#CO2 neutral living
News

Entrepreneurs test innovations during SAIL and Marathon
Public events like SAIL and the Marathon draw millions of visitors to Amsterdam. These events often take place in central locations where large crowds gather. As a result, various logistical arrangements need to be made, such as providing food and drinks, public toilets, and temporary modifications to streets. These situations pose sustainability and accessibility challenges for the city. However, they also make these events ideal testing grounds for innovations.

Testing with the city and event organizers
The In Residence program offers entrepreneurs the opportunity to test their innovations during public events. They work closely with event organizers, the City of Amsterdam, and an experienced mentor. Additionally, funding is available to support the pilot. If the innovation proves to benefit the city, the municipality may purchase it after the program.
Applications are open from October 1 to November 17. Selected entrepreneurs will prepare their pilot in early 2025, and most pilots will take place during the summer events, especially during SAIL 2025.
Apply via the website: https://innovatiepartners.nl/project/in-residence-open-evenementen-2025

Amsterdam 750th anniversary year
This is the second round of the In Residence Events program. During the 2024 event season, nine entrepreneurs tested their innovations, including at Pride Week, the Marathon, and the Dam tot Dam Run. If successful, innovations from both rounds of the program may be implemented during the events of Amsterdam’s 750th anniversary celebrations.

Interested or any questions? You can get in touch with Mark Stoevelaar (mark.stoevelaar@amsterdam.nl)

Photo: Edwin van Eis

The healthcare sector is responsible for approximately 7% of all greenhouse gas emissions in the Netherlands. How can a hospital become climate-neutral?

The first step on the sustainability journey is to measure the organization’s carbon footprint. A precise carbon footprint is crucial for setting impactful and realistic targets, and for aligning with regulations and Green Deal Healthcare 3.0.

In support of Erasmus Medical Center's sustainability goals to reduce its CO2e emissions by 55% by 2030 and to achieve climate neutrality by 2050, Metabolic mapped its carbon footprint, focusing on scope 1, 2, and 3 emissions. 

💡A sneak peek: 60% of Erasmus’ CO2e footprint results from indirect emissions from purchased goods and services, such as medicines.

Erasmus MC is one of the first hospitals to use this method to map emissions across all its operations. This research provides the hospital—and the entire sector—with insights into emission hotspots and highlights potential areas for impactful sustainability interventions.

Explore Metabolic's work with Erasmus in the link below

Interested in learning more about carbon footprint assessment? This is for you: https://bit.ly/3UUdMHf 

#sustainability #carbonfootprintassessment #environmentalimpact #sustainablehealthcare

De problematiek rondom stikstof is complex en ingrijpend. Ze is diep verweven met uiteenlopende sectoren, belangen en maatschappelijke discussies. Van de veehouderij tot de industrie, van de woningbouw tot de luchtvaart: de opgave die er ligt is enorm — ook voor overheden. Tegen welke dilemma's lopen zij aan? Hoe is de onderlinge rolverdeling? En welke concrete stappen kunnen overheden zetten om zaken weer vlot te trekken? Een dubbelinterview met Deloitte’s Gijsbert Duijzer, Partner Real Estate bij Deloitte, en Mario Kortman, Director Major Programs Public Sector bij Deloitte.

Gijsbert Duijzer kent de stikstofproblematiek op het platteland van binnenuit. Hij heeft in Wageningen gestudeerd en woont op een boerderij in de Gelderse Vallei: nergens in Nederland is de stikstofopgave groter dan daar. In zijn directe omgeving ziet hij veehouders op dit moment worstelen met hun toekomst-perspectief en signaleert hij veel wantrouwen in de (rijks)overheid.

Mario Kortman heeft uitgebreide ervaring in het begeleiden van complexe en politiek gevoelige dossiers voor de rijksoverheid, onder meer voor de ministeries van Economische Zaken, Sociale Zaken en Financiën. Hij is op z'n best als gangmaker van grootschalige transformaties voor beleidsdepartementen en uitvoeringsorganisaties.

Om te beginnen, waar zit de grootste uitdaging?

Kortman: "In de kern draait het om de vraag: hoe kom je tot een gebiedsgerichte aanpak die werkt? Hoe zorg je dat rijk, provincies en gemeenten elkaar gaan vinden in het belang van de regio? En dat al die verschillende lagen van stakeholders ook echt met elkaar gaan samenwerken? Dat organiseren is bij stikstof al extreem ingewikkeld. In die dynamiek spelen ook technische aspecten een rol. Zoals met wat voor model je stikstof meet en of de uitkomst van zo’n model zwart of wit is. Als je daarover een knoop hebt doorgehakt en een fragiele balans hebt gevonden tussen alle belangen, dan moet je dat ook nog toetsen aan de menselijke maat. Met andere woorden: hoe organiseer je na al die afspraken en modellen en regels ook nog ruimte voor individueel maatwerk? Ga er maar aan staan."

Wat wordt er specifiek van de overheid verwacht?

Duijzer: "Uiteindelijk draait het allemaal om twee vragen: 'Wat wordt het beleid?' en 'Hoe gaan we het uitvoeren?'. In dit dossier hebben we het dan concreet over perspectief en duidelijkheid bieden aan de agrariërs. Als overheid zul je boeren op korte termijn helderheid moeten bieden. Alleen dan kunnen zij onderbouwd keuzes maken. En op de lange termijn zijn betrouwbaarheid en voorspelbaarheid cruciaal, maar wees ook transparant als die helderheid nog niet op alle fronten geboden kan worden."

Bij wie zou de regie moeten liggen?

Duijzer: "Rijk, provincies en gemeenten hebben allemaal een cruciale rol. De rijksoverheid zal stabiele kaders moeten bieden voor de lagere overheden, zodat zij die kunnen invullen. Maar wie gaat er formeel over de natuurvergunning? Dat is de provincie. Zij is het bevoegd gezag dat een uitspraak kan doen over het langjarige perspectief van een boerenbedrijf op een specifieke plek. En die provincies komen net uit de verkiezingen, ze hebben zojuist nieuwe gedeputeerden aangesteld. Zij zitten met veel vragen, kijken naar het rijk, naar het RIVM, naar Europa... Dat helpt niet om snel duidelijkheid te kunnen geven. Ten slotte moeten we ook de rol van de gemeenten niet vergeten, zij zijn degenen die de boeren het best kennen en vaak veel vertrouwen genieten."

Hoe staan we er momenteel voor?

Kortman: "Veel problemen in onze tijd komen neer op het anders inrichten van de balans tussen economische activiteiten en onze natuurlijke omgeving. Dat is niet eenvoudig. Hoe bescherm je het milieu en onze voedselproductie? Hoe versnel je de reductie van uitstoot, maar verlies je geen mensen onderweg? Als rijksoverheid ben je daar niet altijd op ingericht. Veel vraagstukken overstijgen individuele beleidsdepartementen, bevatten interne tegenstrijdigheden die ook in de overheid zelf tot uitdrukking komen of missen een natuurlijke regiepartner in de samenleving. En dan heeft het stikstofvraagstuk nog een eigen minister — wat voor veel andere integrale vraagstukken niet geldt."

"Wat heb je in dit dossier aan consultants die nog nooit een koe van achteren hebben gezien?"

Duijzer: "En laten we niet vergeten: de samenleving zit niet altijd te wachten op een regievoerende overheid. Op het platteland wordt toch vooral met achterdocht naar de plannen uit Den Haag gekeken. Ook niet zo gek, want boerengezinnen worden geraakt in hun bestaanszekerheid en maatschappelijk worden er heel andere verwachtingen uitgesproken richting de boeren. Daar komt nog bij dat de huidige regelingen natuurlijk open staan voor agrariërs die willen stoppen — maar er zijn er heel veel die juist dóór willen. En ook zij staan momenteel op pauze. Ze weten niet óf ze door kunnen, hoe dan en waar. En wat hun buren gaan doen... Mensen weten niet waar ze aan toe zijn."

Vraagt dat om een andere rol van de overheid?

Kortman: "Absoluut. Het rijk moet structureel met onzekerheden leren omgaan. Immers, techniek is ambigu, wetenschap geeft geen eenduidige antwoorden, de spagaat tussen collectieve en individuele belangen groeit... In de afgelopen tien jaar is besturen gewoon veel ingewikkelder geworden. En dat zal ook niet eenvoudiger worden. Daar moeten we ons op instellen. Anders communiceren, anders kijken naar het mandaat van uitvoerders, naar de samenwerking tussen departementen. Dit speelt nu op stikstof, maar eigenlijk op veel méér terreinen, alleen al als gevolg van klimaatverandering."

Duijzer: "Tegelijk moeten we wel, overal waar het kan, die complexiteit zien te reduceren. Anders kom je eenvoudigweg niet uit de startblokken. Op een gegeven moment moet je zeggen: op de plekken waar we kúnnen beginnen met een gebiedsgerichte aanpak, gaan we ook starten. Dat vraagt om bestuurlijk lef: starten met de uitvoering terwijl er nog vragen open staan."

Misschien een gekke vraag, maar wat werkt níet?

Kortman: "We maken het onszelf vreselijk lastig als we met z'n allen blijven zoeken naar die silver bullet, naar die technische uitweg. Vastklampen aan technologische oplossingen is niet de oplossing. En als we ons vastleggen in complexe akkoorden waardoor er geen flexibiliteit meer is: dat werkt ook niet. Het leidt af én het heeft veel ongewenste neveneffecten. Want iedereen die net iets buiten de norm valt, belandt buiten de regeling — terwijl er maar een fractie verschil is met de buren. We moeten realistisch zijn en beseffen dat kleine stapjes voorwaarts soms het maximaal haalbare is."

Duijzer: "En wees daar ook eerlijk over. Veel zekerheden uit het verleden zijn er vandaag niet meer. Neem bijvoorbeeld de bank. Die financierde boeren altijd op basis van twee zekerheden, naast het onderpand: de vergunning en goedgekeurde technologie. Beide staan nu ter discussie. En dat zou best wel eens blijvend kunnen zijn. Alles kan veranderen. En dat geldt voor de overheid net zo. Als provincies nu op zoek gaan naar garanties voor boeren over vijftien jaar, dan gaan ze die niet vinden. We moeten niet vergeten: op dit moment staat de veehouderij praktisch stil. Bij de bank komen vrijwel geen nieuwe financieringsaanvragen meer binnen. Je moet als overheid durven zeggen dat je die duidelijkheid wél kunt geven voor de komende jaren en een richting voor de langere termijn, maar geen zekerheid voor de komende decennia."

En wat werkt wél?

Duijzer: "Momenteel maken we als onderdeel van onze opdracht van het ministerie van LNV een rondgang langs provincies, gemeenten, de georganiseerde landbouw en andere betrokken partijen om de huidige situatie in kaart te brengen. Onze inzet is: laat je niet verlammen door complexiteit. Er zijn voldoende punten waar je wel degelijk duidelijkheid kunt geven en waar je nu al concrete stappen kunt zetten. Ook als die boodschap niet leuk is. Er zijn nu eenmaal plekken waarvan je al weet: op deze locatie kan ik een boer wél perspectief bieden — maar op die andere plek is dat perspectief er gewoon niet. Begin op die punten met het verschaffen van duidelijkheid."

"Stel je als overheid kwetsbaar op, je hoeft niet alles te weten, maar je moet wel in beweging komen."

Kortman: "Precies. Begin klein waar het kan. Durf te starten zonder dat alle problemen al helemaal opgelost zijn. Ga een constructieve dialoog aan, met belangengroepen, banken en boeren, maar mobiliseer ook alle lagen van de overheid. Stel je als regievoerder kwetsbaar op, je hoeft niet alles te weten, maar je moet wel in beweging komen."

Tot slot: zijn er nog do's en don'ts die het stikstofvraagstuk meer lucht kunnen geven?

Kortman: "Een dichtgetimmerd landbouwakkoord of een technische eindwaarde die alles oplost? Dat gaat niet de oplossing bieden in dit dossier. De onzekerheid en complexiteit zijn daar eenvoudigweg te groot voor. Alleen door transparant te zijn over onzekerheden kun je de stikstofproblematiek verteerbaar en hanteerbaar maken. En als je ondersteuning zoekt van consultants, eis dan dat zij niet de materie platslaan in een kortetermijnoplossing — maar duurzaam begrip hebben van jouw uitdaging. Dat ze de strategische problemen snappen én dat ze met praktische, haalbare oplossingen komen."

Duijzer: "Bij Deloitte werken we vanuit begrip van de situatie, de problematiek en de context, zowel op inhoud en techniek als op de dynamiek in het stakeholderveld. Mooi voorbeeld in dit verband: we hebben voor het ministerie van LNV en de provincies de zaakbegeleiders geworven om met de boeren in gesprek te gaan, om samen op zoek te gaan naar een werkbare oplossing. We snappen welk profiel daarvoor nodig is en weten de juiste mensen te vinden. Verder voeren wij verkenningen uit bij alle betrokken partijen. Wat is er nodig om boeren perspectief te bieden? En wat is er minimaal vereist om te kunnen starten met een oplossing? We zijn vooral een verbinder die kan helpen om verbeteringen daadwerkelijk te realiseren en in te richten. Maar daarvoor moet je dus wel die brug kunnen slaan. Want wat heb je in dit dossier aan een consultant die nog nooit een koe van achteren heeft gezien?"

De energietransitie is een van de grootste uitdagingen van deze tijd. Nederland heeft tot nu toe goede stappen gezet, maar om de klimaatdoelen te behalen, moet er nog een flinke inhaalslag worden gemaakt. Wat is er nodig en wat is de rol van de overheid in deze transitie? Sander Oudmaijer en Ariën de Klerk, beiden werkzaam bij Monitor Deloitte, doen aanbevelingen gebaseerd op onze onlangs gepubliceerde Energie Transitie Monitor.

We hebben in Nederland de afgelopen decennia goede vooruitgang geboekt, máár om de klimaatdoelen van 2030 en daarna te halen, is er nog een flinke versnelling nodig, constateren Sander Oudmaijer, Director bij Monitor Deloitte, en Ariën de Klerk, Manager bij Monitor Deloitte. Ze baseren zich op de Energie Transitie Monitor (ETM) die Deloitte begin september gepubliceerde. Om de juiste keuzes te kunnen maken, hadden professionals uit de industrie, academici en beleidsmakers al langer behoefte aan een helder beeld en een gemeenschappelijke feitenbasis over de status van de energietransitie. De ETM biedt die huidige stand van zaken over de energietransitie in Nederland en laat zien wat ons te wachten staat. 

Omvang van de Nederlandse emissies

De Klerk: “Tot nu toe hebben we keuzes gemaakt die relatief weinig pijn deden. Het grootste deel van de vooruitgang boekten we door laaghangend fruit te plukken, en mee te liften op ontwikkelingen die zich sowieso al voordeden. Denk aan het terugdringen van de industriële productie, efficiëntiemaatregelen en het feit dat we meer gebruik maken van bestaande technologieën zoals zonne- en windenergie. Om de klimaatdoelen te halen, ontkomen we er niet aan om nu ook keuzes te gaan maken die pijn doen.” 

Oudmaijer: “Om de doelstellingen uit het klimaatakkoord in 2030 te halen, moeten er 570 laadpalen per dag worden geïnstalleerd en moeten er tien emissievrije bussen per week bij komen. Daarbij zouden we de verwarming van 600 huizen per dag moeten elektrificeren en moeten we tot 2050 om de dag één windmolen bouwen. Om dat voor elkaar te krijgen zullen er fundamentele keuzes gemaakt moeten worden.”De Klerk: “De pleisters om kleine tekortkomingen te repareren raken op.”

Vertel het eerlijke verhaal

De rol van de overheid in de energietransitie is dan ook van groot belang, stellen Oudmaijer en De Klerk. De overheid schept de voorwaarden die nodig zijn om de doelen te kunnen behalen, en ze draagt tegelijk bij aan het vertellen van 'het eerlijke verhaal'. Oudmaijer: “Het is belangrijk dat er nu subsidies zijn voor elektrische auto's en allerlei duurzame maatregelen, maar dat houdt een keer op. De energietransitie gaat zowel burgers als bedrijven geld kosten. Dat eerlijke verhaal moet verteld worden.”  

"De vraag is niet of we nog een windmolenpark gaan bouwen op zee óf op land, het moet allebei."

De Klerk: “Bovendien is het nog vaak een of/of-discussie, maar de vraag is niet of we nog een windmolenpark gaan bouwen op zee óf op land, het moet allebei. Daarbovenop zijn investeringen in andere vormen van energievoorziening, zoals bijvoorbeeld kernenergie, noodzakelijk. Ook dat is het eerlijke verhaal: het is en/en.”

Oudmaijer: “De ETM laat duidelijk zien wat er moet gebeuren. Een belangrijke vraag is vervolgens hoe je gemeenschappen meekrijgt met al deze ontwikkelingen. Eigenlijk wil niemand een windmolenpark in zijn achtertuin. Als overheid moet je daarom nadenken hoe je dit zo goed mogelijk kan faciliteren. Wellicht moeten de voordelen van wind- en zonne-energie op een directere manier terugvloeien naar bepaalde gemeenschappen, zodat zij enthousiaster worden en meer betrokken raken. Zoals bij het windpark Veur de Wind, waar omwonenden meeprofiteren van het park, in plaats van dat het ze met dwang werd opgelegd.”

De Klerk: “Al dit soort zaken vragen om een heldere visie vanuit de overheid. Het moet voor investeerders en bedrijven duidelijk zijn wat ze van de overheid kunnen en mogen verwachten en hoe die hen kan helpen. De overheid schept duidelijke randvoorwaarden voor de langere termijn. Als we om de dag een windmolen willen bouwen, dan moet onder meer de termijn om een vergunning te krijgen voor de bouw van een windmolenpark vele malen sneller dan nu het geval is.”

Win-winsituaties

We hebben in korte tijd veel werk te doen. Niettemin zijn volgens Oudmaijer en De Klerk de juiste bouwstenen aanwezig om dit succesvol aan te pakken. Denk bijvoorbeeld aan een innovatiecultuur, een al lang bestaande industriële sector en een toonaangevend onderwijssysteem. De uitdaging die voor ons ligt, is om al onze capaciteiten op vernieuwende wijze te orkestreren en de transitie te versnellen op een manier die samenleving, klimaat en economie ten goede komt. 

De Klerk: “Wat je niet wilt is dat bedrijven hun deuren in Nederland sluiten en in een ander land met dezelfde uitstoot verdergaan. De vraag is dus hoe we ervoor zorgen dat we economische daad- en draagkracht houden zonder daarbij onze verantwoordelijkheid ten aanzien van het klimaat te verzaken. Oftewel, we moeten opnieuw kijken wat onze rol is in de energietransitie en waarin we willen investeren als B.V. Nederland. Belangrijk is dat die keuzes passen bij de capaciteit van ons land en hetgeen waar we goed in (willen) zijn.” 

Oudmaijer: “We zijn in Nederland al een tijd bezig met waterstof, mede om de grote industrie te faciliteren. Als we ervoor kiezen om daar vol op in te zetten, dan zou de overheid met een duidelijke visie moeten komen. Stil staan bij vragen als: Op welke type waterstofdragers zetten we in? Waar willen we waterstof wel en niet voor gebruiken, en hoe gaan we dat als overheid faciliteren? De overheid zal een faciliterende rol moeten pakken, zodat bedrijven een afgewogen investeringsbeslissing kunnen maken. Bijvoorbeeld door te zorgen dat er sneller vergunningen worden afgegeven, het duidelijk is waarvoor we het willen gebruiken en door locaties aan te wijzen waar fabrieken gebouwd kunnen worden.”

De Klerk: “Een ander idee is om het North Sea Consortium te versterken door een visie en een uitvoeringsplan te creëren. Dat positioneert de Noordzee als een krachtcentrale van de Noordwest-Europese offshore op het gebied van windenergie- en waterstofproductie. Op die manier zet je Nederland neer als krachtpatser en dient het als een mondiale blauwdruk voor een succesvolle energietransitie.”

Oudmaijer: “Begin hiermee door als overheid een duidelijke visie neer te leggen en samen met het bedrijfsleven pilotprojecten te starten om uit te vinden wat wel en niet werkt. Een iteratief proces waarbij overheid en bedrijfsleven hand in hand de meest succesvolle initiatieven verder brengen, waardoor duidelijk wordt wat daadwerkelijk impact oplevert. De tijd om het laaghangend fruit te plukken is voorbij, het gaat nu om heldere keuzes en concrete acties!”

Op 31 oktober organiseren FAN en TKI Urban Energy de tweede fysieke netwerkbijeenkomst van de Smart Energy Community, in het testlab van ElaadNL, Arnhem, met als onderwerp:
 
Domotica en Home Energy Management Systems in de praktijk
 
Eindgebruikers aan het woord
Hoe weerbarstig is de praktijk? Sommige eindgebruikers zijn zelf al aan de slag gegaan met domotica om hun energiegebruik slim aan te sturen. Wij laten drie van deze enthousiastelingen aan het woord: Jan Kerdel, Michiel Damoiseaux & Harm van den Brink. Wat zijn hun ervaringen? Waar liepen ze tegenaan?
 
Setting the scene: HEMS & Domotica
Jasmijn Kleij van TKI Urban Energy gaat in op de vraag of Domotica ook kansen op voor slim energiemanagement biedt, of dat het nu nog vooral een oplossing voor de enthousiaste knutselaars.
 
Praktische lessen uit Belgie
Giovanni Oorthuizen van Xemex zal een presentatie geven over de nieuwe wet- en regelgeving in België, hoe zij daarop inspelen met energiediensten, en hun ervaringen met eindgebruikers.
 
En verder
* Paneldiscussie over Domotica, energiemanagement en de rol van de eindgebruiker
* Speeddaten & netwerken
 
Aanmelden
https://www.aanmelder.nl/smartenergyday/subscribe
 
Volledige programma ochtendsessie:
https://www.aanmelder.nl/smartenergyday/wiki/924116/ochtendprogramma
 
Volledige programma middagsessie: 'Smart Energy Day 2.0', georganiseerd door TKI Urban Energy, Dutch Power, Connectr, RVO en ElaadNL
https://www.aanmelder.nl/smartenergyday/part_program

This is the 12th episode of a series 25 building blocks to create better streets, neighbourhoods, and cities. This post deals with the question of how nature itself can help to deal with excessive rainfall and subsequently flooding of brooks and rivers, although these disasters are partially human-made.
Until now, flooding has mainly been combated with technical measures such as the construction of dykes and dams. There are many disadvantages associated with this approach and its effectiveness decreases. Nature-inclusive measures, on the other hand, are on the rise. The Netherlands is at the forefront of creating space for rivers to flood, where this is possible without too many problems.

Sponge areas

An important principle is to retain water before it ends up in rivers, canals, and sewers. The so-called sponge city approach can be incorporated into the fabric of new neighbourhoods and it creates sustainable, attractive places too. A combination of small and large parks, green roofs, wadis, but also private gardens will increase the water storage capacity and prevents the sewer system from becoming overloaded and flooding streets and houses. Steps are being taken in many places in the world; [China is leading the way](https://www\.dropbox\.com/s/47zxvl3kgbeeasa/Tale of two cities.pdf?dl=0) (photo top right). However, the intensity of the precipitation is increasing. In 2023, 75 cm of rain fell in Beijing in a few days. Under such conditions, local measures fall short. Instead, nature-inclusive measures must be applied throughout the river basin.

Retention basins

In new housing estates, water basins are constructed to collect a lot of water. Their stepped slopes make them pleasant places to stay in times of normal water level. The pictures on the left are from Freiburg (above) and Stockholm (below). The top center photo shows the construction of a retention basin in Lois Angeles.
Wadis
Wadis are artificial small-scale streams in a green bed with a high water-absorbing capacity. In the event of heavy rainfall, they collect, retain and discharge considerably more water than the sewer system (bottom center photo). Green strips, for example between sidewalks, cycle paths and roads also serve this purpose (photo bottom right: climate-adaptive streets in Arnhem).

Green roofs, roof gardens and soils

Green roofs look good, they absorb a lot of CO2 and retain water. The stone-covered urban environment is reducing the water-retaining capacity of the soil. Sufficiently large interspaces between paving stones, filled with crushed stone, ensure better permeability of streets and sidewalks. The same applies to half-open paving stones in parking lots.

Refrain from building in flood-prone areas

Up to the present day, flood-prone parts of cities are used for various purposes, often because the risk is underestimated or the pressure on space is very great. London's Housing and Climate Crises are on a Collision Course is the eloquent title of an article about the rapidly growing risk of flooding in London.
Hackney Wick is one of 32 growth centers set to help alleviate London's chronic housing shortage, which has already been repeatedly flooded by heavy rainfall. However, the construction of new homes continues. Measures to limit the flood damage at ground floor level include tiled walls and floors, water-inhibiting steel exterior doors, aluminum interior doors, kitchen appliances at chest height, closable sewers, and power supply at roof-level. Instead, floating neighbourhoods should be considered.

Follow the link below to find an overview of all articles.

Unfortunately, there is no single way for remotely controlling new heat pumps yet, nor is there a trend in that direction, according to the 'Flexmonitor Heat pumps' report. This hampers the possibilities of easily and quickly deploying heatpumps for a reliable electricity supply and creates unnecessary costs and complexity to use energy management systems.

Fortunately, the vast majority of heat pumps do support smart energy services. FAN and TKI Urban Energy therefore aim to use one standard for all energy management applications so that 80% of the market volume uses the same open energy management standard by the end of 2024.

We really need to work towards standardisation for the large-scale deployment of energy management for heat pumps, is the appeal of the FAN foundation.

Want to learn more? Read more about it and download the flexmonitor report here:

Op 21 maart zijn we als City Net Zero feestelijk gelanceerd op de Knowledge Mile in Amsterdam. Lees hier een impressie terug over de dag en kom graag met ons in contact voor samenwerking!
Lees hier over de kick-off

Op woensdag 22 februari heeft de Green Innovation Hub in Almere officieel zijn deuren geopend. De publiek-private samenwerking tussen de Gemeente Almere, Provincie Flevoland en telecombedrijf VodafoneZiggo richt zich op de ontwikkeling van digitale innovaties op het gebied van bouw, voedsel, energie, mobiliteit en (digitale) inclusie.

Almere bouwt de komende vijftien jaar 130.000 nieuwe woningen. Daarnaast wil de gemeente in 2030 klimaatneutraal zijn. Hiervoor is integrale, duurzame en inclusieve gebiedsontwikkeling belangrijk.

Broedplaats
De Green Innovation Hub is een broedplaats voor ontmoeting, samenwerking en innovatie. Partijen ontwikkelen digitale oplossingen voor een gezonde stadsomgeving, lokale voedselzekerheid, mobiliteit, circulair bouwen, energiedistributie en sociale verbondenheid tussen stadsbewoners. Gezamenlijke innovaties worden getest en opgeschaald op speciale ‘greenfield' locaties.

Open ecosysteem
De Green Innovation Hub is een broedplaats voor ontmoeting, samenwerking en innovatie. Partijen ontwikkelen digitale oplossingen voor een gezonde stadsomgeving, lokale voedselzekerheid, mobiliteit, circulair bouwen, energiedistributie en sociale verbondenheid tussen stadsbewoners. Gezamenlijke innovaties worden getest en opgeschaald op speciale ‘greenfield’ locaties. De Green Innovation Hub is een open ecosysteem, waarin partners, het bedrijfsleven, overheden en het onderwijs.

Innovatiekracht
Wethouder Maaike Veeningen: “Met deze samenwerking willen we de innovatiekracht van Almere vergroten. Digitalisering en technologie zijn daarbij onmisbaar, net als de kennis en kwaliteiten van inwoners van onze regio. Met de Green Innovation Hub in het hart van de stad laten we zien hoe belangrijk duurzame en inclusieve gebiedsontwikkeling voor ons is.”
Gedeputeerde Jan Nico Appelman: “Provincie Flevoland ondersteunt van harte de Green Innovation Hub: een plek waar samenwerken, innoveren en ontmoeten centraal staat. Digitalisering én duurzaamheid zijn twee thema’s die belangrijk zijn voor de ontwikkeling onze provincie. Hiermee past de Hub ook uitstekend in de groeiambitie van Almere."

Vragen van morgen
Laura van Gestel, directeur duurzaamheid van VodafoneZiggo: “Als telecombedrijf willen we onze impact op het milieu hebben gehalveerd in 2025. Tegelijk willen we twee miljoen mensen vooruithelpen in de samenleving. Hoe gaan we in de toekomst wonen en werken? Welke rol kunnen we daarin spelen? Belangrijke vragen die grote thema’s raken als zorg en mobiliteit, maar ook klimaatverandering en sociale ongelijkheid. Met de Green Innovation Hub willen we samen oplossingen ontwikkelen voor de vragen van morgen.”

Om de week op donderdagavond organiseert NEMO een extra activiteit in De Studio. Speciaal voor volwassenen. De workshops, lezingen en dialogen gaan over energie en klimaat en sluiten aan bij het thema van de tentoonstelling Energy Junkies. Voorafgaand aan de activiteiten kun je de tentoonstelling bezoeken.

Activiteiten

2 februari 2023 - Theater - SNIKHEET
Theatergroep Parels voor de Zwijnen komt naar De Studio van NEMO. Met een voorstelling over een ‘hot’ item: we moeten met zijn allen als de sodemieter van het gas af. Maar de energietransitie verdeelt Amsterdamse bewoners.. Lees meer.

16 februari 2023 - Futures Literacy workshop - Dé toekomst bestaat niet!
Nadenken over de toekomst beïnvloedt de beslissingen die we nu maken. En als we het hebben over klimaatverandering, denken we vaak aan de toekomst. Daarom is het de hoogste tijd om eens onder de loep te nemen op wat voor manieren we een toekomstbeeld kunnen creëren en wat daarbij de valkuilen zijn. Wil jij ook leren om opener over de toekomst na te denken? Lees meer.

2 maart 2023 - Dialoog/game - Climate Privilege Walk
In de Climate Privilege Walk ontdek je hoe het is om in de schoenen van een ander te staan. Op basis van jouw persoonlijke situatie beantwoord je verschillende vragen over energie en klimaat. Aan het eind van de Climate Privilege Walk wordt door de afstand tussen de deelnemers duidelijk hoe groot de ongelijkheid is. Lees meer.

16 maart 2023 - Lezing - Eerste hulp bij energie besparen
Is jouw energierekening ook zo hoog en ben je benieuwd naar hoe je jouw verbruik kan verminderen? In deze lezing vertelt Elisah Pals, oprichter van Zero Waste Nederland, hoe je het klimaat én je portemonnee een handje helpt door te leven zonder afval. Pals geeft je tips en tricks hoe je je ecologische voetafdruk verkleint, minder CO2 uitstoot, meer zelf maakt en minder weggooit. Goed voor het klimaat én je portemonnee. Daarnaast vertelt ze over het ontstaan van Zero Waste Nederland en hoe zij zelf al 5 jaar lang geen nieuwe spullen kocht. Lees meer.

30 maart 2023 - Bordspel - The Change Game
Tijdens The Change Game onderzoeken we in samenwerking met Danielle Arets en Jessie Harms hoe we onze omgeving duurzamer, veiliger en groener maken. Hoe kunnen we onze dorpen, steden en gemeenschappen aanpassen aan hetveranderende klimaat. Het spel onderzoekt welke mogelijkheden erzijn om leefomgevingen klimaat adaptief te maken en welke thema’s hierbij belangrijk zijn. Lees meer.

13 april 2023 - Lezing - Kernenergie: kans of bedreiging?
Hoe zorgen we voor voldoende energie én bestrijden we de gevolgen van klimaatverandering? Hoewel het aandeel van duurzame energie stijgt, wordt het grootste deel van de Nederlandse elektriciteit nog altijd uit fossiele brandstoffen gewonnen. Kan kernenergie een oplossing bieden voor een CO2-neutrale samenleving? De meningen over dit controversiële onderwerp lopen flink uiteen.

In deze lezing vertelt Behnam Taebi (professor Energie & Klimaatethiek TU Delft) over de wortels van de technologie in de militaire toepassing, over het risico op ongelukken en over de impact van radioactief afval. Lees meer.

Tickets

Voor een bezoek aan een activiteit op donderdagavond reserveer je een apart ticket. De toegangsprijs is: € 7,50. Het programma is inclusief een bezoek aan de tentoonstelling Energy Junkies. Reserveer hier je ticket.

Locatie en tijd

De activiteiten starten om 20.00 uur. Voorafgaand kun je vanaf 19.00 uur de tentoonstelling Energy Junkies bezoeken.

Adres: Kattenburgerstraat 5, gebouw 027A in Amsterdam. Volg de bordjes vanaf de hoofdingang aan de Kattenburgerstraat.

Foto: DigiDaan

Each of the ebooks I've compiled from my blog posts and other publications contains essays on how to make our environment more livable and humane. Anyone can download these ebooks for free. There are also print-friendly versions available and most are available in English and Dutch. Below you will find an overview with links to all of them:

KNX and FLEXCON2022 are hosting a free KNX Smart Energy & IoT development workshop on June 28, for 15 developers max.

Are you a developer who wants to build Smart Energy applications? Bring your RPi’s and other Linux devices and come to Pakhuis de Zwijger in Amsterdam on June 28th !

In this 'mini-hackathon’, you will get to understand the KNX IoT development approach. You will utilize a free client-development solution to interact with the KNX installation to build Energy Management solutions for a cleaner, smarter world. Connect heatpumps, EV's, batteries and solar panels to the smart grid!

The workshop is free of charge. We have only 15 spots available, so apply now! For more information and subscription to the KNX IoT workshop on June 28, check the link:

Het rijk geïllustreerde Kennisdossier Duurzame energie (150 pagina’s) is een compilatie van 75 artikelen en blogposts over de energietransitie. Je kunt het via onderstaande link gratis downloaden.

Het bevat de volgende hoofdstukken:

1.   Feiten om te onthouden
2.   Bronnen van duurzame energie in Nederland
3.   Openstaande keuzen: Vier scenario’s
4.   Hoeveel zonnepanelen passen in Nederland
5.   Energietransitie mogelijk dankzij de zonnecel
6.   Van zonnepaneel naar zonnedak en zonnepan
7.   Zonnepanelen kunnen (bijna) overal liggen
8.   Recycling zonnepanelen: naar de maan en terug
9.   Manieren om netwerkverzwaring te voorkomen
10.  Smart grids: Waar techniek, digitale en sociale innovatie samenkomen
11.  Samenwerken in een energiecoöperatie
12.  Duurzaam maken van je woning: Voor jezelf en de aarde
13.  Naar een rechtvaardige energietransitie
14.  Zonder energieopslag geen energietransitie
15.  Aardwarmte
16.  Biomassa
17.  Verwijderen, opvangen en opslaan van CO2
18.  Kernsplitsing en kernfusie
19.  Waterstof
20.  Onze toekomstige energievoorziening

Als je de wc doortrekt, denk je waarschijnlijk niet na over wat er met het water gebeurt. Maar hier gaat een hele wereld achter schuil! En er wordt hard aan gewerkt, om die verborgen waterwereld duurzamer te maken. Als innovatietechnoloog bij Waternet houdt Enna zich bezig met het ontwikkelen van slimme afvalwatersystemen, en wij van De Gezonde Stad interviewden haar.

Wat is jouw droom voor Amsterdam?
“Dat water voor Amsterdammers meer waarde heeft. Dat we het meer respecteren. Nu is het zo vanzelfsprekend dat er water uit de kraan komt, zoveel en wanneer we maar willen. En we gaan naar het toilet, of onder de douche, of zetten de afwasmachine aan, en voor de bewoners is het water weg. Het zou fijn zijn als de hele cyclus meer circulair is. Dat afvalwater niet langer iets is wat vies is, maar dat we het gaan zien als een grondstof die we graag willen hergebruiken. Wat nou als je bij de bouwmarkt een toilet kan kopen die jouw urine apart houdt en daar meststof uithaalt die je zelf in je tuin kan gebruiken of af kan geven alsof het een statiegeldsysteem is. Dan krijgt het zoveel meer waarde.”

Lees op onze website het hele interview en leer de verborgen waterwereld kennen!

The seventh edition of the series Better cities. The contribution of digital technology is about forecasts, trends and signals regarding the role of technology in the development of cities, as seen by Cornell University's Future of Urban Tech-project. The Dutch versions of this and other already published posts are here.

A source of new insights

Technology has changed the planet for better and for worse. Will this change continue, and which direction will dominate? To answer this question, scientists at the Jacobs Institute at Cornell University in New York developed a horizon scan, named The Future of Urban Tech. At first, they made a content analysis of hundreds of recent scientific publications, from which they distilled 217 signals. These signals were grouped into 49 trends, full of contradictions. Each trend is tagged with an indication of time frame, probability, and societal impact. In the end, they modeled six forecasts. These describe dominant directions for change.

Readers can use the site in their own way. I started from the 17 sectors such as built environment, logistics, mobility, and energy and explored the related trends. It is also possible to start top-down with one of the six forecasts and examine its plausibility considering the related trends and signals. I will show below that each of the forecasts is challenging and invites further reading.

Content selection is supported by dynamic graphics, which connect all signals, trends and forecasts and enable the reader to see their interrelationships. Just start scrolling, unleash your curiosity and decide after some explorations how to proceed more systematically.

The website briefly describes each of the forecasts, trends, and signals. Each signal reflects the content of a handful of (popular) scientific publications, which are briefly summarized. Read the articles that intrigue you or limit yourself to the summary.

Take the time to explore this site as you will encounter many new insights and opinions. The link to the project is at the end of this article.

Below I will explain some aspects of the content of the project, followed by some caveats.

Six forecasts

The forecasts reflect the multiplicity of views in contemporary scientific literature, stimulating readers to form a judgment. The wording of the forecasts is reproduced in abbreviated form below.

1. All buildings, houses, means of transport, infrastructure, but also trees and parks will be connected with sensors and cameras and form one web.
Many buildings, buses, trains, and roads are already equipped with digital detection, but they are not linked yet up at city scale. The next decade will change this, which will, for example, mean a breakthrough in the management of energy flows, but also raise questions regarding privacy.

2. Cities will use advanced biotechnology to take livability to new heights.
Growing understanding of human dependence on nature will lead to mapping the physical-biological world as well as its threats and its blessings to humans. City authorities will equip trees, parks, and waterways with sensors to measure and control the vitality of ecosystems.

3. Resilient corridors will mitigate the impact of climate change, but citizens will be prepared for the inevitable shocks to come.
Cities will reduce CO2 emissions but also prepare for the inevitable consequences of climate change. Political and financial centers of power will be concentrated in places where the impact of climate change can be controlled by technical means.

4. Artificial neural networks provide advanced forms of machine learning with unparalleled predictive capabilities that will bring order to the chaos of urban life.
Machine learning and artificial intelligence will become inscrutable black boxes that make decisions without giving explanations. The ultimate questions are whether the machines to which we outsource our decisions can still be controlled themselves and whether the impact of spontaneous encounters and human ideas disappears if computers produce the best solutions after all?

5. New Screen Deal that redistributes the risks and benefits of urban technology.
“Everything remote” – learning, healthcare, work, and entertainment – is becoming the new normal. The predictive power of AI will lead to conflicts over the concentration of wealth and power that digital platforms cause. But on the other hand, new stakeholders will focus on equity.

6. A global supply chain for city-building technologies will 'crack the code of the city'.
In the smart cities-movement there is a tension between top-down and bottom-up, between proprietary versus open and between Big Tech and Makers. A new urban innovation industry will take dominance but will be more attuned to societal concerns. Governments, in turn, will have a clearer picture of the problems that the industry needs to solve. A public-private structure for investments and governance is indispensable to counter the power of Big Tech.

A few notes

As mentioned, each of the six forecasts is based on trends. Nine trends, in the case of the latest forecast mentioned above. Each trend is illustrated by a handful of signals, documented by various publications. One of the nine trends supporting the latter forecast is “Regional clustering from enterprises to ecosystems”, for example New York, London, Berlin, and Amsterdam. This refers to the growing power of local technology hubs, supported by regional capital and involving governments, start-ups, knowledge institutions and citizens. This concentration could even lead to a new “space race” between cities instead of countries. However, the underlying signals show that this "trend" is more open-ended and uncertain than its description warrants.

I went through many publications documenting the signals and concluded that "trends" essentially map the bandwidth within developments within a domain will occur. To me, this does not detract from the value of the exercise, because the more doubts there are about the future and the more insights we have into the forces that shape it, the more opportunities we have to influence the future.

As the six forecasts must match the open nature of the trends, I have reformulated each of these forecasts as pairs of conflicting directions for development.

1. The commercial or political interests behind urban technology versus the well-being and privacy of citizens.

2. The struggle between 'Big Tech' versus (supra)national political over leadership over technological development.

3. The infusion of technology into all domains of society versus acceptance of unpredictable outcomes of human interactions resulting from creativity, inner motives, and intuitive decisions.

4. Controlling nature through biotechnology versus restoring a balance between humans and natural ecosystems.

5. The concentration of power, political influence, and wealth through control over technology versus open licensing that allows technology to be used for the benefit of the entire world population.

6. Autonomous decision-making through machine learning and artificial intelligence versus the primacy of democratic and decentralized decision-making over the application of technology.

Studying the Future of Urban Tech-project has been a rich and thought-provoking learning experience and has helped fueling the insights underlying this series.

You can find the Future of Urban Tech project behind the link below:

https://futureofurbantech.org/introduction/

Een groene en gezonde wereld begint in je eigen stad. Nergens in Nederland bouwen ondernemers en bewoners van zo dichtbij mee als in Almere. Verhalen van deze bewogen Almeerders hoor je in de podcast ‘Groen en Gezond Almere’.

Het is alweer tijd voor het derde seizoen, waarin Floriade Expo 2022 centraal staat, want die staat voor de deur! Het gebied rondom het Weerwater staat in de steigers, de groene loper wordt door de stad uitgerold. Maar wat houdt de Floriade nou precies in? En nog belangrijker: Wat blijft er allemaal over ná het evenement? De podcast wordt gepresenteerd door Kookboekenschrijfster, TV-kok en vooral betrokken Almeerder Nadia Zerouali. Nadia bespreekt de fysieke impact van de Floriade Expo op onze stad en spreekt met gebiedsontwikkelaars, energieleveranciers, bruggenbouwers en landschapsarchitecten.

Luister de eerste afleveringen van de podcast via Spotify, Soundcloud & Apple Podcast

Groen en Gezond Almere is het programma van de gemeente Almere waar jij mee kan bouwen aan de groene stad van de toekomst. Een groene en gezonde stad bouw je namelijk niet alleen, maar samen. Het platform laat lokale Almeerse initiatieven en projecten zien die de stad verduurzamen en klaarmaken voor de toekomst. Een inspirerend palet aan stadsmakers!

De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied heeft in opdracht van de provincie Noord-Holland onderzoek gedaan naar de hoeveelheid beschikbare restwarmte in de Noord-Hollandse industrie. Het onderzoek geeft een eerste indicatie van hoeveel warmte er in Noord-Holland nu nog via industriële schoorstenen de lucht in gaat en hoeveel warmte er via het koelwater op het oppervlaktewater wordt geloosd. Met deze gegevens kunnen gemeenten en warmtebedrijven hun plannen voor nuttig hergebruik van restwarmte verder vormgeven.

Bijna alle relevante bedrijven in beeld
65 bedrijven in onder meer de energiesector, de chemische- en voedselindustrie, en afvalverwerkende bedrijven zijn meegenomen in het onderzoek. Deze bedrijven zijn verantwoordelijk voor meer dan 95 procent van de potentiële restwarmte. Hiermee zijn dus nagenoeg alle relevante industriële bedrijven in Noord-Holland in beeld. Of de warmte daadwerkelijk gebruikt kan worden voor verwarming van woningen is afhankelijk van onder meer de temperatuur en de afstand tot een warmtenet.

Gratis ophalen
Per 2022 komt er met de Wet Collectieve Warmtevoorziening een stimulans voor het gebruik van restwarmte in de gebouwde omgeving: producenten van restwarmte moeten deze dan gratis beschikbaar stellen aan energiebedrijven.

Vanaf medio volgend jaar mogen elektrische deelsteps de Nederlandse weg op. Dat is leuk voor stepfanaten, maar gemeenten kijken met argusogen naar de ontwikkeling. Want in Europese steden zorgen de steps voor veel overlast. Welke middelen kan je als gemeente inzetten om rommelig geparkeerde stepjes en ongelukken te voorkomen?

The Regional Green Deals of the Metropolitan Region Amsterdam were presented by Frank Weerwind, Mayor of Almere at the Mayor’s Summit of the 100 Intelligent Cities Challenge. Together with the Amsterdam Economic Board and Amsterdam Smart City, the Metropolitan Regio Amsterdam acts as a mentor region for the 100 European cities who participate in the challenge to work together on their ambitions for the digital and green transition.

For cities that want to work with their stakeholders on ambitious green deals the European Commission now published a practical guide titled Local Green Deals, A Blueprint for Action.

Find the speech by Mayor Weerwind below

22 June 2022

Honorable guests, ladies and gentlemen,

It is a great pleasure and honor to me to be invited to the Mayors’ Summit of the 100 Intelligent Cities Challenge,  and I am very excited to share with you some of my thoughts on the green and digital – or  twin – transition in the cities and regions of Europe. I also would like to express my gratitude to the European Commission and the Committee of the Regions for organizing this event on Green Deals and for launching the 100 Intelligent Cities Challenge. By doing this, you recognize the power of cities in the twin transition, you see the need for support for cities to make this transition happen and by this programme, you facilitate the network that cities can create.

My own city is Almere, a new town near Amsterdam and just 45 years old: it was created from scratch on reclaimed land from the sea, and is now a vibrant city with over 215.000 inhabitants. It is a city without ancient history and traditions, but a young city with a strong pioneering spirit, where there is space to experiment and to test innovative solutions in living labs. Our living lab approach has resulted in various circular and sustainable energy innovations in the city, for example: a smart thermal grid for the new Hortus neighborhood. The living lab approach has also led to the choice for Almere as the location for the World Expo on Horticulture in 2022, the Floriade, which will showcase innovations on greening, feeding, healthying and energizing cities, under the umbrella off Growing Green Cities.  The twin transition is evidently a core aspect in this event. I will take this opportunity to invite you all to visit the expo next year in Almere.

But this morning I represent not only Almere but the Metropolitan Region Amsterdam, a region consisting of 32 municipalities and two provinces. An economically strong region in Europe with a high quality of life, an international hub with a huge amount of talent, knowledge, innovation and businesses. The Metropolitan Region Amsterdam is one of the so-called mentors in this programme, because we believe in sharing our vision with other cities in terms of knowledge and innovation, but, please, let me assure you that our ‘success’ story has been established, due to knowledge and innovation coming from the cooperation between cities. My aim for now is to continue the dialogue with you on the issues that we are sharing together.

As many of your regions, our region, with an economy highly defined by tourism and services industries, was hit hard by COVID-19. Therefore, we decided at an early stage to investigate, together with knowledge institutions and the business sector, how we could aim for green recovery. We felt more was needed, besides the required regional energy strategies, investing in our energy backbones, which nowadays also include a hydrogen-infrastructure, and ongoing European energy transition projects such as Atelier. We asked the Amsterdam Economic Board to organise this investigation, since they act independently and aim for connecting the companies, research and education institutes and governments in our region. Facing such an unprecedented crisis, we did not want to do this as governments alone, but together with all relevant stakeholders. And, my fellow Mayors, that is a lesson I want to share with you: don’t do it alone.

Based on interactive stakeholder sessions and scenario-planning, we started a trajectory towards green recovery, resulting so far in 3 Regional Green Deals and with these deals, extra focus on skills for sustainable jobs. The Green Deals are: making the textile value chain circular, developing the region as a innovative bicycle hotspot and -for the Netherlands this is really innovative- increase the amount of new-build houses in timber to 20% of the total of new residential building activity.

As a result of those Local Green Deals, we invest faster and more effectively in the economy of today and tomorrow. The aim is to anticipate on changing jobs and the necessary skills, to fill existing and future vacancies and to achieve greater well-being and prosperity in the long term. And that is what we wish for the whole of the European Union.

To conclude, I would like to compliment you with your efforts in the 100 Intelligent Cities Challenge. And please feel free to take a closer look into the work of the Metropolitan Region Amsterdam and to learn, copy the elements that would benefit you, but also to bring your knowledge to us, for example via our online platform Amsterdam Smart City. That way, together we advance in the European twin transition. And move forward to the digital, inclusive and sustainable future of our cities.

5 publicaties over hittebestendig inrichten van steden, met behulp van burgers

Van hitterecords in de laatste zomers tot uitgedroogde parken. De effecten van de opwarming van het klimaat worden steeds beter zichtbaar. Vanaf 2020 zijn Nederlandse gemeenten aan zet om straten en wijken te toetsen en in te richten op hittebestendigheid (Deltaprogramma, 2018). En ook de burger wil er graag de vinger op leggen. Wat kunnen zij samen bereiken? Lees voor inspiratie 5 publicaties van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) over hittebestendig inrichten van steden en woningen.

Een koele kijk op de inrichting van de buitenruimte

De hete zomers maken het leven in de stad steeds vaker onaangenaam en hebben gevolgen voor vele aspecten van ons leven. De HvA schreef samen met partners een adviesrapport om het dagelijks leven buitenshuis tijdens hete dagen te verbeteren. Van hittekaarten en interactieve mindmaps om de hitteopgave van de stad zichtbaar te maken, tot concrete ontwerprichtlijnen die gemeenten en professionals in wijken en straten kunnen inzetten. Lees over een koele kijk op de inrichting van de buitenruimte.

Hitteproef in woningen

Wat is de koelbehoefte van woningen en welke factoren zijn van invloed op oververhitting binnenshuis? Tijdens de hittegolf van 2020 zijn metingen verricht naar de ontwikkeling van de binnentemperatuur in 11 woningen verspreid over 5 locaties (Groningen en Amsterdam). Bewoners is gevraagd gedurende de metingen een handelingsdagboek bij te houden om inzicht te krijgen in het effect van bijvoorbeeld het sluiten van zonwering of openen van een raam; overdag en ‘s avonds. Hoe ervaart de bewoner hitte in huis? Lees over de resultaten van koelbehoeften in woningen.

Praktijkonderzoek hitterichtlijnen

De HvA ontwikkelde in de zomer van 2020 drie ontwerprichtlijnen voor een hittebestendige inrichting van de buitenruimte, met concrete grenswaarden. Zoals: 300 meter tot een koele plek, of 40 % schaduw op loopgebieden. In dit onderzoek zijn de richtlijnen in de praktijk onderzocht door metingen, interviews, foto’s en GIS-analyse te combineren. Voor elke van de richtlijnen worden de methode, resultaten en aanbevelingen beschreven, zodat de aanpak eenvoudig opschaalbaar is naar andere gemeenten. Lees wat dit voor jouw gemeente kan betekenen.

‘Meet je stad!’

Om te zien wat de temperaturen zijn in eigen stad, wijk en achtertuin, plaatsten deelnemers van het burgerwetenschapsproject ‘Meet je stad!’ zelf ontworpen meetkastjes met daarin temperatuursensoren. In Amersfoort leidde een samenwerking tussen burgers en professionals tot een completer beeld van het hitteprobleem in de stad en de aanpassingen die nodig zijn. Informatie uit de haarvaten van de stad wordt hiermee toegevoegd aan bestaande kennis. Lees over de temperatuurgegevens in de zomer van 2018, van in totaal 148 meetkastjes verspreid door Amersfoort.

Meetmethodes voor een Cool Town

In het Europese project Cool Towns werken regio’s, gemeenten, bedrijven en universiteiten samen aan het in kaart brengen van ruimtelijke, economische en leefbaarheidsconsequenties van hittestress. Net als het monitoren van klimaatadaptatiemaatregelen en de implementatiekansen in beleid. Op basis van meetervaringen van 2 jaar veldonderzoek in 4 Europese landen is recent het gestandaardiseerde Cool Towns Heat Stress Measurement Protocol ontwikkeld. Middels 3 methodes kunnen beleidsmakers, ontwerpers en adviseurs zelf het ervaren thermische comfort van hun buitenruimtes in kaart brengen voor een gedegen kosten-batenafweging van hittestressmaatregelen. Dit zijn de 3 meetmethodes.

Transitiethema Designing Future Cities

De publicaties vallen onder lectoraat Water in en om de stad van transitiethema Designing Future Cities. Designing Future Cities werkt aan ontwerpoplossingen voor onze steden opdat deze toekomstbestendig zijn. De focus ligt op klimaatbestendigheid, circulaire bouw en leefbaarheid van de stad. Een integrale aanpak staat centraal, om verbinding te maken tussen deze en andere opgaven. Het is één van de vier onderzoeksthema’s van Centre of Expertise Urban Technology.