstoot - die uw dienstverlening teweegbrengt,  dan is niet alleen de vraag hoe groot de invloed van die uitstoot is op de omgeving, maar ook wat er gaat veranderen door bijvoorbeeld regelgeving. Komt er bijvoorbeeld regelgeving die uitstootreductie verplicht en betekent dat dat elektrisch vervoer de standaard wordt? Dan kan dat belangrijke financiële impact hebben op de waarde en levensduur van uw huidige vervoersmiddelen.  

"Met input van uw stakeholders en experts bepaalt u in een materialiteitsanalyse de duurzaamheidsthema’s waar uw organisatie het verschil maakt."

In een volgende publicatie zullen we dieper ingaan op stappen 3 t/m 7.

Waarom de dubbele materialiteitsanalyse tóch van belang is.

Voor publieke organisaties is de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) niet verplicht. Toch is de dubbele materialiteitsanalyse een goede manier voor organisaties om inzicht te krijgen in hun impact, kansen én risico's op het gebied van duurzaamheid, vertellen Oscar Ferrero Scholte en Leon Stokman, beide senior manager bij Deloitte Audit & Assurance.

Als het gaat om duurzame bedrijfsvoering is er momenteel veel te doen rond het idee van 'dubbele materialiteit', en dat is niet zonder reden. Het uitvoeren van een dubbele materialiteitsanalyse is feitelijk de eerste cruciale stap om te voldoen aan de nieuwe Europese Sustainability Reporting Standards (ESRS) die vanaf 2024 ingaan.
Met andere woorden: begrijpen wat de impact, kansen en risico's hiervan zijn én hoe je het kunt toepassen in je organisatie is nog nooit zo belangrijk geweest. Ook voor publieke organisaties, want al geldt deze verplichting voor hun (nog) niet, het is te verwachten dat ook zij zich in de nabije toekomst over hun duurzaamheidsprestaties zullen moeten verantwoorden.

Twee perspectieven

De dubbele materialiteitsanalyse vraagt van organisaties om enerzijds na te gaan hoe hun acties invloed hebben op de mens en de planeet (het inside-out perspectief), en anderzijds om in kaart te brengen hoe duurzaamheidskwesties hun financiële welzijn kunnen beïnvloeden (het outside-perspectief). Het gaat er dus om dat je vanuit twee verschillende perspectief naar het grote geheel kijkt.

Inside-out De impact van de acties van een organisatie op mens en planeet kunnen zowel positief als negatief zijn. Wanneer er schade aan de natuur ontstaat is dat een negatieve impact, terwijl je als organisatie juist ook kunt bijdragen, bijvoorbeeld aan de energietransitie. Schendingen van mensenrechten is een voorbeeld van een negatieve impact op mens en maatschappij. Maar een organisatie kan bijvoorbeeld ook de kansengelijkheid vergroten en daardoor armoede verminderen. Met als secundair gevolg een lagere druk op sociale zekerheid en hogere belastinginkomsten voor de (lokale) overheid.

Outside-in Hier gaat het om de impact van duurzaamheid en klimaat op jouw organisatie. Dit gaat om zaken zoals groei, prestaties en kapitaalkosten van je organisatie op de korte, middellange en lange termijn. Denk bijvoorbeeld aan de wettelijke CO2-heffingen en de ontwikkelingen van circulaire producten. Van oudsher vonden vooral investeerders dit perspectief van belang, maar inmiddels is er samenleving breed interesse in de manier waarop organisaties met duurzaamheidsrisico's en -kansen omgaan.
In de dubbele materialiteitsanalyse worden deze twee perspectieven gecombineerd, zodat je als organisatie kunt achterhalen welke duurzaamheidsrisico's en -kansen specifiek voor jouw organisatie materieel zijn en dus moeten worden meegenomen in je rapportage. Het is een forse opgave, maar biedt je organisatie ook voordelen. De belangrijkste meerwaarde is dat het handvatten geeft om de middelen van je organisatie te gebruiken voor zaken die er echt toe doen, én hierop ook actief te sturen. De strategie komt daarmee volledig in lijn met de duurzaamheidsambities. Bovendien draagt het actief betrekken van stakeholders bij aan het maatschappelijke draagvlak van je organisatie en de strategische keuzes die je maakt.

Eerste stappen

De logische, eerste stappen zijn:

1. Het inventariseren van je waardeketen
2. Beoordelen waar je organisatie een materiële impact heeft in de keten
3. Het inventariseren en benaderen van de betrokkenen: wie zijn de relevante stakeholders?

Hou hierbij ook de twee perspectieven in gedachten en ga na op wie je activiteiten een directe invloed hebben, en wie er belang hebben bij jouw rapportage. Ga vervolgens met deze stakeholders (van afnemers van diensten tot financiers en sociale partners) in gesprek, en maak samen een lijst van de mogelijke relevantie duurzaamheidsonderwerpen. Het vastleggen van de wijze waarop je materialiteitsanalyse tot stand is gekomen is daarbij nuttig, want dat maakt het proces toetsbaar.

Deskundigen betrekken en samenwerken

Duurzaamheid is een breed begrip, waardoor de meningen van stakeholders sterk uiteen kunnen lopen. Op zo'n moment helpt het om zowel interne als externe deskundigen te betrekken om de gesprekken met stakeholders te structureren.
Bij het bepalen en beoordelen van effecten, risico's en kansen is bijvoorbeeld expertise nodig op de gebieden van strategie, financiën en risicobeheersing. Denk er in deze fase bijvoorbeeld aan om een externe accountant te betrekken, die moet immers in een later stadium ook de controle daarop uitvoeren. Het vroegtijdig betrekken van de accountant voorkomt ook dat er onderwerpen worden gemist, die vanuit het perspectief van de accountant materieel zijn. Op die manier wordt de lijst van duurzaamheidsonderwerpen teruggebracht tot de zaken die van materieel belang zijn en waarover dus moet worden gerapporteerd. Onderdeel hiervan is ook het inzichtelijk maken in hoeverre deze zaken zijn opgenomen in het risicomanagementsysteem van je organisatie.
Bij het inventariseren van de relevante duurzaamheidsonderwerpen is samenwerken het credo. In de publieke sector is al te zien dat organisaties elkaar om deze reden opzoeken, inspireren en onderling peer reviews uitvoeren. Ook diverse brancheorganisaties, zoals Aedes, ActiZen de VNG, pakken hier de handschoen op.
Als de lijst met relevant beoordeelde onderwerpen er eenmaal is, is het tijd voor de volgende stap: er moet per onderwerp worden beschreven wat de impact is, en welke risico's en kansen het oplevert. Dat is niet eenvoudig. Sommige onderwerpen beïnvloeden elkaar en de termijn van de impact kan verschillen van de termijn waarop een kans of risico zich voordoet. Daarbij is er ook aandacht nodig voor zaken waarvan geldt dat het risico dat ze zich voordoen klein is, terwijl de impact enorm zou zijn.
Denk aan de recente wereldwijde covid-epidemie. Per onderwerp moet dan ook de omvang en de reikwijdte worden beoordeeld. Daarbij moet worden aangegeven welke negatieve of positieve impact een activiteit heeft en wat de kosten zijn om de negatieve effecten ongedaan te maken. In feite moeten daarbij dus de financiële effecten worden beoordeeld die niet in de jaarrekening zijn verwerkt. Daarvoor is inzicht in de waardeketen noodzakelijk.

Start tijdig

De CSRD zal niet verplicht worden voor publieke organisatie (m.u.v. NV’s en BV’s), maar ons advies is om niet achter te blijven. Start tijdig, dat is noodzakelijk om de nodige ervaring op te doen. Het komen tot een afgewogen materialiteitsbeoordeling is namelijk een iteratief en tijdrovend proces. Een gedegen beoordeling ontstaat pas na het in verschillende stappen bouwen, verbeteren en verfijnen. Er is nog een reden waarom vandaag beginnen nut heeft: de dubbele materialiteitsanalyse heeft een effect op de strategie van je organisatie. Publieke organisaties hebben een voorbeeldfunctie wat betreft het verantwoord omgaan met mens en planeet. Wij zien bij private organisaties al dat de materialiteitsanalyse leidt tot het onderkennen van nieuwe thema’s die worden geïntegreerd met de strategie - een win-winsituatie.

Over de resultaten van het eerste ESG-Quickscanonderzoek in de publieke sector

Elke publieke instelling zal op een zeker moment te maken krijgen met eisen rondom duurzaamheid en de transparantie hierover. Deloitte ontwikkelde daarom een ESG-Quickscan en onderzocht hoe 60 grote organisaties in de publieke sector hun duurzaamheidsactiviteiten rapporteren. Juwi Liu, Senior Manager Audit Advisory en Patrick Jussen, Partner Audit Advisory, beiden werkzaam als adviseur in de publieke sector, vertellen meer.

Vanaf 2024 start de EU met het verplicht stellen van duurzaamheidsrapportages voor bedrijven, gebaseerd op de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Hoewel deze verplichting niet voor de publieke sector geldt, met uitzondering van de BV's en NV's, kunnen ook zij niet om duurzaamheid heen. Publieke organisaties hebben immers de maatschappelijke plicht om balans te brengen in sociale belangen, financiële resultaten en milieu. Deze transitie nodigt publieke instellingen dan ook uit om hun omgang met kansen en risico’s op het gebied van duurzaamheid in kaart te brengen.

Download het ESG rapport

Om die reden ontwikkelden jullie de ESG-Quickscan met daarin 28 vragen. Met welk doel is deze tool ontwikkeld?

Liu: “De Quickscan kan organisaties en ons inzicht geven in hun duurzaamheidsinspanningen op basis van de manier waarop ze hierover rapporteren. Het is bewust geen uitgebreide scan geworden, omdat duurzaamheidsrapportage nog een nieuw onderwerp is. Veel organisaties bevinden zich nog in een beginstadium, en deze Quickscan geeft inzicht in waar ze zich bevinden en welke vervolgstappen kunnen worden genomen.”

Welke instellingen waren bij jullie onderzoek betrokken?

Jussen: “In het onderzoek hebben we 60 grote instellingen uit de publieke sector onder de loep genomen, waaronder ziekenhuizen, ouderenzorg- en GGZ-instellingen, gehandicaptenzorg, universiteiten en gemeenten.” 
 
Liu: “We bestudeerden jaarverslagen en jaarrekeningen van 2022 en andere openbare data zoals begrotingen en milieuverslagen. Het was een bewuste keuze om alleen openbare gegevens te gebruiken (en bijvoorbeeld geen interviews af te nemen), omdat de duurzaamheidsverantwoording draait om transparantie over waar je staat in de duurzaamheidstransitie.”

Jullie hanteren vier niveaus voor de ESG-Quickscan, van ‘Exploring Sustainability’ tot 'Being Sustainable'. Welke organisaties scoorden het hoogst, welke het laagst?

Liu: “Zoals verwacht, scoorde geen enkele organisatie veel hoger dan niveau 2: Doing Sustainable. De GGZ-sector rapporteert het minst over duurzaamheid en bevindt zich nog op het niveau Exploring Sustainability. Universiteiten, gemeenten en ziekenhuizen scoren vooral op het niveau Doing Sustainable. Dit was te verwachten, omdat deze organisaties iets meer met duurzaamheid bezig zijn, bijvoorbeeld door zich te committeren aan de Green Deal Duurzame Zorg of al duurzaamheidsdoelstellingen hebben opgenomen.”

"Publieke instellingen hebben een belangrijke voorbeeldfunctie te vervullen.”

Wat zijn jullie belangrijkste bevindingen?

Liu: “Het goede nieuws is dat we zien dat de meeste organisaties in meer of mindere mate met duurzaamheid bezig zijn. Er zijn veel initiatieven en daarover wordt ook gerapporteerd. Tegelijkertijd constateren we dat deze rapportage nog enorm versnipperd is. Bedrijven rapporten in verschillende documenten over hun duurzaamheidsactiviteiten. Niet alleen in jaarverslagen, maar ook in milieurapportages, roadmaps, op hun website of in afzonderlijke duurzaamheidsverslagen. Die versnippering maakte het voor ons, en dus ook voor hun stakeholders, moeilijk om een compleet en integraal beeld te krijgen.”   
Jussen: “Daarbij zien we dat er nauwelijks tot geen eenduidige spelregels worden gehanteerd in de verslaglegging. Er wordt bijvoorbeeld zelden concreet gemeld wat de beoogde doelstelling is en in hoeverre deze is bereikt. Ook is vooral zichtbaar welke activiteiten wél worden uitgevoerd, en het is onduidelijk welke activiteiten niet worden benoemd en dus niet uitgevoerd. Dit maakt de informatie moeilijk te interpreteren en roept vragen op over hoe transparantie over duurzaamheidsaspecten wordt geborgd.”

Dat lijkt me een eyeopener...

Liu: “Absoluut, en nu rijst de vraag hoe we in de publieke sector meer kunnen toewerken naar bruikbare informatie over de duurzaamheidstransitie.”

Hebben jullie daar al ideeën over?

Liu: “Zorg voor één integraal document per organisatie waarin je over alle duurzaamheidsactiviteiten rapporteert. Beschrijf daarin je ambities en doelstellingen, wat daarvan is gerealiseerd en wat je nog niet hebt gedaan."
Jussen: “En zorg voor een eenduidige manier van rapporteren. Dat maakt de informatie goed interpreteerbaar.”

Liu: “Eenduidig rapporteren én alle duurzaamheidsactiviteiten in één document weergeven is bovendien ook van belang voor alle stakeholders in je keten. Financiële instellingen zoals verzekeraars en banken hebben een verplichting om over de CSRD te rapporteren, en daarbij niet alleen naar hun eigen activiteiten te kijken, maar ook naar die van bijvoorbeeld hun leveranciers. Bereid je dus voor op vragen hierover in de nabije toekomst: één duidelijk en evenwichtig verslag voor de diverse stakeholders bespaart veel tijd.”

"Zie rapporteren als een kans om je te onderscheiden, je strategie te bepalen en sturing te geven aan de duurzaamheidstransitie.”

Tot slot: De rapportageverplichting wordt door bedrijven nogal eens ervaren als een administratieve verzwaring die niet gelegen komt in deze tijd van zwakke economische groei. Hoe zien jullie dat?

Jussen: “Als we bij onze klanten aan tafel zitten, merken we dat zij uiteraard geen behoefte hebben aan een verplichting, maar wél aan gezamenlijke actie om tot een duurzamere en inclusievere wereld te komen. Evenwichtig rapporteren is een middel om dat te bereiken. En juist publieke instellingen hebben hierin een belangrijke voorbeeldfunctie te vervullen.”   
 
Liu: “Wie duurzaamheid prominent opneemt in zijn strategie springt eruit in de strijd om nieuw talent. De nieuwe generatie werknemers is veel meer bezig met thema's als diversiteit, inclusiviteit en de werk-privébalans. Met andere woorden: zie het rapporteren als een kans om je als organisatie te onderscheiden, je strategie te bepalen en sturing te geven aan de duurzaamheidstransitie.”

Grid congestion is becoming increasingly significant and will start to pose a problem in the low-voltage network in the coming years. This will prevent homeowners from transitioning away from gas, result in low efficiency for their solar panels, and could make it impossible to have a charging station at their doorstep. Alliander does not want to hinder the energy transition. Therefore, they are looking for a way to involve homeowners in the issue of grid congestion and provide solutions that are still feasible with a crowded grid.

In the energy work session on the 14th of December, Wouter van Rooijen (Alliander) discussed the challenges related to grid congestion. From 2030 onwards, it is expected that a significant portion of the low-voltage network will experience both over- and under-voltage. While the network will be reinforced as quickly as possible, the lack of labour capacity is also prompting the consideration of alternative solutions.

The solution that emerged from Wouter's co-creation process was WijkWise. In this work session, Wouter aimed to validate the WijkWise concept and find parties that could contribute to its development and market implementation. Dave van Loon from Kennisland moderated the session.

WijkWise – Understanding the neighbourhood's grid situation

The WijkWise concept focuses on three problems:

• The growth of grid congestion at low-voltage
• Homeowners' uncertainty about making sustainable investments. For instance, because they may not know if their solar panels will yield a good return.
• Homeowners' lack of awareness regarding the impact their choices have on the stability of the grid.

The proposed solution:
"With WijkWise, Alliander continues to facilitate homeowners in making their homes more sustainable. Alliander does this by providing insight into the neighbourhood's grid situation and recommending the best investment. Residents can make informed choices that contribute to payback time, comfort, and certainty. A good choice benefits both the homeowner and the grid operator."

The idea is to provide more insight into the neighbourhood's grid situation and offer tailored advice for home sustainability. This way, homeowners can determine whether they should invest in insulation, a heat pump, or solar panels.

Alliander does not want to develop this concept alone, but is seeking partners to bring this concept to market.

Discussion

After the concept presentation, a brief discussion followed. The main questions raised were:

• Can providing insight into the neighbourhood's grid situation have (negative) effects on the housing market?
  → They don't know yet; further investigation is needed.
• Can this data be shared freely?
  → The data shared will be at the neighbourhood level (transformer level) and not in real-time (monthly). If there is user data involved, consent must be obtained.
• What behaviour change do you expect?
  → That, during the investment moment, consideration will be given to the grid situation for the most advantageous investment.

After the discussion, we worked in groups with the Empathy Canvas from Kennisland to view the WijkWise concept from the perspective of the homeowners. This tool helped us really view the problems from the perspective of a homeowner.

Empathy Mapping

In three groups, we delved into the homeowner's situation. The recurring themes in the empathy maps were:

• A sense of unfairness for the homeowner. They invest in sustainability and are rewarded with grid congestion problems.
• A feeling of uncertainty for the homeowner. They want assurance that their investment will yield results.
• Little trust in the grid operator and the government. First, everyone had to get solar panels, and now suddenly it doesn't fit, and net metering is being discontinued (or not?)
• Limited understanding by homeowners because they find it very complicated and don't want to delve into it. It's not an urgent problem for them.
• Collaboratively seeking solutions can be very positive, but can also lead to friction.

Alliander plans to take the next steps with this concept in 2024. In 2024, they are planning to do the follow-up research, make the minimal viable product, and launch the first version of the product at the end of the year.

Do you know of any stakeholders that absolutely need to be involved, or would you like to be involved in the implementation of the WijkWise concept? Please contact Noor at noor@amsterdamsmartcity.com. Special thanks to Wouter and Dave for this interesting session.

De energietransitie is een van de grootste uitdagingen van deze tijd. Nederland heeft tot nu toe goede stappen gezet, maar om de klimaatdoelen te behalen, moet er nog een flinke inhaalslag worden gemaakt. Wat is er nodig en wat is de rol van de overheid in deze transitie? Sander Oudmaijer en Ariën de Klerk, beiden werkzaam bij Monitor Deloitte, doen aanbevelingen gebaseerd op onze onlangs gepubliceerde Energie Transitie Monitor.

We hebben in Nederland de afgelopen decennia goede vooruitgang geboekt, máár om de klimaatdoelen van 2030 en daarna te halen, is er nog een flinke versnelling nodig, constateren Sander Oudmaijer, Director bij Monitor Deloitte, en Ariën de Klerk, Manager bij Monitor Deloitte. Ze baseren zich op de Energie Transitie Monitor (ETM) die Deloitte begin september gepubliceerde. Om de juiste keuzes te kunnen maken, hadden professionals uit de industrie, academici en beleidsmakers al langer behoefte aan een helder beeld en een gemeenschappelijke feitenbasis over de status van de energietransitie. De ETM biedt die huidige stand van zaken over de energietransitie in Nederland en laat zien wat ons te wachten staat. 

Omvang van de Nederlandse emissies

De Klerk: “Tot nu toe hebben we keuzes gemaakt die relatief weinig pijn deden. Het grootste deel van de vooruitgang boekten we door laaghangend fruit te plukken, en mee te liften op ontwikkelingen die zich sowieso al voordeden. Denk aan het terugdringen van de industriële productie, efficiëntiemaatregelen en het feit dat we meer gebruik maken van bestaande technologieën zoals zonne- en windenergie. Om de klimaatdoelen te halen, ontkomen we er niet aan om nu ook keuzes te gaan maken die pijn doen.” 

Oudmaijer: “Om de doelstellingen uit het klimaatakkoord in 2030 te halen, moeten er 570 laadpalen per dag worden geïnstalleerd en moeten er tien emissievrije bussen per week bij komen. Daarbij zouden we de verwarming van 600 huizen per dag moeten elektrificeren en moeten we tot 2050 om de dag één windmolen bouwen. Om dat voor elkaar te krijgen zullen er fundamentele keuzes gemaakt moeten worden.”De Klerk: “De pleisters om kleine tekortkomingen te repareren raken op.”

Vertel het eerlijke verhaal

De rol van de overheid in de energietransitie is dan ook van groot belang, stellen Oudmaijer en De Klerk. De overheid schept de voorwaarden die nodig zijn om de doelen te kunnen behalen, en ze draagt tegelijk bij aan het vertellen van 'het eerlijke verhaal'. Oudmaijer: “Het is belangrijk dat er nu subsidies zijn voor elektrische auto's en allerlei duurzame maatregelen, maar dat houdt een keer op. De energietransitie gaat zowel burgers als bedrijven geld kosten. Dat eerlijke verhaal moet verteld worden.”  

"De vraag is niet of we nog een windmolenpark gaan bouwen op zee óf op land, het moet allebei."

De Klerk: “Bovendien is het nog vaak een of/of-discussie, maar de vraag is niet of we nog een windmolenpark gaan bouwen op zee óf op land, het moet allebei. Daarbovenop zijn investeringen in andere vormen van energievoorziening, zoals bijvoorbeeld kernenergie, noodzakelijk. Ook dat is het eerlijke verhaal: het is en/en.”

Oudmaijer: “De ETM laat duidelijk zien wat er moet gebeuren. Een belangrijke vraag is vervolgens hoe je gemeenschappen meekrijgt met al deze ontwikkelingen. Eigenlijk wil niemand een windmolenpark in zijn achtertuin. Als overheid moet je daarom nadenken hoe je dit zo goed mogelijk kan faciliteren. Wellicht moeten de voordelen van wind- en zonne-energie op een directere manier terugvloeien naar bepaalde gemeenschappen, zodat zij enthousiaster worden en meer betrokken raken. Zoals bij het windpark Veur de Wind, waar omwonenden meeprofiteren van het park, in plaats van dat het ze met dwang werd opgelegd.”

De Klerk: “Al dit soort zaken vragen om een heldere visie vanuit de overheid. Het moet voor investeerders en bedrijven duidelijk zijn wat ze van de overheid kunnen en mogen verwachten en hoe die hen kan helpen. De overheid schept duidelijke randvoorwaarden voor de langere termijn. Als we om de dag een windmolen willen bouwen, dan moet onder meer de termijn om een vergunning te krijgen voor de bouw van een windmolenpark vele malen sneller dan nu het geval is.”

Win-winsituaties

We hebben in korte tijd veel werk te doen. Niettemin zijn volgens Oudmaijer en De Klerk de juiste bouwstenen aanwezig om dit succesvol aan te pakken. Denk bijvoorbeeld aan een innovatiecultuur, een al lang bestaande industriële sector en een toonaangevend onderwijssysteem. De uitdaging die voor ons ligt, is om al onze capaciteiten op vernieuwende wijze te orkestreren en de transitie te versnellen op een manier die samenleving, klimaat en economie ten goede komt. 

De Klerk: “Wat je niet wilt is dat bedrijven hun deuren in Nederland sluiten en in een ander land met dezelfde uitstoot verdergaan. De vraag is dus hoe we ervoor zorgen dat we economische daad- en draagkracht houden zonder daarbij onze verantwoordelijkheid ten aanzien van het klimaat te verzaken. Oftewel, we moeten opnieuw kijken wat onze rol is in de energietransitie en waarin we willen investeren als B.V. Nederland. Belangrijk is dat die keuzes passen bij de capaciteit van ons land en hetgeen waar we goed in (willen) zijn.” 

Oudmaijer: “We zijn in Nederland al een tijd bezig met waterstof, mede om de grote industrie te faciliteren. Als we ervoor kiezen om daar vol op in te zetten, dan zou de overheid met een duidelijke visie moeten komen. Stil staan bij vragen als: Op welke type waterstofdragers zetten we in? Waar willen we waterstof wel en niet voor gebruiken, en hoe gaan we dat als overheid faciliteren? De overheid zal een faciliterende rol moeten pakken, zodat bedrijven een afgewogen investeringsbeslissing kunnen maken. Bijvoorbeeld door te zorgen dat er sneller vergunningen worden afgegeven, het duidelijk is waarvoor we het willen gebruiken en door locaties aan te wijzen waar fabrieken gebouwd kunnen worden.”

De Klerk: “Een ander idee is om het North Sea Consortium te versterken door een visie en een uitvoeringsplan te creëren. Dat positioneert de Noordzee als een krachtcentrale van de Noordwest-Europese offshore op het gebied van windenergie- en waterstofproductie. Op die manier zet je Nederland neer als krachtpatser en dient het als een mondiale blauwdruk voor een succesvolle energietransitie.”

Oudmaijer: “Begin hiermee door als overheid een duidelijke visie neer te leggen en samen met het bedrijfsleven pilotprojecten te starten om uit te vinden wat wel en niet werkt. Een iteratief proces waarbij overheid en bedrijfsleven hand in hand de meest succesvolle initiatieven verder brengen, waardoor duidelijk wordt wat daadwerkelijk impact oplevert. De tijd om het laaghangend fruit te plukken is voorbij, het gaat nu om heldere keuzes en concrete acties!”

Spectral, a pioneer in the integration of energy and information technologies and a highly impactful scale-up in the energy sphere, is excited to announce a major turning point in its expansion. Spectral has successfully secured an investment from ABN AMRO’s Sustainable Impact Fund (SIF). The fund invests in impact-driven companies seeking both social and financial returns. The investment will primarily be used to scale and professionalize operations.

The picture shows the average development of the liveability per household in residential neighborhoods in the Netherlands from 2014 (source: Leefbaarheid in Nederland, 2020)
 
This is the 14th episode of a series 25 building blocks to create better streets, neighbourhoods, and cities. This post discusses how to improve the liveability of neighbourhoods. Liveability is defined as the extent to which the living environment meets the requirements and wishes set by residents.

Differences in liveability between Dutch neighbourhoods

From the image above can be concluded that more than half of all households live in neighborhoods to be qualified as at least 'good'. On the other hand, about 1 million households live in neighborhoods where liveability is weak or even less.
These differences are mainly caused by nuisance, insecurity, and lack of social cohesion. Locally, the quality of the houses stays behind.
The neighborhoods with a weak or poorer liveability are mainly located in the large cities. Besides the fact that many residents are unemployed and have financial problems, there is also a relatively high concentration of (mental) health problems, loneliness, abuse of alcohol and drugs and crime. However, many people with similar problems also live outside these neighbourhoods, spread across the entire city.

Integration through differentiation: limited success

The Netherlands look back on a 75 years period in which urban renewal was high on the agenda of the national and municipal government. Over the years, housing different income groups within each neighbourhood has played a major role in policy. To achieve this goal, part of the housing stock was demolished to be replaced by more expensive houses. This also happened if the structural condition of the houses involved gave no reason to demolishment.
Most studies show that the differentiation of the housing stock has rarely had a positive impact on social cohesion in a neighborhood and often even a negative one. The problems, on the other hand, were spread over a wider area.

Ensuring a liveable existence of the poor

Reinout Kleinhans justly states: <em>Poor neighborhoods are the location of deprivation, but by no means always the cause of it.</em> A twofold focus is therefore required: First and foremost, tackling poverty and a structural improvement of the quality of life of people in disadvantaged positions, and furthermore an integrated neighborhood-oriented approach in places where many disadvantaged people live together.
I have already listed measures to improve the quality of life of disadvantaged groups in an earlier post that dealt with social security. I will therefore focus here on the characteristics of an integrated neighbourhood-oriented approach.
• Strengthening of the remaining social cohesion in neighborhoods by supporting bottom-up initiatives that result in new connections and feed feelings of hope and recognition.
• Improvement of the quality of the housing stock and public space where necessary to stimulate mobility within the neighborhood, instead of attracting 'import' from outside.
• Allowing residents to continue living in their own neighborhood in the event of necessary improvements in the housing stock.
• Abstaining from large-scale demolition to make room for better-off residents from outside the neighborhood if there are sufficient candidates from within.
• In new neighborhoods, strive for social, cultural, and ethnic diversity at neighborhood level so that children and adults can meet each other. On 'block level', being 'among us' can contribute to feeling at home, liveability, and self-confidence.
• Curative approach to nuisance-causing residents and repressive approach to subversive crime through the prominent presence of community police officers who operate right into the capillaries of neighbourhoods, without inciting aggression.
• Offering small-scale assisted living programs to people for whom independent living is still too much of a task. This also applies to housing-first for the homeless.
• Strengthening the possibilities for identification and proudness of inhabitants by establishing top-quality play and park facilities, a multifunctional cultural center with a cross-district function and the choice of beautiful architecture.
• Improving the involvement of residents of neighbourhoods by trusting them and giving them actual say, laid down in neighborhood law.
 
Follow the link below to find an overview of all articles.

KNX and FLEXCON2023 are hosting an in-depth KNX IoT development workshop. Are you a developer who wants to build Smart Energy applications? Bring your RPi’s and other Linux devices and come to Les Brigittines in Brussels on September 20th ! Connect heatpumps, EV's, Solar systems, smart meters, sensors, batteries etc to the smartgrid

In this workshop, you will get to understand the KNX IoT development approach. You will get your hands om a state-of-the-art test bench, equipped with a virtual KNX installation featuring actuators with load control and real-time current detection, providing instant power consumption insights.

The workshop is free of charge. We have only 8 spots available, so apply now! For more information and subscription to the KNX IoT workshop on September 20th:
https://survey.alchemer.com/s3/7460981/FLEXCON-2023-KNX-IoT-Workshop

For information on the #FLEXCON2023 event:
https://flexcon.energy

Energetic for energy

The technology is here. People and organizations are there. We have a lot of learnings from innovation pilots like Live and Atelier: we're all set. And yet, scaling up local energy systems like Live and Atelier seems to be incredibly difficult. What are the obstacles and barriers to scaling up these initiatives? These questions were the focus of the working session "local energy systems, scale up, scale up, scale up”.   The partners unanimously recognized the issue of scaling up as it affected all of them, and enthousiastically engaged in the work session.

Barrieres for upscaling

Together we searched for the actual challenges where local energy systems can be a solution, and the barriers for upscaling. We looked at the first actionable follow-up steps to achieve the required upscaling.

We chose a <em>chair battle</em> as work format and had an open and honest conversation about the challenges we face. It was fascinating to see that sometimes the different stakeholders, despite having the same goal, cannot come to an agreement and this can lead to considerable frustration.   

What we learned?

A lot! The picture report says more than a thousand words, but  in short:
·      We can only solve this challenge together; and that’s difficult
·      Citizens and companies often do not know where to go and often do not know the existing possibilities
·      We have the same goal, but there are many different interests
·      The solutions are already there

And now?

We will continue the topic with great energy in the coming period and try to set up a fixed program structure to keep the development up to speed. 

Do you want to know more about this challenge? Please let me know. patricia@amsterdamsmartcity.com

Everyone should read the latest IPCC report. Current global policies are heading for a global warming of 3.2% in 2100. Although we have to continue emphasizing the necessity of radical policy change, at the same time, we must do more to mitigate the consequences of this increase in temperature.
I have made a short summary of the report (in Dutch), to be downloaded below

We had the pleasure of diving into the impact story of 15%GasTerug during the Amsterdam Smart City Demodag on the 23rd of March. This action network has been working hard to achieve the goal of 15% gas usage reduction since the war in Ukraine broke out. They reached this goal in January this year and would now like to make their impact more visible to the public.

Therefore Laetitia Stuijt from Amsterdam Economic Board and Sylvester van der Horst from the City of Amsterdam initiated this workshop, supported by Remco Marinus from Havaz Lemz as moderator. Together with the Amsterdam Smart City network we dove into the following sub questions:

• What kind of impact does 15% gas reduction entail?
• How do you present this impact to the public?
• How do you maintain and continue this impact?

To start off, Remco showed the group an example of how Diabetesfonds presented the impact of their sugar reduction campaign as a comparison and inspiration. We were shown different headlines and a campaign video. Properly inspired, the group continued the workshop by brainstorming about possible newspaper headlines on 15%GasTerug. It was interesting to see and learn how these headlines could have different scopes; focussing on the financial/economic aspect, sustainability or the social/human behaviour aspect.

A selection from the headlines:

• “The thermostat also stays below 19 this winter!”
• “Henk doesn’t have to shut down greenhouse due to smart energy savings!”
• “15% less means 150% profit”
• “Energy usage continues to decrease”

As an interesting reflection, Bas Ruis from FIXbrigade brought up how the unwanted shut off of gas at certain households might have contributed to the reduction. Remco proposed that that could also be an angle for a news article. 15%GasTerug could connect their impact story to reasons such as this one for the continuation of their work; using the “human interest” scope.

After a short discussion the group was challenged to list the different components of the accompanying press release and the necessary impact data to support this. This showed us what kind of data is necessary and available and how you transform this into a newsworthy piece. Remco mentioned that it would be ideal to have a dashboard with the impact data supporting the press release.

As the final part of the workshop we flipped our perspective and were asked to think of possible critique we could receive on the news articles. The group came up with reactions such as “What a leftish nonsense! My energy bill is 400 euro a month and there is a lot of draught in my home, but I can’t do anything about it. Thanks housing cooperation.” Following, we had to think of appropriate replies.

This final exercise really made us think about the missing pieces in the press releases and our approach. Remco showed us how by criticizing yourself you can call out the “shadow” of your work. By thinking of a possible reply on this critique you can look at what you do from another perspective and improve your work. This exercise might make you realise that the initial headlines and press releases you thought of, actually won’t work and lead you back to step 1.

Walking through the steps above is useful if you’re stuck or if you’re going into multiple directions while working on something. The approach of this workshop helped to bring focus into the impact and results of 15%GasTerug. Laetitia and Sylvester will present the outcome of this workshop to the action network group. Together with Green Business Club, MRA, Duurzaamheidsraad and Platform 02025 – the other parties taking part in the action network – they will work out the continuation of 15%GasTerug and the presentation of the impact and keep us updated through the platform!

Energiearmoede is een sterk groeiend maatschappelijk probleem. Het verminderen van energieverbruik is essentieel. Veel bewoners kunnen zelf geen energiebesparende maatregelen installeren. De FIXbrigade heeft essentiële ervaring opgebouwd met het effectief bereiken van deze kwetsbare doelgroep en met het installeren van meer dan vijftig kleine energiebespaarmaatregelen. De FIXbrigade voert kleine bespaarmaatregelen uit bij bewoners die in energiearmoede leven. Daarnaast is het ook een leerwerktraject voor iedereen die Fixer wil worden.

Op dit moment is de FIXbrigade werkzaam in Amsterdam Nieuw West, Oost en Noord. We willen onderzoeken of het mogelijk is dit naar stadsdeel centrum uit te breiden. Nieuwsgierig en wil je meedenken? Mail dan naar sophie@marineterrein.nl

Op 15 december 2022 organiseren FAN, ElaadNL en TKI Urban Energy een mini-symposium rondom energiemanagement in en om de woning. Wij nodigen jullie van harte uit om dit event bij te wonen.

De opkomst van all-electric woningen en elektrische voertuigen (EV’s) leidt tot een forse stijging van de stroomvraag in woonwijken. Daarnaast zien we steeds meer duurzame opwek door zonne- en windenergie. Met deze energietransitie komt het elektriciteitssysteem langzaam maar zeker onder druk te staan: de vraag naar elektriciteit stijgt. Bovendien komt deze vraag niet verspreid over de dag, maar ontstaan op bepaalde momenten grote pieken; bijvoorbeeld als men allemaal rond etenstijd de elektrische auto inplugt na een werkdag. Ook overlapt de vraag naar elektriciteit vaak niet met de opwek van duurzame energie.

Home Energy Management gaat een rol spelen om balans te brengen in vraag en aanbod van elektriciteit, om overbelasting van het elektriciteitsnet te voorkomen en de opwek en gebruik van duurzame energie beter op elkaar af te stemmen: het flexibel aansturen van apparaten in en om de woning maakt het mogelijk om een deel van de vraag en het aanbod naar elektriciteit te veranderen, te verschuiven of uit te spreiden in de tijd.

Het uitgangspunt is dat digitale oplossingen en nieuwe slimme energiediensten de consument gaan helpen, dit kan door het gebruik van een Home Energy Management System (HEMS) die energieverbruik kan afstemmen op de beschikbaarheid van zelf opgewekte energie of voordelige energieprijzen.

Om de inzet van energiemanagement in en om de woning te versnellen en in goede banen te leiden is een goede samenwerking nodig tussen bedrijven uit de energiesector, installateurs, energie-coöperaties en leveranciers van gebouwsystemen, en de eigenaren en gebruikers van gebouwen. Dit onderzoek biedt inzicht wat er nodig is om energiemanagement in en om de woning verder op te schalen en hoe dit bereikt kan worden.

Je bent van harte uitgenodigd om dit mini symposium bij te wonen. We zien je graag op 15 december in het Testlab van ElaadNL in Arnhem, of ‘digitaal’ in het webinar.

Om de week op donderdagavond organiseert NEMO een extra activiteit in De Studio. Speciaal voor volwassenen. De workshops, lezingen en dialogen gaan over energie en klimaat en sluiten aan bij het thema van de tentoonstelling Energy Junkies. Voorafgaand aan de activiteiten kun je de tentoonstelling bezoeken.

Activiteiten

2 februari 2023 - Theater - SNIKHEET
Theatergroep Parels voor de Zwijnen komt naar De Studio van NEMO. Met een voorstelling over een ‘hot’ item: we moeten met zijn allen als de sodemieter van het gas af. Maar de energietransitie verdeelt Amsterdamse bewoners.. Lees meer.

16 februari 2023 - Futures Literacy workshop - Dé toekomst bestaat niet!
Nadenken over de toekomst beïnvloedt de beslissingen die we nu maken. En als we het hebben over klimaatverandering, denken we vaak aan de toekomst. Daarom is het de hoogste tijd om eens onder de loep te nemen op wat voor manieren we een toekomstbeeld kunnen creëren en wat daarbij de valkuilen zijn. Wil jij ook leren om opener over de toekomst na te denken? Lees meer.

2 maart 2023 - Dialoog/game - Climate Privilege Walk
In de Climate Privilege Walk ontdek je hoe het is om in de schoenen van een ander te staan. Op basis van jouw persoonlijke situatie beantwoord je verschillende vragen over energie en klimaat. Aan het eind van de Climate Privilege Walk wordt door de afstand tussen de deelnemers duidelijk hoe groot de ongelijkheid is. Lees meer.

16 maart 2023 - Lezing - Eerste hulp bij energie besparen
Is jouw energierekening ook zo hoog en ben je benieuwd naar hoe je jouw verbruik kan verminderen? In deze lezing vertelt Elisah Pals, oprichter van Zero Waste Nederland, hoe je het klimaat én je portemonnee een handje helpt door te leven zonder afval. Pals geeft je tips en tricks hoe je je ecologische voetafdruk verkleint, minder CO2 uitstoot, meer zelf maakt en minder weggooit. Goed voor het klimaat én je portemonnee. Daarnaast vertelt ze over het ontstaan van Zero Waste Nederland en hoe zij zelf al 5 jaar lang geen nieuwe spullen kocht. Lees meer.

30 maart 2023 - Bordspel - The Change Game
Tijdens The Change Game onderzoeken we in samenwerking met Danielle Arets en Jessie Harms hoe we onze omgeving duurzamer, veiliger en groener maken. Hoe kunnen we onze dorpen, steden en gemeenschappen aanpassen aan hetveranderende klimaat. Het spel onderzoekt welke mogelijkheden erzijn om leefomgevingen klimaat adaptief te maken en welke thema’s hierbij belangrijk zijn. Lees meer.

13 april 2023 - Lezing - Kernenergie: kans of bedreiging?
Hoe zorgen we voor voldoende energie én bestrijden we de gevolgen van klimaatverandering? Hoewel het aandeel van duurzame energie stijgt, wordt het grootste deel van de Nederlandse elektriciteit nog altijd uit fossiele brandstoffen gewonnen. Kan kernenergie een oplossing bieden voor een CO2-neutrale samenleving? De meningen over dit controversiële onderwerp lopen flink uiteen.

In deze lezing vertelt Behnam Taebi (professor Energie & Klimaatethiek TU Delft) over de wortels van de technologie in de militaire toepassing, over het risico op ongelukken en over de impact van radioactief afval. Lees meer.

Tickets

Voor een bezoek aan een activiteit op donderdagavond reserveer je een apart ticket. De toegangsprijs is: € 7,50. Het programma is inclusief een bezoek aan de tentoonstelling Energy Junkies. Reserveer hier je ticket.

Locatie en tijd

De activiteiten starten om 20.00 uur. Voorafgaand kun je vanaf 19.00 uur de tentoonstelling Energy Junkies bezoeken.

Adres: Kattenburgerstraat 5, gebouw 027A in Amsterdam. Volg de bordjes vanaf de hoofdingang aan de Kattenburgerstraat.

Foto: DigiDaan

Om de week op donderdagavond organiseert NEMO een extra activiteit in De Studio. Speciaal voor volwassenen. De workshops, lezingen en dialogen gaan over energie en klimaat en sluiten aan bij het thema van de tentoonstelling Energy Junkies. Voorafgaand aan de activiteiten kun je de tentoonstelling bezoeken.

Geplande activiteiten

13 oktober 2022 - Inspiratiesessie - Eerste hulp bij klimaatstress
Na twee zomers kamperen in je tentje in Nederland wil je eindelijk weer eens op een verre vliegvakantie. Maar je schaamt je om het aan anderen te vertellen. Wil je lang douchen, maar vindt jouw partner dat niet goed voor het milieu? Twijfel jij ook weleens aan wat je nou echt kan doen voor een beter klimaat en ben je daar soms gestrest over? Of valt het in jouw ogen allemaal wel mee? In de inspiratiesessie Eerste hulp bij klimaatstress gaan we in gesprek over persoonlijke ervaringen met klimaatverandering. Houd je hoofd koel en ontdek samen met klimaatpsycholoog Jeanine Pothuizen hoe je het beste omgaat met emoties rondom het klimaat. Lees meer en reserveer tickets.

27 oktober 2022 - Lezing - Een hoopvolle toekomst
Klimaatverandering is de grootste bedreiging van het leven op aarde. Het is dan ook logisch dat de gevolgen soms zorgen voor een pessimistisch gevoel. En hoe meer je je in het onderwerp verdiept, des te sterker dat gevoel kan worden. In deze lezing legt cultuursocioloog Ruben Jacobs uit hoe we zover zijn gekomen en waar onze verantwoordelijkheid ligt. Maar hij vertelt vooral over hoop in tijden van klimaatverandering en welk verhaal we onze kinderen straks kunnen vertellen. Lees meer en reserveer tickets.

10 november 2022 - Stand up comedy - Comedy for Climate
Klimaatopwarming is niet het meest grappige onderwerp. Toch proberen we daar door middel van een stand-up comedy avond voor één keer verandering in te brengen. Waarbij we lachen om onszelf en het klimaat. Met alleen een microfoon zetten de comedians van Het Comedyhuis zware klimaatonderwerpen om in luchtige grappen. Een lekker avondje lachen dus. Want lachen is gezond! Om daarna met goede moed en op volle kracht te werken aan de oplossing. Lees meer en reserveer tickets.

24 november 2022 - Kledingruil - Swap till you Drop
Je kent het vast wel: je kledingkast puilt uit en toch heb je niets om aan te trekken. Vaak kun je anderen blij maken met jouw kleren – en anderen jou. Dus verzamel de kleding die jij niet meer draagt en kom naar de kledingruil in De Studio van NEMO. Onder het genot van een drankje ruil je de leukste jurken, truien en shirts. Goed voor je garderobe, én voor het klimaat. Lees meer en reserveer tickets.

Tickets

Voor een bezoek aan een activiteit op donderdagavond reserveer je een apart ticket. De toegangsprijs is: € 7,50. Het programma is inclusief een bezoek aan de tentoonstelling Energy Junkies. Reserveer hier je ticket.

Locatie en tijd

De activiteiten starten om 20.00 uur. Voorafgaand kun je vanaf 19.00 uur de tentoonstelling Energy Junkies bezoeken.

Adres: Kattenburgerstraat 5, gebouw 027A in Amsterdam. Volg de bordjes vanaf de hoofdingang aan de Kattenburgerstraat.

De Studio van NEMO

De Studio is een extra locatie van NEMO Science Museum op het Marineterrein in Amsterdam. De programmering in De Studio is speciaal voor volwassenen.

Winactie vrijkaarten NEMO De Studio

Wil jij weten hoe je het beste omgaat met emoties rondom het klimaat? Wil jij een avondje lachen om jezelf en het klimaat? Of heb jij kleding die je niet meer draagt die je wilt ruilen? Laat het ons weten in de comments, en wie weet win jij twee gratis tickets voor een donderdagavond naar keuze in NEMO De Studio.

Summer is my favourite season in Amsterdam! There are so many things to do, it’s sometimes hard to choose where to go. To make your lives a bit easier, I curated a list of smart city  exhibitions, activities and experiences from our partners and community. Zigzag across the city and experience the future of the energy systems, water management and food in urban areas. Enjoy!

1. Energy Junkies exhibition  at Nemo The Studio
Our  dependence on fossil fuels and the effects of our energy consumption on climate change are the focus of NEMO’s new exhibition for adults: Energy Junkies. NEMO invites you to explore the decisions that will determine our future. How would you transform our energy addiction into a healthy habit? Create your own carbon diet, choose the right medicines from the climate pharmacy and dream about a world where we are cured of our energy addiction. Visit Energy Junkies at NEMO’s Studio, the off-site location for adults on the Marineterrein in Amsterdam.
 
Energy Junkies is open from Wednesday – Sunday, from 12:00 – 17:30 until July 2023. Costs are € 7,50

2. Interactive installation Senses of Amsterdam at OBA Slotermeer
The municipality of Amsterdam is using more and more new technologies to make the city more liveable and safe. But what do these sensors actually measure? And what happens with the data they collect? What does this mean for the people of Amsterdam? The installation Senses of Amsterdam informs visitors about how sensors make Amsterdam a smarter city, what measurements are taken and how data is collected. The interactive installation by the Responsible Sensing Lab  is currently exhibited at the public library (OBA) in Slotermeer.
 
Visit the interactive installation Senses of Amsterdam daily until 25 September 2022.

3. Study excursion about trends and innovations in Amsterdam’s cycling infrastructure
Yes, the Dutch and their bikes are inseparable! And Amsterdam is often cited as the cycling capital of the world. Are you interested in how Amsterdam is innovating in the areas of cycling and urban mobility? Join the study excursion organised by the Urban Cycling Institute and Bicycle User Experience (BUX). The two-hour excursion (by bicycle, of course!) brings you to key  locations exemplifying Amsterdam’s innovative approach to cycling infrastructure and policy. You will meet internationally-oriented cycling experts and become part of a larger network of  the Urban Cycling Institute and Bicycle User Experience (BUX).
 
The study excursions take place on Saturdays, August 13, 20 and 27 from 16:00 – 18:00. Costs are € 50,00 per person.

4. Exhibition Fluid Matter in the Architecture Centre of Amsterdam (ARCAM)
The Amsterdam water system regulates water levels and quality in one of Europe’s  most densely populated areas. Due to the urban growth and climate change, the system will be increasingly strained in the future. This means that different design choices have to be made, but this situation also offers opportunities for new ways of dealing with water. What choices do we have? How can we design with the water? In the interactive exhibition Fluid Matter, you will discover this complex water system through scale models of four urban districts of Amsterdam: Houthavens/Haven-Stad, North/Schoonschip, City Centre/Kattenburg and IJburg/IJmeer.

Visit the Exhibition Fluid Matter from Tuesday – Sunday (13:00-17:00) until November 2022. Costs are € 4,00.

5. Johan Cruijff ArenA Innovation Tour
Take a tour into the world of innovations at the Johan Cruijff ArenA!  With thousands of visitors during large events, the home of Ajax becomes a small smart city. Already recognized as one of the most sustainable stadiums in the world, the Johan Cruijff ArenA is also one of Amsterdam’s premier living labs for energy, mobility, security, and visitor experience innovations.  The Johan Cruijff ArenA offers private tours showcasing innovative approaches and solutions for the stadium of tomorrow, ideal for team building events and (inter)national delegation visits.

The Johan Cruijff ArenA’s Innovation Tours last ~45minutes and can be booked by sending a request to tour@johancruijffarena.nl with “Innovation Tour” in the subject line. Costs are €24,38 excl. VAT per person, with minimum of 20 persons per group.

6. Floriade Expo 2022, Almere      
Once every ten years, all the horticultural greats gather during the Floriade. Experts from all over the world come together to present green solutions that make our cities more enjoyable, beautiful and sustainable. With the theme of ‘Growing Green Cities’, more than 400 national and international participants showcase their latest green innovations, solutions and applications. From state-of-the-art solar roof tiles to amazing vertical façade gardens and from the best ways to grow tomatoes to the latest pruning techniques. You can see, taste and experience it all at Floriade in Almere.

The Floriade ) is open daily until 9 October 2022 from 10 a.m. to 7 p.m. For more information, visit their website. Costs are € 29,00.

7. Exhibition Makers of Noord by Waag
From large goods to small workshops, makers have always been an important part of Amsterdam Noord. Scattered throughout the district you will find individual makers and collectives, craftsmen and creative entrepreneurs. Their future in the city is under pressure, partly due to gentrification. On the other hand, the city heavily depends on these makers to cope with the energy transition and the enormous demand for housing. The good news is that many makers are still located in Amsterdam, and in particular in Noord. Who are these makers of Noord, what do they make, and how does this contribute to the city, the neighbourhood, and our lives? Get to know different makers from Noord and listen to their inspiring stories about re-use, sustainability and traditional craftsmanship.
 
The Makers of Noord exhibition can be visited in Museum Amsterdam Noord from Thursday – Sunday from 13:00 – 17:00 until August 27. Costs are €4,00.

Looking for more inspiring smart city events and experiences in and around Amsterdam? You can find them on the events and experiences pages on our platform! So do you have other tips for inspiring smart city activities not to be missed this summer? Share them with the community in the comments!

For the sixteenth edition of our Demo Days, we were finally able to meet offline again since the start of the pandemic. This meant: old-school post-its instead of filling online Miro boards. The Mobility & Energy Demo Day was hosted at one of our partners’ locations, namely Commandant’s Residence at the Marineterrein. From CO2 neutral transport to the Johan Cruijff ArenA to city logistics in the university quarter, in this article you’ll read all about mobility & energy projects our partners are working on.

About our Demo Days

The Demo Days are one of the tools we use to stimulate innovation and encourage connection between our partners and community. The purpose of the Demo Days is to present the progress of various innovation projects, ask for help, share dilemmas and involve more partners to take these projects to the next level. More information about the Demo Days can be found here.

Demo Day: Mobility & Energy

CO2 neutral transport to the Johan Cruijff ArenA in 2023 - Boen Groothof and Susanne van Gelder (municipality of Amsterdam)
How can we make CO2 neutral transport to any event in the Johan Cruijff ArenA possible by 2030? This is what the participants of the Mobility Challenge want to figure out. The participants voiced what their organisation wants to contribute to the challenge, and also expressed what they expect from each other. The next step is for all the parties to internally concretize their role within the challenge even further, to make CO2 neutral travelling to events in the Johan Cruijff ArenA possibly by 2030.

A sustainable energy system for business park De Vaart – Anke Delfos (municipality of Almere)
How to make the energy system of business park de Vaart in Almere more sustainable? This was the central question of the work session led by Anke Delfos. The participants concluded that a start could be made with the 'coalition of the willing' and identifying the front runners. The companies that are already enthusiastic can form a vanguard that can actively think along in the new developments. An analysis can be made of the measures that the companies are willing to take individually or collectively. This may lead to collaborations between organizations. The municipality will then also gain insight into which solutions will actually help to generate more energy and meet the increasing demand for energy. In a later phase, the vanguard can also inspire and motivate other companies to take action.

Measuring objectives for urban mobility - Susanne Balm (Amsterdam University of Applied Sciences), Marcel Ludeman (municipality of Amsterdam), Lisa van Velzen (Delft University of Technology)
The municipality of Amsterdam, Facility Services UvA-HvA and the HvA Lectureship City Logistics are working on a logistics research in the University Quarter of Amsterdam. This area is located in the city centre and is used by many stakeholders such as inhabitants, students, and visitors. The goal of the study is to design and evaluate logistical concepts for the University Quarter that are consistent with the objectives for liveability, accessibility and safety of this area. The question for the group: How can these objectives be operationalized and measured? The participants talked about the subjectivity of the objectives and how you can measure certain objectives, but also came up with concrete solutions. For example, providing information to stakeholders for more understanding and recognitions. One of the participants suggested a role-play to evaluate different solutions for smooth logistics in the area.

Want to join the next Demo Day?

Are you working on an innovative project that could use some input? Or are you preparing for an inspiring event that needs a spotlight? Our next Demo Day takes place on the 11th of October. If it fits within our themes (circular, mobility, energy and digital), sent a message to Sophie via sophie@amsterdamsmartcity.com or let us know in the comments. We are happy to talk with you to find out if it's a match!

Would you like to participate in the next Demo Day and share your thoughts on our partners’ innovative projects? As soon as the program for the next Demo Day is determined, we will share it on the platform and give you the opportunity to join as participant.

Curious to circular & digital projects? Read more about it in the recap of Demo Day Circular & Digital.

Photo: Myrthe Polman